Khai thác, huy động, phân bổ, quản lý, sử dụng và phát huy có hiệu quả các nguồn lực để phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân. Để hoàn thành tốt các mục tiêu Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX đề ra và tạo nền tảng vững chắc đưa tỉnh nhà phát triển nhanh và bền vững trong thời gian tới đòi hỏi chúng ta phải tiếp tục đổi mới tư duy cũng như hành động một cách quyết liệt nhằm khơi thông, giải phóng tối đa, huy động và sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực.

Thực hiện Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ XII của Đảng và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Thái Bình lần thứ XIX, nhiệm kỳ 2015 - 2020, bên cạnh những thuận lợi cũng còn có nhiều khó khăn, thách thức đan xen; song Đảng bộ, chính quyền và nhân dân trong tỉnh đã nỗ lực phấn đấu, đạt được nhiều kết quả quan trọng và tương đối toàn diện trên tất cả các lĩnh vực. Kinh tế - xã hội trong tỉnh tiếp tục phát triển, đạt nhiều kết quả đáng khích lệ, hầu hết các ngành kinh tế đều có mức tăng trưởng năm sau cao hơn năm trước; hoàn thành xây dựng nông thôn mới trên phạm vi toàn tỉnh; kết cấu hạ tầng được tăng cường. Văn hóa - xã hội có nhiều tiến bộ; diện mạo đô thị khởi sắc; an sinh xã hội được thực hiện tốt, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân được nâng lên. Quân sự, quốc phòng địa phương được tăng cường, an ninh chính trị được giữ vững, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm.

Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đã đạt được còn bộc lộ một số yếu kém từ nội tại của nền kinh tế như: Quy mô nền kinh tế còn nhỏ, hiệu quả, sức cạnh tranh thấp, tăng trưởng chủ yếu dựa vào yếu tố vốn và theo chiều rộng, hiệu quả đầu tư chưa cao. Nguyên nhân là do việc quản lý, khai thác, sử dụng, phát huy các nguồn lực hiện còn hạn chế, bất cập; việc phân bổ và sử dụng các nguồn lực chưa hợp lý. Chất lượng nguồn nhân lực nhìn chung thấp, nhân lực tay nghề cao còn thiếu, mất cân đối giữa các ngành, nghề, trình độ đào tạo; thiếu đội ngũ chuyên gia đầu đàn để phát triển các ngành, lĩnh vực kinh tế mũi nhọn. Việc quản lý, khai thác, sử dụng tài nguyên thiên nhiên chưa hiệu quả, nhất là tài nguyên đất, khai thác cát; tình trạng lấn chiếm, chuyển đổi mục đích sử dụng đất trái phép ở một số địa phương chưa được chấn chỉnh, xử lý chưa kịp thời. Cơ sở vật chất và kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội thiếu đồng bộ, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển. Đầu tư vào kết cấu hạ tầng dựa nhiều vào ngân sách nhà nước, hoạt động xã hội hóa, thu hút các thành phần kinh tế khác tham gia đầu tư kết cấu hạ tầng hạn chế; việc quản lý, khai thác và sử dụng cơ sở hạ tầng còn bất cập. Hiệu quả sử dụng nguồn lực tài chính chưa cao, vốn cho đầu tư chủ yếu dựa vào nguồn thu từ tiền sử dụng đất; công tác thu nợ thuế, thu hồi nợ xấu, nợ tồn đọng chưa đạt như kỳ vọng, chất lượng tín dụng của một số tổ chức tín dụng chưa tốt.

Sản xuất tại Công ty TNHH Sợi dệt Hương Sen Comfor (cụm công nghiệp Đông Hải, Quỳnh Phụ).

