Thứ 7, 23/11/2024, 15:33[GMT+7]

Chủ động cho vụ xuân thắng lợi

Thứ 2, 29/01/2018 | 08:49:11
1,303 lượt xem
Phấn đấu đạt năng suất lúa vụ xuân 71,5 tạ/ha, thời gian qua, ngành Nông nghiệp và các địa phương đã tích cực chỉ đạo nông dân chủ động chuẩn bị các điều kiện phục vụ sản xuất.

Nông dân Tiền Hải bừa ngả chuẩn bị cho gieo cấy vụ xuân.

Theo dự báo của Trung tâm Khí tượng thủy văn trung ương, thời tiết vụ xuân năm 2018 nghiêng lạnh, hạn khô; theo kinh nghiệm dân gian: “cửu nguyệt phong lôi, tứ nguyệt hàn” - tháng 9 có sấm chớp, tháng 4 năm sau còn rét; dự kiến rét còn về muộn có thể đến đầu tháng 4, nếu lúa làm đòng và trỗ giai đoạn này năng suất bị ảnh hưởng lớn. Vì vậy, việc tuân thủ lịch thời vụ có tính chất quyết định đến năng suất, sản lượng lúa xuân. Để hoàn thành kế hoạch sản xuất, ngành Nông nghiệp khuyến cáo các địa phương cần quan tâm, chủ động giống lúa, nên mua tại các cửa hàng, đại lý có uy tín, tuyệt đối không sử dụng giống tự để. Thời điểm gieo mạ quanh tiết lập xuân, tức đầu tháng 2 (với lúa cấy) được dự báo có rét đậm, rét hại, vì vậy nông dân cần chuẩn bị lượng giống dự phòng. 

Nên làm khum vòm che phủ kín bằng nilon trắng để chống rét cho mạ.

Áp dụng biện pháp gieo mạ non trên nền đất cứng và che phủ nilon trắng, không gieo thẳng… Vụ xuân năm 2018 được dự báo sẽ có nhiều khó khăn trong công tác phòng, trừ sâu bệnh, hệ lụy về sâu bệnh phát sinh nhiều, nhất là bệnh đạo ôn và rầy. Bằng việc sử dụng hệ thống đèn bẫy, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đã tiến hành lấy mẫu rầy ở 8 huyện, thành phố gửi lên Cục Trồng trọt xét nghiệm, kết quả cho thấy một mẫu rầy tại Tiền Hải dương tính với vi rút bệnh lùn sọc đen. Một trong những giải pháp trọng tâm được ngành Nông nghiệp và các địa phương tích cực triển khai là đẩy mạnh công tác tuyên truyền, hướng dẫn để nông dân biết nguy cơ và phương thức lan truyền của vi rút lùn sọc đen; chỉ đạo việc làm đất sớm, cày ải, vệ sinh đồng ruộng. Thời gian qua, nông dân trong tỉnh đã tiến hành cày lật được 71.800ha, bằng 90,5% kế hoạch sản xuất lúa vụ xuân. Ngoài ra, để phòng, trừ có hiệu quả bệnh lùn sọc đen, nông dân cần sử dụng các giống lúa kháng rầy, tiêu diệt rầy trên mạ trước khi đưa ra cấy, áp dụng bón phân theo nguyên tắc “lót sâu, thúc sớm, nặng đầu, nhẹ cuối”, chăm sóc kịp thời.

Trạm bơm Cao Nội (Quỳnh Phụ).

“Xuân chết se khô, mùa chết úng”, được dự báo là vụ xuân nghiêng lạnh và khô hạn, vì vậy, phương châm điều hành nước: giữ nước, tưới là chính, tiêu là phụ. Ngay trong đợt xả nước lần 1 từ ngày 16 - 19/1, hai công ty khai thác công trình thủy lợi Bắc và Nam Thái Bình đã phân công cụ thể lực lượng cán bộ, công nhân trực tại các cống, trạm bơm 24/24 giờ trong thời gian vận hành lấy nước; phối hợp chặt chẽ với các địa phương trong công tác giải phóng dòng chảy, tranh thủ lấy nước và bơm nước phục vụ làm đất gieo cấy tập trung, nhanh gọn. Đến ngày 22/1, toàn tỉnh có 28.044ha đã có nước, trong đó huyện Tiền Hải cơ bản toàn bộ diện tích gieo cấy lúa xuân đã có nước phục vụ tốt cho công tác thau chua rửa mặn.

Cùng với chuẩn bị các điều kiện cho sản xuất vụ xuân, nông dân trong tỉnh đẩy nhanh tiến độ thu hoạch cây màu vụ đông đã đến kỳ thu hoạch đồng thời có biện pháp chống úng cho diện tích cây màu chưa thu hoạch khi lấy nước đổ ải.
Công tác chuẩn bị có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với kết quả sản xuất, do vậy, các cấp, các ngành cần tăng cường chỉ đạo, cung ứng đầy đủ nguồn nước, kiểm soát tốt thị trường cung ứng vật tư nông nghiệp; đặc biệt, khuyến cáo người dân thực hiện nghiêm lịch thời vụ. Thực hiện tốt các nhiệm vụ trên là tiền đề góp phần đem lại một vụ xuân thắng lợi.

Hướng dẫn kỹ thuật làm mạ nền cứng có che phủ nilon

1. Xử lý hạt giống

 Trước khi ngâm nên phơi hạt dưới nắng nhẹ 1 - 2 giờ để diệt một số nấm bệnh trên hạt và kích thích hạt hút nước nhanh, hạt giống sẽ mọc đều.
2. Kỹ thuật ngâm ủ hạt giống

* Lượng giống: Lúa lai gieo 1kg/sào; giống lúa thuần hạt nhỏ (BT7, T10...) 1 - 1,2 kg/sào; giống lúa thuần hạt to (Q5, N87...) 1,2 - 1,5 kg/sào.

