Là hộ kinh doanh nhỏ lẻ, chị Bùi Thị Đua, xã Nam Hải (Tiền Hải) luôn mong muốn có lương hưu khi hết tuổi lao động. Tưởng mong muốn này không thể thực hiện được nhưng khi được tuyên truyền, biết đến lợi ích của BHXH tự nguyện, chị Đua đã đăng ký cho cả 2 vợ chồng. Chị Đua cho biết: Hàng tháng, vợ chồng tôi dành một khoản thu nhập để đóng BHXH tự nguyện. Tôi thấy chính sách này rất ý nghĩa, sau này khi về già, chúng tôi sẽ có đồng lương hưu ổn định.

Tiền Hải là huyện có số người tham gia BHXH tự nguyện trong tốp đầu của tỉnh. Trong khi nhiều địa phương khác đang loay hoay phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện thì tính đến hết tháng 6/2020, Tiền Hải đã có 2.461 người tham gia loại hình bảo hiểm này, tăng 587 người so với cùng kỳ năm 2019. Ông Phạm Đại Hải, Giám đốc Bảo hiểm xã hội huyện Tiền Hải cho biết: Để phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, Bảo hiểm xã hội huyện Tiền Hải đã không ngừng đổi mới công tác tuyên truyền, cải cách thủ tục hành chính. Đặc biệt, người dân sẽ theo dõi mức đóng, quá trình đóng thông qua hệ thống công nghệ thông tin mà không cần đến trực tiếp cơ quan bảo hiểm xã hội.

Có thể nói, với những cách làm mới, sáng tạo, Bảo hiểm xã hội huyện Tiền Hải bước đầu đã tháo gỡ khó khăn trong phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện tại địa phương. Tuy nhiên, số đơn vị làm được như Tiền Hải chưa nhiều. Do đó, dù chính sách bảo hiểm có nhiều ưu việt, song số người tham gia BHXH tự nguyện trên địa bàn tỉnh vẫn còn thấp. Hiện nay, toàn tỉnh có hơn 1 triệu người trong độ tuổi lao động có thể tham gia BHXH tự nguyện, nhưng tính đến hết tháng 6/2020, toàn tỉnh mới chỉ có 15.928 người tham gia BHXH tự nguyện, đạt gần 1,6%. Hàng năm, số lượng người tham gia BHXH tự nguyện đều tăng nhưng vẫn chưa tương xứng với tiềm năng của tỉnh.

Nguyên nhân là do một bộ phận người dân chưa có thói quen dự phòng cho những rủi ro trong cuộc sống hoặc giai đoạn về già, hết tuổi lao động. Bên cạnh đó, quy định về chính sách thụ hưởng cũng chưa thực sự hấp dẫn đối với người dân. Trong khi người tham gia BHXH bắt buộc sẽ được hưởng các quyền lợi khi ốm đau, thai sản, tai nạn lao động/bệnh nghề nghiệp, hưu trí, tử tuất... nhưng người tham gia BHXH tự nguyện thì chỉ được hưởng 2 chế độ: hưu trí và tử tuất. Thời gian đóng BHXH khá dài (từ 20 năm trở lên). Vì thế, việc duy trì và khai thác, phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện là một thách thức không nhỏ đối với ngành Bảo hiểm xã hội.

Để tháo gỡ những khó khăn trên, ngành Bảo hiểm xã hội đã chủ động đẩy mạnh tuyên truyền về chính sách BHXH, BHYT tới người dân, đặc biệt là những ưu việt của BHXH tự nguyện. Phối hợp với hệ thống đại lý thu nắm bắt tình hình cơ sở; tập trung tổ chức hội nghị tại những địa phương có tỷ lệ tham gia BHXH tự nguyện còn thấp. Nhân viên đại lý thu tích cực, chủ động đến từng gia đình vận động người dân tham gia; phát động thi đua nêu gương điển hình tiên tiến trong thực hiện vận động người dân tham gia BHXH. Tính riêng 6 tháng đầu năm 2020, Bảo hiểm xã hội tỉnh đã phối hợp với hệ thống đại lý thu tổ chức 21 hội nghị tư vấn, đối thoại về chính sách BHXH, BHYT cho trên 5.250 nông dân, tiểu thương, người lao động tự do. Phối hợp với các cơ quan báo chí của tỉnh xây dựng 40 chuyên mục, tin, bài về chính sách BHXH tự nguyện. Đăng tải hơn 120 tin, bài trên Cổng thông tin điện tử của ngành. Đặc biệt, ngành Bảo hiểm xã hội còn phối hợp với ngành Bưu điện tổ chức thành công lễ ra quân hưởng ứng “Tháng vận động triển khai BHXH toàn dân - tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện”; tổ chức 50 hội nghị, vận động được 1.500 người tham gia BHXH tự nguyện.

Song song với những giải pháp đã được triển khai, thời gian tới, Bảo hiểm xã hội tỉnh tập trung trang bị các kiến thức, kỹ năng tuyên truyền về chính sách BHXH tự nguyện cho đội ngũ đại lý, nhân viên của các xã và ngành Bưu điện. Tiếp tục thực hiện quy chế phối hợp giữa Bảo hiểm xã hội tỉnh với các cơ quan liên quan, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin, nâng cao hơn nữa chất lượng giải quyết chế độ, chính sách BHXH tự nguyện, bảo đảm quyền lợi cho người tham gia và thụ hưởng, coi đây là cơ sở quan trọng để phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, hướng tới mục tiêu BHXH toàn dân.

Thu Hoài