Trước tình trạng xả rác thải sinh hoạt không đúng nơi quy định diễn ra khá phổ biến ở nhiều địa phương, từ tháng 12/2016 đến nay, tỉnh đã ban hành nhiều văn bản yêu cầu các địa phương khẩn trương xử lý. 

Trong Công điện số 17/CĐ-UBND ban hành ngày 13/12/2016, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu chủ tịch UBND các huyện, thành phố, thủ trưởng các sở, ngành liên quan khẩn trương có các biện pháp cụ thể giải quyết dứt điểm; chỉ đạo các địa phương huy động lực lượng tổ chức thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt đúng nơi quy định.

Với quyết tâm làm sạch môi trường, chấm dứt tình trạng xả rác, chất thải tràn lan, các đồng chí lãnh đạo tỉnh đã trực tiếp về các địa phương kiểm tra, chỉ đạo việc thực hiện, đồng thời chỉ ra những tồn tại, hạn chế và yêu cầu khắc phục; MTTQ và các tổ chức thành viên tăng cường tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân tích cực tham gia thu gom, xử lý rác thải; các sở, ngành liên quan, các huyện, thành phố tích cực vào cuộc; hoạt động thu gom, xử lý rác thải được triển khai ở các xã, phường, thị trấn, khu dân cư, tạo thành phong trào rộng khắp, đạt nhiều kết quả đáng khích lệ, mang lại diện mạo mới cho cảnh quan, môi trường. 

Tuy chưa có số liệu tổng hợp cụ thể nhưng hàng nghìn tấn rác thải, hàng trăm bãi rác tự phát đã được các địa phương huy động lực lượng, phương tiện tổ chức thu gom, xử lý; cảnh quan, môi trường ở nhiều đoạn đường, khu dân cư đã được trả lại sự gọn gàng, sạch đẹp.

Tuy nhiên, sẽ không có gì đáng nói nếu như tình trạng xả rác thải không đúng nơi quy định tái diễn, nhất là thời điểm sau tết Nguyên đán Đinh Dậu 2017 và trong thời gian gần đây, không chỉ ở những địa bàn xa trung tâm, khu vực giáp ranh… mà ngay ở một số khu vực trên địa bàn thành phố Thái Bình. 

Bên cạnh những nguyên nhân như một số địa phương chưa quy hoạch, xây dựng được khu tập kết, xử lý rác thải tập trung, lực lượng, phương tiện phục vụ công tác thu gom, xử lý rác thải ở một số nơi còn thiếu, khu vực giáp ranh khó quản lý là điều kiện thuận lợi cho hành vi xả rác, đổ chất thải bừa bãi, việc xử lý hành vi xả rác, đổ chất thải không đúng nơi quy định còn khó khăn… thì một trong những nguyên nhân quan trọng là ý thức bảo vệ môi trường của một bộ phận người dân chưa cao nên không quan tâm đến việc xả rác, đổ chất thải đã đúng nơi quy định hay chưa, việc làm đó ảnh hưởng đến cảnh quan, môi trường, đời sống, sức khỏe cộng đồng như thế nào. 

Chứng kiến tình trạng xả rác, đổ chất thải bừa bãi tại đường vành đai phía Nam thành phố Thái Bình, ông Nguyễn Văn Bảo ở đường Hoàng Văn Thái (thành phố Thái Bình) cho rằng, cùng với làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, tổ chức tốt hoạt động thu gom, xử lý rác thải, cần xử lý nghiêm hành vi xả rác, đổ chất thải không đúng nơi quy định để tạo sức răn đe, ngăn chặn những hành vi tương tự. Bên cạnh đó cũng cần xem xét trách nhiệm người đứng đầu địa phương để xảy ra tình trạng xả rác, đổ chất thải không đúng nơi quy định. Tuy nhiên, cũng như ý kiến của nhiều người khác mà chúng tôi đã ghi nhận, ông Bảo cho rằng cảnh quan, môi trường có xanh - sạch - đẹp hay không thì ý thức của người dân là yếu tố mang tính quyết định.

Sau xử lý rác thải, tỉnh tiếp tục chỉ đạo giải tỏa, chống lấn chiếm, sử dụng trái phép vỉa hè, lòng, lề đường, hành lang an toàn giao thông đường bộ. Ngày 8/3/2017, UBND tỉnh đã ban hành Chỉ thị số 04/CT-UBND, yêu cầu các sở, ban, ngành, đơn vị liên quan, UBND các huyện, thành phố triển khai thực hiện quyết liệt các biện pháp nhằm giải tỏa, chống lấn chiếm, sử dụng trái phép vỉa hè, lòng, lề đường, hành lang an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn quản lý, coi đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm của công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông năm 2017.

Đường thông, hè thoáng - đô thị văn minh.

