Thửa ruộng cao, thay vì cấy lúa, mấy năm nay gia đình ông Nguyễn Văn Đức, thôn Gián Nghị, xã Song An trồng cây khoai tây vụ xuân. Năm ngoái, khoai tây cho năng suất ổn định, giá bán khá nên gia đình ông thu về 4 - 5 triệu đồng/sào khoai tây vụ xuân. Phấn khởi trước hiệu quả kinh tế cây khoai tây mang lại, năm nay ông trồng tiếp 1,3 sào khoai tây xuân. Ông Đức chia sẻ: Hiện gia đình tôi đã thu hoạch xong, được hơn 1 tấn khoai tây. Do không có thương lái thu mua tại ruộng nên hàng ngày gia đình tôi đành phải mất thêm công lao động để bán lẻ trực tiếp tại các chợ với số lượng hạn chế và giá cũng rất rẻ, chỉ từ 4.000 - 6.000 đồng/kg loại củ to, 2.000 - 3.000 đồng/kg loại củ nhỏ. Giá này chưa được bằng nửa giá bán khoai tây vụ xuân năm ngoái, tuy nhiên tôi cũng phải cố gắng bán tống bán tháo đi chứ để lâu sợ khoai thối, hỏng.

Trên cánh đồng màu thôn Ngô Xá, xã Nguyên Xá, đông đảo nông dân đang tập trung thu hoạch khoai tây xuân, tuy được mùa nhưng bà con không hào hứng, phấn khởi. Gương mặt buồn rầu, bà Nguyễn Thị Thiềng chia sẻ: Gia đình tôi trồng 2 sào khoai tây xuân, thu được khoảng 1,5 tấn củ, trong đó 1 tấn khoai loại I củ to, đều, vỏ nhẵn mịn, còn lại là khoai loại II củ nhỏ, mẫu mã xấu. Một tuần trước, tôi thu hoạch sớm vài luống, bán được giá 6.000 đồng/kg khoai loại I nhưng hôm nay gia đình và các hộ đều thu hoạch, giá giảm xuống chỉ còn 3.800 - 4.000 đồng/kg khoai loại I, loại II thì quá rẻ nên tôi tiếc mang về đổ đống ở góc sân chứ chưa bán. Giá rẻ là vậy nhưng số ít nhà may mắn có thương lái đến hỏi mua, còn lại bà con lại thu hoạch về nhà chưa biết bán thế nào… Ông Nguyễn Phi Hùng, Giám đốc HTXNN xã Nguyên Xá cho biết: Nguyên Xá có truyền thống trồng khoai tây xuân, mấy năm trước cây khoai tây vụ xuân đều cho hiệu quả kinh tế khá cao, đạt khoảng 4 - 5 triệu đồng/sào. Năm nay được tỉnh hỗ trợ một phần giống khoai tây xuân, toàn xã trồng 15ha, tập trung ở hai thôn Ngô Xá, Kiến Xá. Thời tiết thuận lợi, bà con chăm sóc đúng kỹ thuật, khoai tây cho năng suất bình quân 7 tạ/sào, một số hộ có năng suất 8 - 9 tạ/sào, cao hơn 10 - 15% so với vụ xuân năm ngoái. Năng suất cao hơn, tuy nhiên giá bán giảm mạnh, bình quân chỉ đạt 4.000 đồng/kg, chỉ bằng 40 - 50% so với vụ xuân năm ngoái. Với mức giá này, nếu tiêu thụ hết ước tính bà con chỉ thu được 2 - 2,5 triệu đồng/sào, trừ chi phí đầu tư thì chỉ còn lãi được khoảng 1 triệu đồng/sào. Ngoài rớt giá, nông dân đang gặp khó khăn trong khâu tiêu thụ sản phẩm. Để tạo thuận lợi cho bà con, HTXNN xã Nguyên Xá mở dịch vụ thu mua khoai tây xuân làm giống sản xuất vụ đông năm 2018, tuy nhiên lượng tiêu thụ cũng chỉ được vài chục tấn, còn lại nông dân vẫn chưa biết tiêu thụ sao cho hết số khoai tây này.

Ông Trần Văn Hưng, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện cho biết: Vụ xuân năm 2018, nông dân Vũ Thư trồng hơn 70ha khoai tây, tập trung ở một số địa phương như Nguyên Xá, Song An, Tân Hòa, Minh Quang, Tân Phong… Ở hầu hết các địa phương, khoai tây đều trong tình trạng được mùa rớt giá và khó tiêu thụ sản phẩm. Nguyên nhân giá khoai tây vụ xuân giảm mạnh và khó tiêu thụ là do hầu hết khoai tây đều tiêu thụ ra thị trường nhỏ lẻ, chưa có đơn vị bao tiêu với số lượng lớn trong khi đó sản phẩm khoai tây thu hoạch từ vụ đông năm 2017 còn tồn lại ở trong các gia đình và thị trường khá lớn, chưa kịp tiêu thụ hết khiến việc tiêu thụ khoai tây xuân càng khó khăn hơn. Thời điểm này, hầu hết các sản phẩm rau, củ cũng rớt giá, vì vậy giá khoai tây cũng bị ảnh hưởng, giảm theo. Ngoài việc kêu gọi các doanh nghiệp tiêu thụ khoai tây cho nông dân, các địa phương tăng cường hướng dẫn các gia đình sau thu hoạch nên đặt khoai ở nơi thoáng mát, tránh ánh sáng nhằm bảo quản khoai lâu hơn trong khi chờ tiêu thụ.                                                                                                                

Quỳnh Lưu