Từ thực tế trên, để thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX đề ra, việc khai thác, huy động, phân bổ, quản lý, sử dụng và phát huy có hiệu quả các nguồn lực để phát triển nền kinh tế của tỉnh nhanh và bền vững trong những năm tới là rất cần thiết; trong thời gian tới, các cấp, các ngành trong tỉnh cần thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu sau:

Một là, tiếp tục có các giải pháp đổi mới mô hình tăng trưởng theo chiều rộng sang chiều sâu, nâng cao năng suất lao động, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh và phát triển bền vững của nền kinh tế gắn với cơ cấu lại nền kinh tế và các ngành sản xuất, các sản phẩm chủ yếu, phát huy tối đa lợi thế so sánh và tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu. Trong nông nghiệp, trọng tâm là 5 đột phá trong sản xuất nông nghiệp theo Nghị quyết số 03-NQ/TU, ngày 21/12/2018 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, gắn với tăng cường tích tụ, tập trung đất đai, phát triển nông nghiệp hàng hóa, nông nghiệp hữu cơ; chú trọng thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn (nhất là các doanh nghiệp lớn có năng lực, kinh nghiệm, thương hiệu trong lĩnh vực nông nghiệp) để thúc đẩy phát triển nông nghiệp theo hướng đem lại giá trị cao. Trong công nghiệp, tập trung lãnh đạo để hình thành, phát triển các khu công nghiệp thuộc phân khu chức năng trong Khu kinh tế Thái Bình để thu hút, tiếp nhận các dự án đầu tư; chú trọng phát triển công nghiệp, thương mại, dịch vụ, đô thị hướng biển và phát triển các sản phẩm có lợi thế so sánh, sức cạnh tranh, giá trị gia tăng cao và có thị trường tiêu thụ. Chủ động nắm bắt cơ hội, tận dụng tối đa thành tựu của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư để phát triển kinh tế - xã hội, nội dung cốt lõi là thúc đẩy phát triển khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo trên tất cả các ngành, lĩnh vực; lấy động lực tăng trưởng chủ yếu dựa vào công nghệ và đổi mới sáng tạo thay thế dần các nguồn lực đầu vào truyền thống ngày càng khan hiếm hoặc mất đi lợi thế.

Hai là, tập trung tháo gỡ các điểm nghẽn, bảo đảm các nguồn lực được khơi thông, giải phóng tối đa, vận hành thông suốt, phân bổ và sử dụng có hiệu quả. Trong đó:

- Tập trung nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, bao gồm cả nhân lực lãnh đạo, quản lý, chuyên gia, nhà khoa học và lao động có kỹ năng. Thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các giải pháp đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục - đào tạo theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa; phát triển giáo dục - đào tạo gắn với phát triển khoa học công nghệ để đáp ứng được yêu cầu của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, tăng cường liên kết giữa các cơ sở đào tạo và cơ sở sử dụng nhân lực, các doanh nghiệp. Rà soát, sắp xếp lại hệ thống các cơ sở dạy nghề, bảo đảm phù hợp với yêu cầu phát triển và điều kiện thực tế của địa phương. Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức phải chú trọng giáo dục phẩm chất chính trị, nêu cao tinh thần trách nhiệm phục vụ người dân và doanh nghiệp. Phát hiện, bồi dưỡng, trọng dụng và sử dụng có hiệu quả nhân tài; tập trung thu hút người tài và người Thái Bình thành đạt ở trong và ngoài nước về đầu tư, phát triển sản xuất, kinh doanh tại tỉnh. Xây dựng mạng lưới và khuyến khích phát triển các trung tâm dịch vụ việc làm, tổ chức thị trường lao động thường xuyên, công khai, minh bạch; kết nối hệ thống các sàn giao dịch, giới thiệu việc làm và các điểm giao dịch việc làm trên địa bàn toàn tỉnh; có chính sách điều tiết quy mô và cơ cấu đào tạo phù hợp, khắc phục tình trạng mất cân đối và lãng phí trong đào tạo.

Trồng dưa trong nhà lưới tại Công ty Cổ phần Thương mại tổng hợp Toan Vân.