 * Kỹ thuật ngâm, ủ: Lúa thuần tùy từng giống thời gian ngâm từ 48 - 60 tiếng hoặc hơn, lúa lai ngâm theo hướng dẫn của nhà sản xuất trên vỏ bao. Trong quá trình ngâm nước cứ 6 - 8 tiếng với các giống lúa lai và 10 - 12 tiếng với các giống lúa thuần phải rửa chua, thay nước một lần. Ngâm đến khi hạt no nước (hạt sưng mép) thì ủ nóng cho hạt nứt nanh. Có thể ủ trong thùng xốp hoặc đào hố đất để ủ. Khi lô hạt giống đã nứt nanh đều thì xử lý mộng mạ như sau: tốt nhất là ngày ngâm nước, đêm ủ ấm, liên tiếp như vậy khoảng 2 - 3 ngày đến khi mộng bằng 1/3 - 1/2 hạt thóc là gieo.

 * Kỹ thuật ngâm với KH Thanh Hà
 Để bảo đảm tỷ lệ nảy mầm, giúp cây mạ cứng cây, chống chịu tốt với các điều kiện bất thuận, hạn chế chết chòm có thể dùng KH Thanh Hà để ngâm.

Cách làm:

 Pha 1 gói KH với 15 - 20 lít nước sạch như nước mưa, nước máy, không dùng nước giếng khoan hay nước ao tù để ngâm, sau đó cho hạt giống vào ngâm (tỷ lệ 1kg thóc giống ngâm trong 1 lít nước đã pha). Cứ ngâm 10-12 tiếng (1 ngày) thì vớt ra khoảng 30 phút rồi lại đổ vào ngâm tiếp nước KH đó đến khi hạt thóc no nước (hạt sưng mép) thì đem đi ủ như bình thường. Nước KH sau khi ngâm hạt tiếp tục cho vào bùn gieo.
Kỹ thuật làm mạ
- Chuẩn bị

* Nền gieo: Chọn nơi bằng phẳng, thoát nước, tráng nắng (có ánh nắng trực tiếp): vườn, bờ mương máng, hay trên sân... tốt nhất là gieo trên nền đất nơi khuất gió. Nếu gieo trên nền đất cần lót nền bằng bao dứa, hoặc nilon có chọc lỗ… Diện tích khoảng 3 - 4m2/sào ruộng cấy.

* Bùn: Lấy ở ao hồ, mương máng, sông ngòi... nơi tráng nắng, không lấy ở nơi ao tù, nước đọng hoặc dưới bóng cây to có lá rụng. Chủ động lấy bùn sớm cho hả hơi và trộn đảo đều với trấu xay sau đó vun gọn và phủ nilon giữ ẩm cho bùn. Tốt nhất trộn vào bùn khoảng 0,5kg lân Supe đã đập mịn hoặc 1kg phân vi sinh Azotobacterin để gieo 3 - 4m2 mạ.

- Cách gieo
Đánh bùn nhuyễn và đều, gạt phẳng lớp bùn dầy khoảng 1 - 1,5cm. Gieo đi gieo lại nhiều lần cho đều, nên gieo vào buổi sáng để tranh thủ tận dụng nhiệt độ ấm vào ban trưa.

- Chăm sóc mạ

Trong vụ xuân, giai đoạn gieo mạ thường nhiệt độ còn thấp nên chống rét cho mạ bằng một số cách như sau:

+ Nên làm khum vòm che phủ kín bằng nilon trắng để phát huy hiệu ứng nhà kính. Như vậy nhiệt độ trong luống mạ cao hơn nhiệt độ bên ngoài 5 - 6oC. Do đó chỉ che nilon kín khi trời rét. Nếu trời ấm phải mở dần nilon, trước hết mở dần nilon 2 đầu sau đó mở 2 bên cạnh cho mạ làm quen với môi trường, hạn chế chết rét sau cấy. Nếu đêm rét ngày ấm thì ngày mở đêm che kín. Trước cấy 1 - 2 ngày phải mở hết nilon để mạ được tôi luyện với môi trường tự nhiên.

+ Khi mạ lên mũi chông có thể phủ giữ ấm chân mạ bằng rắc cát đen hoặc sỉ than.

+ Giữ ẩm thường xuyên cho mạ, tuyệt đối không để mạ khô nứt nẻ.

+ Sau gieo 12 - 15 ngày, khi mạ có 2,5 - 3 lá thật là cấy được. Không nên để mạ quá 20 ngày tuổi, mạ dễ bị chết chòm.
Để tăng sức chống chịu của cây mạ đặc biệt hạn chế chết chòm ngoài việc tuân thủ đúng các giải pháp kỹ thuật trên bà con có thể sử dụng chế phẩm KH để ngâm hạt giống; khi mạ lên mũi chông có thể phun KH, Penac hay tưới bằng phân vi sinh… Nếu xuất hiện hiện tượng chết chòm cần thay đổi môi trường nền gieo bằng một trong các cách:

- Nếu mạ đủ tuổi cấy và nhiệt độ >15oC tiến hành cấy ngay.

- Nếu mạ chưa đủ tuổi cần gửi mạ ra ruộng: be bờ xung quanh luống mạ, đưa nước sạch vào ngâm qua 1 đêm hôm sau tháo hết đi, làm liên tiếp 2 - 3 lần sẽ hạn chế chết chòm.
Trung tâm Khuyến nông tỉnh


Lưu Ngần