Nghĩa trang liệt sĩ xã Đông Lâm hiện đang an táng 228 liệt sĩ của 7 xã (Đông Lâm, Đông Cơ, Đông Minh, Đông Hoàng, Đông Phong, Đông Trung và Nam Cường), trong đó riêng liệt sĩ xã Đông Lâm là 96 người. Nghĩa trang được xây dựng từ thời kháng chiến chống Pháp với tổng diện tích 3.500m². Trải qua hàng chục năm xây dựng, đến nay ngoài cổng vào, tường dậu bao quanh đã xuống cấp, toàn bộ diện tích của nghĩa trang đã sử dụng hết. 

Ông Trần Văn Ơn, Chủ tịch UBND xã Đông Lâm chia sẻ: Hiện nay, theo thống kê của Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội huyện Tiền Hải, tổng số liệt sĩ của 7 xã lên đến gần 1.000 người gồm cả liệt sĩ đã xác định được danh tính và chưa xác định được danh tính đang yên nghỉ tại các nghĩa trang liệt sĩ trong cả nước. Với số liệt sĩ đông trong khi diện tích nghĩa trang có hạn, vì vậy đến năm 2014 toàn bộ khuôn viên của nghĩa trang chỉ đủ cho 228 liệt sĩ yên nghỉ. Thực tế, trước đây vài năm, để đáp ứng niềm mong mỏi của thân nhân gia đình liệt sĩ, địa phương đã phải mở rộng thêm 3 hàng mộ giáp hai bên tường dậu trồng cây xanh làm nơi quy tập hàng chục phần mộ liệt sĩ, nhưng đến nay vẫn không đủ đáp ứng cho trên 100 hài cốt liệt sĩ mà người thân đã tìm thấy phần mộ mong muốn được đưa về nghĩa trang quê nhà. Trước thực tế đó, chính quyền xã Đông Lâm cùng các địa phương có liệt sĩ đang an táng tại nghĩa trang nhiều lần gặp gỡ, trao đổi để có kế hoạch mở rộng nhưng do chưa huy động được nguồn kinh phí và quỹ đất nên việc mở rộng vẫn chưa được triển khai.

Để giải quyết vấn đề thiếu quỹ đất quy tập hài cốt liệt sĩ cũng như đáp ứng niềm mong mỏi của thân nhân liệt sĩ, phát huy truyền thống đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc, năm 2015, thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, UBND xã Đông Lâm đã chuyển đổi 3.200m² đất nông nghiệp ngay sát nghĩa trang làm nơi yên nghỉ cho các liệt sĩ, đồng thời mời chính quyền các xã họp để bố trí nguồn kinh phí xây dựng, trong đó tập trung kêu gọi từ nguồn kinh phí xã hội hóa và đóng góp của người dân địa phương. Trước mắt, chính quyền xã xin kinh phí hỗ trợ của tỉnh, huyện để giải phóng mặt bằng. 

Ông Trần Văn Ơn, Chủ tịch UBND xã Đông Lâm cho biết thêm: Với tổng kinh phí dự toán xây dựng hơn 3,5 tỷ đồng, cùng với chính quyền địa phương các xã bố trí một phần kinh phí xây dựng, chúng tôi cũng lập dự toán để xin kinh phí hỗ trợ từ tỉnh, huyện và huy động nguồn lực xã hội hóa để xây dựng nghĩa trang.

Theo kế hoạch, để chuẩn bị cho dịp kỷ niệm 70 năm ngày Thương binh, Liệt sĩ, UBND huyện Tiền Hải dự kiến bố trí trên 200 triệu đồng cùng kinh phí địa phương để xây dựng tường bao xung quanh và san lấp mặt bằng. Dự kiến ngày 29/5 sẽ khởi công xây dựng và phấn đấu đến trước ngày 27/7/2017, việc san lấp, xây tường bao sẽ hoàn thiện để có thể đưa hài cốt liệt sĩ về an táng tại nghĩa trang quê nhà, đáp ứng tâm nguyện của nhiều thân nhân gia đình liệt sĩ. 

Ông Lê Văn Thai, thôn Thanh Đông, xã Đông Lâm có anh trai là liệt sĩ Lê Văn Triều chiến đấu tại chiến trường Campuchia và hy sinh tại nước bạn. Năm 1999, hài cốt của liệt sĩ Lê Văn Triều đã được quy tập về nghĩa trang liệt sĩ Dốc Bà Đắc, huyện Tịnh Biên (An Giang). Trước việc nghĩa trang liệt sĩ xã sắp mở rộng để quy tập hài cốt liệt sĩ, ông và gia đình rất xúc động, ông chia sẻ: Từ nhiều năm qua, gia đình tôi cũng như nhiều gia đình xã Đông Lâm và các xã lân cận có người thân đang an táng tại một số nghĩa trang trong cả nước mong muốn được đưa hài cốt của người thân về quy tập tại nghĩa trang quê nhà nhưng do không còn nơi quy tập vẫn phải chờ đợi. Nghĩa trang được mở rộng không chỉ gia đình tôi mà nhiều gia đình liệt sĩ sẽ đưa người thân về an nghỉ tại nghĩa trang quê nhà để thuận tiện cho việc hương khói.

Việc mở rộng khuôn viên nghĩa trang cùng các hoạt động chuẩn bị cho lễ kỷ niệm 70 năm ngày Thương binh, Liệt sĩ của chính quyền xã Đông Lâm không chỉ đáp ứng niềm mong mỏi của thân nhân liệt sĩ, đó còn là sự thể hiện lòng biết ơn đối với những liệt sĩ đã anh dũng hy sinh vì độc lập, tự do của dân tộc.

Nguyễn Cường