- Xây dựng và thực hiện hiệu quả các cơ chế, chính sách huy động nguồn vốn đầu tư từ các thành phần kinh tế, các nhà đầu tư trong và ngoài nước theo phương châm “Xã hội hóa các nguồn lực, đa dạng hóa các hình thức đầu tư” để đẩy nhanh phát triển kết cấu hạ tầng, bảo đảm hài hòa lợi ích của Nhà nước, nhà đầu tư và xã hội, coi đây là giải pháp đột phá để đẩy nhanh tốc độ hiện đại hóa kết cấu hạ tầng và phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn đầu tư công thông qua xây dựng, thực hiện tốt kế hoạch đầu tư công trung hạn, dài hạn theo quy định, bảo đảm cho nguồn lực quan trọng này nhanh chóng đi vào vận hành, phát huy hiệu quả. Ưu tiên đầu tư các công trình có tính cấp bách, trọng tâm, trọng điểm, các công trình kết cấu hạ tầng bảo đảm tính đồng bộ, tính kết nối mà trước hết là các công trình hạ tầng bảo đảm cho việc kết nối các khu công nghiệp, khu chức năng trong Khu kinh tế Thái Bình nhằm phát huy hiệu quả đầu tư, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra nhằm bảo đảm việc huy động, sử dụng nguồn vốn đầu tư công đúng mục đích, hiệu quả, xử lý nghiêm các vi phạm gây tổn thất, lãng phí. Rà soát tiến độ thực hiện các dự án đầu tư, kiên quyết chấm dứt đầu tư đối với các dự án kém hiệu quả, thiếu tính khả thi để tập trung đầu tư cho các công trình và dự án khác. Thực hiện đấu thầu công khai, minh bạch các dự án sử dụng vốn đầu tư công. Nâng cao chất lượng công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản; khai thác có hiệu quả hệ thống kết cấu hạ tầng đã có. Tiếp tục thực hiện cơ chế phân cấp quản lý đầu tư gắn với đề cao trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, chính quyền địa phương, nhất là người đứng đầu trong các quyết định đầu tư, có biện pháp xử lý trách nhiệm cụ thể nếu để xảy ra sai phạm. Xây dựng Chính phủ điện tử kết hợp và gắn với việc đẩy mạnh cải cách hành chính, trong đó tập trung ưu tiên vào thủ tục nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp và người dân tiếp cận sản phẩm và dịch vụ công của Nhà nước; cắt giảm thời gian, đơn giản hóa quy trình giải quyết thủ tục đăng ký kinh doanh của doanh nghiệp; áp dụng các khâu công nghệ có thể thay thế con người trong đăng ký, cấp giấy phép để minh bạch hóa, không để tình trạng phiền hà, sách nhiễu xảy ra.

Cầu La Tiến nối hai tỉnh Thái Bình - Hưng Yên.

Thực hiện kiểm kê, đánh giá đầy đủ, thực chất nguồn lực tại địa phương, trên cơ sở đó tăng cường công tác quản lý, sử dụng hiệu quả các nguồn lực tài nguyên thiên nhiên. Nghiên cứu xây dựng cơ chế, chính sách thực hiện tích tụ, tập trung đất đai để cơ cấu lại ngành Nông nghiệp, phát triển các vùng thâm canh, chuyên canh nông nghiệp quy mô lớn, công nghệ cao; phát triển các khu công nghiệp, cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh. Xử lý triệt để bất cập trong quản lý, sử dụng đất, nhất là tình trạng lấn chiếm, chuyển nhượng, chuyển mục đích, cho thuê, cho mượn, giao khoán trái pháp luật; triển khai lập quy hoạch, phát triển các khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu để nâng cao hiệu quả khai thác nguồn lực từ quỹ đất. Tăng cường kiểm tra, giám sát các hoạt động khai thác, chế biến khoáng sản. Triển khai thực hiện có hiệu quả các giải pháp lưu trữ và sử dụng tiết kiệm các nguồn nước; ngăn chặn kịp thời và xử lý nghiêm các hành vi gây ô nhiễm nguồn nước.

