Thực tế những năm qua, đã có những người bệnh trọng như bệnh về máu, bệnh tim, ung thư, suy thận..., chi phí khám chữa bệnh vài trăm triệu đến hàng tỷ đồng song đã được BHYT chi trả. Với những trường hợp đó, nếu không có sự chi trả từ quỹ BHYT thì người bệnh không thể có đủ chi phí để chữa bệnh. Ngược lại, có những trường hợp không tham gia BHYT, khi tai nạn, ốm đau, bệnh tật phải điều trị dài ngày, phải tự chi trả toàn bộ viện phí. Dù không nghèo, nhưng phải bỏ khoản tiền lớn chữa trị cũng khiến bản thân họ và gia đình trở nên khánh kiệt. Nhờ có chính sách nhân đạo của BHYT với ý nghĩa đóng góp khi khỏe, để dành khi ốm; nhiều người đóng góp để cùng chia sẻ khó khăn với 1 người... đã giúp cho những người không may bị tai nạn, ốm đau, bệnh tật được chữa trị mà không phải lo lắng về chi phí. Số lượng người hiểu, tích cực hưởng ứng tham gia BHYT ngày càng đông.

Đặc biệt, để khích lệ, tạo thuận lợi cho người dân khi tham gia BHYT và hướng tới BHYT toàn dân, đồng thời khắc phục một số hạn chế, bất cập sau một thời gian triển khai chính sách BHYT, ngày 17/10/2018, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 146/2018/NĐ-CP, quy định chi tiết và hướng dẫn biện pháp thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm y tế. Theo đó, người tham gia BHYT còn được hưởng thêm nhiều quyền lợi thiết thực so với trước đây.

Cụ thể, Nghị định có quy định bổ sung đối tượng tham gia BHYT như dân công hỏa tuyến tham gia kháng chiến, thanh niên xung phong cơ sở miền nam tham gia kháng chiến giai đoạn 1965 - 1975... được ngân sách Nhà nước đóng 100% chi phí mua thẻ BHYT.

Cùng với đó, ngân sách Nhà nước cũng hỗ trợ đóng BHYT cho các nhóm đối tượng, trong đó có nhóm người thuộc hộ nghèo ở nơi thiếu các dịch vụ xã hội cơ bản. Nghị định 146 cũng quy định không bắt buộc toàn bộ thành viên hộ gia đình phải tham gia BHYT cùng một thời điểm như trước đây, đồng thời thực hiện giảm trừ mức đóng khi thành viên thứ 2 tham gia trong năm tài chính.

Về quyền lợi khi đi khám chữa bệnh bằng thẻ BHYT, ở một số trường hợp như người bệnh được cơ sở KCB tuyến trên chẩn đoán, chỉ định điều trị và chuyển về để quản lý, theo dõi, cấp phát thuốc tại cơ sở KCB ở tuyến xã vẫn sẽ được hưởng quyền lợi theo quy định.

Đối với những trường hợp cơ sở KCB gửi mẫu bệnh phẩm đến cơ sở khác để thực hiện dịch vụ xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh trước đây không được thanh toán, thì nay đã được thanh toán.

Trường hợp người có thẻ BHYT đang điều trị nội trú nhưng thẻ hết hạn sử dụng thì vẫn được thanh toán chi phí KCB trong phạm vi được hưởng và mức hưởng cho đến khi ra viện, nhưng tối đa không vượt quá 15 ngày kể từ ngày thẻ hết hạn sử dụng.

Trường hợp người có thẻ BHYT tự đi KCB không đúng tuyến, sau đó được cơ sở nơi tiếp nhận chuyển tuyến đến cơ sở khám chữa bệnh khác thì được quỹ BHYT thanh toán chi phí khám chữa bệnh theo như đi trái tuyến, trừ các trường hợp cấp cứu hoặc đang điều trị nội trú được phát hiện bệnh khác ngoài phạm vi chuyên môn của cơ sở KCB…

Về khắc phục những vướng mắc trong xác định thời gian tham gia BHYT 5 năm liên tục, Nghị định bổ sung, điều chỉnh một số trường hợp được xác định là tham gia BHYT liên tục để bảo đảm quyền lợi cho người tham gia, bao gồm: Người được cơ quan có thẩm quyền cử đi công tác, học tập, làm việc hoặc theo chế độ phu nhân, phu quân hoặc con đẻ, con nuôi hợp pháp dưới 18 tuổi đi theo bố hoặc mẹ công tác nhiệm kỳ tại cơ quan Việt Nam ở nước ngoài. Người lao động khi đi lao động ở nước ngoài đã tham gia BHYT trước khi đi, nếu tham gia BHYT khi về nước trong thời gian 30 ngày kể từ ngày nhập cảnh...

Ngoài ra, Nghị định cũng quy định về quản lý sử dụng quỹ BHYT, thay vì giao quỹ cho cơ sở có người đăng ký khám chữ bệnh ban đầu dựa trên số thu BHYT của những người có thẻ đăng ký tại đây như hiện nay, thì từ 1/12/2018 sẽ không giao quỹ, thay vào đó là giao tổng mức thanh toán. Như vậy, bảo đảm được tính chia sẻ của quỹ BHYT, phù hợp với việc KCB thông tuyến, đồng thời không gây áp lực cho cơ sở KCB, tránh có thể làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người bệnh. Các trạm y tế xã cũng không bị rào cản về việc bị khống chế tỷ lệ quỹ được sử dụng tại trạm y tế là dưới 20% quỹ khám chữa bệnh BHYT như hiện nay, góp phần đảm bảo quyền lợi cho người bệnh và tăng cường y tế cơ sở.

Hà Anh