Những ngày này, chỉ cần đi trên quốc lộ 39B cũng có thể dễ dàng nhìn thấy màu vàng úa của những cây đào bị thối rễ, cây thì chỉ còn vài lá xanh, cây thì đã héo khô hoàn toàn. 

Đi sâu vào trong cánh đồng Đáy của thôn Đình Phùng, thôn Duy Tân, nhìn đào chết trước vụ thu hoạch vài tháng không chỉ người trồng đau xót mà ai cũng tiếc thay cho họ. 

Ông Trần Văn Chính, thôn Duy Tân nhìn vườn đào chết hơn một nửa buồn rầu nói: Gia đình trồng khoảng 800 gốc đào một năm, đã chết khoảng 400 gốc, nhiều cây vẫn đang héo lá có nguy cơ chết tiếp, ước tính thiệt hại hơn 80 triệu đồng. 

Cũng là một trong những hộ có nhiều gốc đào chết do mưa úng nhất xã, ông Nguyễn Đăng Lực, thôn Đình Phùng xót xa: Gần một nửa trong tổng số 700 gốc đào của gia đình đã chết khô, phải chặt bỏ, đáng buồn hơn là đào vẫn tiếp tục chết mà chẳng có cách nào cứu. Vụ đào năm ngoái, do ảnh hưởng của bão nhiều cây bị đổ, những cây còn lại ra hoa lại bị bụi bám đầy do thi công quốc lộ 39B khiến gia đình thất thu, năm nay cũng vẫn thất thu khiến nợ nần của gia đình thêm chồng chất. Có những gia đình chỉ trồng 2 - 3 sào đào cũng bị mưa úng làm cây chết, thất thu trên 10 triệu đồng.

Đào bị úng nước chết hàng loạt, nông dân phải chặt bỏ.

Toàn bộ diện tích đất nông nghiệp của thôn Đình Phùng khoảng 30ha và một phần diện tích đất nông nghiệp của thôn Duy Tân trên 10ha đã được người dân chuyển đổi sang trồng đào cảnh và phát lộc từ nhiều năm nay. 

Đào cảnh của Minh Tân chỉ xuất bán vào dịp cuối năm để phục vụ người dân chơi tết, cũng là một trong những loại cây làm giàu chủ yếu của bà con nơi đây. Chỉ còn vài tháng nữa là người trồng có thể thu về hàng chục, hàng trăm triệu đồng từ việc bán đào cảnh nhưng do đợt mưa đầu tháng 10 kéo dài, lượng mưa lớn kèm theo triều cường, nước không thoát kịp dẫn đến ngập úng, đào ngâm dưới nước gần 10 ngày nên nhiều cây rễ bị thối và chết. 

Đào chết chủ yếu ở cánh đồng Đáy vốn là đồng trũng, khó tiêu thoát nước với diện tích khoảng 3ha, đào ở cánh đồng Nội hầu như không bị sao. Khi chúng tôi hỏi có cách nào cứu đào không thì hầu hết các chủ vườn đào đều lắc đầu cho biết, đào là loại cây không ưa nước, khi đào đã thối rễ thì không có cách nào cứu được cả. Vì thế, người trồng đào dù đau đớn, xót xa cũng chỉ còn biết đứng nhìn đào chết dần. Nhà nào có lao động thì chặt chất thành đống, tranh thủ làm đất trồng rau và hoa cúc với mong muốn bù đắp phần nào thiệt hại từ vụ đào; có nhà chán nản, không có nhân lực đành để đất trống chờ vụ sau.

Ông Nguyễn Trung Đĩnh, Phó Chủ tịch UBND xã Minh Tân cho biết: Trước mắt, địa phương đang tuyên truyền, vận động bà con khắc phục bằng việc chuyển đổi tạm sang trồng các loại hoa, cây cảnh ngắn ngày khác, bù đắp thiệt hại do đào chết. Xã vẫn chưa có phương án hỗ trợ nào cho người dân bởi nguồn ngân sách địa phương không có. Địa phương cũng đề nghị cấp trên có cơ chế hỗ trợ cho những gia đình có đào bị chết nhằm giúp họ giảm thiệt hại, tiếp tục đầu tư, duy trì nghề trồng đào.

Ông Nguyễn Đăng Sơn, Bí thư Chi bộ thôn Đình Phùng (Minh Tân) Thôn Đình Phùng có 230 hộ, tất cả các hộ đều phát triển kinh tế từ nghề trồng đào và phát lộc, nhiều hộ giàu lên nhờ đào. Nhiều hộ còn thuê đất ở thôn Duy Tân để mở rộng diện tích trồng đào. Thời tiết năm nay khắc nghiệt, mưa nhiều, việc tiêu nước gặp khó khăn vì cả cánh đồng Đáy chỉ có duy nhất một cống thoát nước, đào lại không ưa nước như cây phát lộc nên chết, người trồng thiệt hại nặng nề, có nhà mất tới 100 triệu đồng. Đề nghị chính quyền các cấp đầu tư nâng cấp hệ thống mương máng của xã để kịp thời tiêu thoát nước cho cây trồng, nhất là cánh đồng Đáy. Bà Lương Thị Nụ, thôn Đình Phùng (Minh Tân) Ruộng của gia đình tôi nằm ở cánh đồng trũng, mưa lớn nhiều ngày khiến đào ngập úng. Nhiều gia đình đã cố gắng khoanh vùng, dùng máy bơm nhỏ bơm đẩy nước ra mương máng nhưng nước tiêu rất chậm. Sau gần chục ngày ngâm dưới nước, 50 cây đào trong tổng số 200 cây đào thế của gia đình tôi bị thối rễ, chết, mất khoảng trên 10 triệu đồng. Hiện tôi đã nhổ bỏ những cây đào chết và trồng rau cải thế vào để bù đắp thiệt hại. Bà Phạm Thị Chiên, thôn Duy Tân (Minh Tân) Khi nước rút, nắng lên, đào héo lá, lúc đầu héo ít, mỗi ngày lại tăng thêm, vài ngày sau cả cây đào phủ một màu vàng úa. Sau mấy ngày mưa, gia đình mất đi 40 cây đào thế, 300 cây đào mạ để ghép, một số cây đào thế vẫn đang héo lá. Đào mạ bán ngay cũng được 15.000 đồng/cây, vài tháng nữa, mỗi cây đào thế khi đã ra hoa có thể bán được 200.000 đồng. Vậy là năm nay mất mùa đào, tính sơ sơ gia đình cũng mất gần 15 triệu đồng.

Hiếu Nghĩa