- Thực hiện sáng tạo, hiệu quả các giải pháp tăng thu ngân sách, nuôi dưỡng, phát triển nguồn thu bền vững ở cả 3 cấp ngân sách, bảo đảm thu đúng, thu đủ, thu kịp thời, chống thất thu và nợ đọng thuế. Tập trung hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo môi trường kinh doanh cho doanh nghiệp, người nộp thuế nhanh chóng khôi phục sản xuất, kinh doanh do ảnh hưởng của dịch Covid-19. Giám sát chặt chẽ các khoản chi từ ngân sách nhà nước, bảo đảm triệt để tiết kiệm, chống lãng phí; phấn đấu giảm tỷ trọng chi thường xuyên để tăng chi cho đầu tư phát triển. Thực hiện hiệu quả các chính sách tài khóa, điều hành ngân sách linh hoạt; tiếp tục thực hiện hiệu quả các chính sách tài chính về đất đai, khai thác tài nguyên thiên nhiên theo quy định của Nhà nước. Nâng cao năng lực tài chính, chất lượng, hiệu quả công tác quản trị, điều hành của tổ chức tín dụng. Thực hiện nghiêm các quy định về quản lý, sử dụng tài sản công. Đẩy mạnh thực hiện cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập; khuyến khích, hỗ trợ thực hiện xã hội hóa đối với đơn vị sự nghiệp công lập.

Bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống.

Ba là, tăng cường công tác xúc tiến đầu tư, chủ động nắm bắt, tận dụng tối đa xu hướng dịch chuyển ngành, nghề gắn với dịch chuyển nguồn lực đang diễn ra hiện nay để nâng cao năng lực thu hút và sử dụng hiệu quả nguồn lực bên ngoài, hấp thu và chuyển hóa ngoại lực thành nội lực. Nguồn lực bên ngoài rất đa dạng, bao gồm từ vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA), nguồn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), nguồn vay Chính phủ, nguồn viện trợ phi chính phủ, kiều hối... Việc thu hút nguồn vốn đầu tư FDI cần chuyển trọng điểm từ nhấn mạnh số lượng sang coi trọng hơn nữa chất lượng; ưu tiên các dự án có giá trị gia tăng cao, công nghệ và mô hình quản trị hiện đại, có tác động lan tỏa, kết nối chuỗi sản xuất và cung ứng; lấy chất lượng, hiệu quả công nghệ và bảo vệ tài nguyên môi trường làm tiêu chí đánh giá chủ yếu. Cần nghiên cứu, xây dựng cơ chế, chính sách ưu đãi vượt trội, tạo lập môi trường đầu tư thông thoáng để chủ động nắm bắt xu hướng dịch chuyển nguồn vốn FDI đang diễn ra hiện nay, đặc biệt là từ các nhà đầu tư, các tập đoàn đa quốc gia. Chú trọng các nguồn lực khác để khai thác, sử dụng hiệu quả phục vụ cho sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Bên cạnh đó, cần tận dụng cơ hội mở ra khi thực hiện các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới như EVFTA cũng như các hiệp định thương mại tự do khác mà Việt Nam đã và đang đàm phán, ký kết với các đối tác để thu hút đầu tư, mở rộng thị trường.

Với niềm tin sâu sắc vào sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng và Nhà nước; sự quan tâm, hỗ trợ của các bộ, ngành trung ương; quyết tâm của Đảng bộ, chính quyền, các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội từ tỉnh đến cơ sở; cùng với sự đồng lòng, hưởng ứng của các tầng lớp nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp, tin tưởng rằng trong thời gian tới việc huy động các nguồn lực để phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh theo hướng nhanh và bền vững sẽ thu được nhiều kết quả tích cực, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX, sớm đưa Thái Bình trở thành tỉnh phát triển trong khu vực đồng bằng sông Hồng.

Đồng chí Nguyễn Khắc Thận

Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch thường trực, phụ trách điều hành hoạt động UBND tỉnh