Vỉa hè, lòng, lề đường, hành lang an toàn giao thông đường bộ bị lấn chiếm không chỉ ảnh hưởng đến trật tự an toàn giao thông, tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn giao thông, ùn tắc giao thông mà còn làm mất mỹ quan đô thị. Nhiều lần cơ quan chức năng và chính quyền các địa phương đã tổ chức sơn, kẻ vạch vôi phân định vỉa hè; tuyên truyền, vận động, huy động lực lượng, phương tiện tổ chức giải tỏa, chống lấn chiếm nhưng tất cả những nỗ lực, cố gắng đó đều như “bắt cóc bỏ đĩa” bởi sau mỗi lần ra quân thì tình trạng lấn chiếm vỉa hè, lòng, lề đường, hành lang an toàn giao thông đường bộ lại tái diễn. Không khó bắt gặp hình ảnh xe cộ, hàng hóa, vật liệu xây dựng để tràn lan, lấn chiếm hết vỉa hè dành cho người đi bộ, tình trạng chợ tự phát họp ngay trên vỉa hè, dưới lòng đường, người mua kẻ bán tấp nập - nhất là vào giờ tan tầm, khi lực lượng chức năng xuất hiện thì thu hàng chạy, khi lực lượng chức năng đi khỏi thì lại hoạt động bình thường. Điều đó cho thấy ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận người dân chưa cao; việc xử lý các hành vi vi phạm chưa được thực hiện thường xuyên với một thái độ kiên quyết, mức xử phạt chưa đủ sức răn đe. 

Với Chỉ thị số 04 của UBND tỉnh, một lần nữa quyết tâm “lấy lại” vỉa hè, lòng, lề đường, lập lại trật tự hành lang an toàn giao thông đường bộ được đặt ra, nhất là quyết tâm không để diễn ra tình trạng tái lấn chiếm; tất cả các trường hợp vi phạm đều bị xử lý triệt để.

*

*      *

Xử lý rác thải hay “lấy lại” vỉa hè không chỉ hướng tới mục tiêu giữ gìn cảnh quan, môi trường xanh - sạch - đẹp, xây dựng đô thị văn minh mà còn đều là những việc làm vì dân, vì cuộc sống, sức khỏe, sự an toàn của người dân. Đã là việc vì dân thì không thể không làm. Vì vậy, bên cạnh sự nghiêm túc trong thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh của cơ quan chức năng và chính quyền các địa phương, mỗi người dân cần nhận thức rõ và đồng thuận với quan điểm đó, nêu cao tinh thần tự giác, ý thức trách nhiệm, bằng những việc làm cụ thể, thiết thực kiên quyết nói “không” với việc xả rác, đổ chất thải không đúng nơi quy định, kiên quyết nói “không” với việc lấn chiếm, sử dụng trái phép vỉa hè, lòng, lề đường, hành lang an toàn giao thông đường bộ. Xét đến cùng, người dân chính là người thụ hưởng thành quả từ hoạt động xây dựng đô thị văn minh cũng như việc giữ gìn cảnh quan môi trường xanh - sạch - đẹp.

Tuy nhiên, thói quen mua bán của nhiều người đã vô tình “tiếp tay” cho hành vi lấn chiếm vỉa hè, lòng, lề đường (ảnh 3, chụp tại phố Lê Quý Đôn, thành phố Thái Bình).

Bà Trần Thị Hoàn, thôn Vô Thái, xã Dũng Nghĩa, huyện Vũ Thư Với hoạt động của tổ thu gom rác trên địa bàn hiện nay, tình trạng xả rác thải sinh hoạt bừa bãi đã giảm, cảnh quan thôn xóm được cải thiện đáng kể. Tuy nhiên, người dân cần có ý thức hơn nữa trong việc giữ gìn môi trường chung, tránh tình trạng “sạch nhà, bẩn ngõ”. Có như vậy, môi trường nói chung, cuộc sống, sức khỏe của người dân nói riêng mới được bảo đảm. Ông Phạm Như Hùng, tổ 6, phường Trần Lãm, thành phố Thái Bình Hiện nay, ngành chức năng của thành phố Thái Bình đang quyết liệt ra quân chấn chỉnh tình trạng lấn chiếm lòng, lề đường, vỉa hè để lập lại trật tự đô thị, trả lại vỉa hè cho người đi bộ. Vừa qua gia đình tôi đã tự giác tháo dỡ 10m2 mái che bằng tôn nằm trong phạm vi hành lang an toàn giao thông. Không chỉ riêng gia đình tôi, rất nhiều hộ dân sau khi được tuyên truyền, vận động đều đã tự giác tháo dỡ công trình vi phạm, chấp hành nghiêm các quy định về bảo đảm trật tự đô thị. Tuy nhiên vẫn còn một số trường hợp có biểu hiện “đối phó” khiến lực lượng chức năng phải xử lý. Bà Lê Thị Ngấn, tổ 32, phường Đề Thám, thành phố Thái Bình Vỉa hè vốn dành cho người đi bộ, vừa bảo đảm an toàn vừa thể hiện văn minh đô thị nhưng đã từ lâu nhiều người lại xem là “của riêng”, vô tư lấn chiếm làm nơi kinh doanh, buôn bán hoặc tập kết vật liệu xây dựng. Trước đây, mỗi lần cho cháu đi bộ ở phố Trần Hưng Đạo tôi lại rất lo lắng bởi nhiều đoạn vỉa hè không còn khoảng trống, tôi và cháu phải đi xuống lòng đường rất nguy hiểm. Những ngày qua, thành phố Thái Bình rất kiên quyết lập lại trật tự hành lang an toàn giao thông. Tôi hoàn toàn ủng hộ chủ trương trên và mong muốn mọi người cùng nêu cao ý thức để đường luôn thông, hè luôn thoáng, văn minh đô thị được duy trì bền vững.

Hương Giang