Việc triển khai phân loại rác tại nguồn một cách có hệ thống là rất cấp bách trong thời điểm hiện tại nhằm tận dụng, tái chế rác thải hữu ích, tạo thói quen cho cộng đồng. Đây là một hành động mang lại nhiều lợi ích về mặt môi trường, xã hội, kinh tế. Việc phân loại rác tại nguồn, xem rác thải như là tài nguyên sẽ góp phần giảm thiểu lượng rác thải đưa đi xử lý, tiết kiệm tài nguyên, chi phí thu gom, vận chuyển, xử lý và giảm thiểu ô nhiễm môi trường từ rác thải. Hiệu quả mang lại là sẽ trực tiếp giảm độc hại do các loại vật liệu khó phân hủy tồn dư trong môi trường đất, giảm ô nhiễm về mùi hôi, nước rỉ rác, đặc biệt sẽ tiết kiệm diện tích đất dùng để chôn lấp rác. Hơn thế, làm tốt công tác phân loại rác còn tạo ra nguồn nguyên liệu cung ứng cho các nhà máy xử lý rác, từ đó đưa công tác xử lý rác đạt hiệu quả cao. Chính vì vậy, để nhân rộng mô hình ra toàn tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường đã lựa chọn thôn Tân Hòa, xã Quỳnh Mỹ (Quỳnh Phụ) làm điểm. 

Bà Lâm Thị Chầm, Trưởng thôn Tân Hòa, xã Quỳnh Mỹ cho biết: 100% số hộ trong thôn được Sở Tài nguyên và Môi trường hỗ trợ, cấp phát miễn phí 2 thùng dung tích 20 lít đựng rác thải hữu cơ và rác thải vô cơ sau phân loại, 3kg túi đựng rác dễ phân hủy với 2 màu khác nhau. Tất cả các hộ dân được hướng dẫn, tuyên truyền về cách phân loại rác thải tại nguồn nhằm tận dụng, tái chế rác thải hữu ích, tạo thói quen xây dựng môi trường xanh, sạch trong cộng đồng. Sau hơn 1 tháng triển khai mô hình phân loại rác tại nguồn, người dân trong thôn hưởng ứng rất nhiệt tình, mọi người đã có ý thức phân loại rác thải ngay tại hộ gia đình, sau đó đưa tới thùng rác tập trung của thôn để đội thu gom rác thải sinh hoạt của thôn vận chuyển đưa về nhà máy xử lý rác thải thị trấn Quỳnh Côi xử lý. Đến nay, trong thôn không còn tình trạng vứt rác bừa bãi gây ảnh hưởng tới môi trường. 

Chị Nguyễn Thị Xuân, thôn Tân Hòa, xã Quỳnh Mỹ chia sẻ: Bà con trong thôn đã dần quen với việc phân loại rác thải tại nguồn. Những ngày đầu mới triển khai phân loại rác thải tại nguồn, thu gom những loại rác có thể tái chế hoặc tái sử dụng, mọi người còn chưa quen nên không mấy hưởng ứng, nhưng các thành viên MTTQ, chi hội phụ nữ của thôn vẫn động viên nhau cứ lặng lẽ thực hiện, rồi chia nhau đi từng nhà hướng dẫn chị em cách phân loại. “Mưa dầm thấm lâu”, đến nay việc phân loại rác không chỉ chị em làm mà thành nếp chung trong mỗi gia đình. 

Còn theo ông Phạm Hữu Tiêm, thôn Tân Hòa, xã Quỳnh Mỹ thì từ khi thực hiện phân loại rác tại gia đình đã giảm được lượng rác thải phát sinh ra ngoài môi trường rất lớn. Ông Tiêm cho biết: Cách đây hơn 1 tháng, chúng tôi được cán bộ Chi cục Bảo vệ môi trường, Sở Tài nguyên và Môi trường về tuyên truyền, cấp phát miễn phí mỗi hộ gia đình 2 thùng, 1 thùng đựng rác thải vô cơ và 1 thùng đựng rác thải hữu cơ. Đến nay, việc phân loại đã trở thành thói quen của các thành viên trong gia đình.

Mỗi ngày, toàn tỉnh có khoảng 800 tấn rác thải rắn sinh hoạt được mang đi chôn lấp. Trong khi đó, nếu rác được phân loại tại nguồn đúng cách thì có thể tái sử dụng và tái chế thành phân hữu cơ. Thực tế, phân loại rác thải tại nguồn rất cần thiết, phù hợp với sự phát triển của xã hội và đã được nhiều địa phương triển khai, trong đó lực lượng nòng cốt là hội phụ nữ nhưng đến nay mô hình chưa được nhân rộng. 

Ông Mai Thế Hưng, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường, Sở Tài nguyên và Môi trường cho biết: Mô hình thí điểm về thu gom và phân loại rác thải sinh hoạt được UBND tỉnh chỉ đạo và Sở Tài nguyên và Môi trường thực hiện trong năm 2020. Qua xem xét, Sở đã thống nhất quyết định lựa chọn thôn Tân Hòa, xã Quỳnh Mỹ làm mô hình điểm. Chỉ trong một thời gian ngắn, mô hình này đã đem lại kết quả rất tốt, người dân và chính quyền địa phương thực hiện rất nghiêm túc. Việc phân loại rác thải tại nguồn đã giúp hạn chế được rác thải nhựa và lượng rác thải ra ngoài môi trường. Theo kế hoạch, chúng tôi sẽ tiến hành tổng kết, đánh giá rút ra kinh nghiệm. Từ đó, hoàn thiện mô hình, báo cáo UBND tỉnh để triển khai nhân rộng tới các huyện, từng bước lan tỏa mô hình này ra toàn tỉnh.

Để việc phân loại rác thải tại nguồn phát huy hiệu quả và sớm triển khai rộng khắp trong toàn tỉnh rất cần sự tham gia của cả hệ thống chính trị, từ chính sách đến đầu tư, tuyên truyền để tạo sự đồng thuận và thực hiện thường xuyên trong nhân dân. Đây là việc làm thiết thực và ý nghĩa góp phần xây dựng nếp sống văn minh, môi trường xanh, sạch, đẹp.

Minh Nguyệt