Về xã Bạch Đằng những ngày này, khi các ruộng bí xanh vụ hè thu đang cho thu hoạch, trên cánh đồng vùng chuyển đổi, nông dân tập trung chăm sóc, thu hoạch bí với không khí náo nhiệt, khẩn trương. Tuy mới đầu vụ thu hoạch nhưng nhiều hộ dân đã có thu nhập trên chục triệu đồng từ bí xanh. Đang cắt tỉa lá cho dàn bí, bà Đào Thị Hồng, thôn Hậu Thượng - một trong những người có diện tích trồng bí lớn cho biết: Đặt bầu ra ruộng từ tháng 7, sau hơn 1 tháng chăm sóc, chúng tôi đã bắt đầu thu hoạch những lứa quả đầu tiên. Hiện nay bí xanh có giá từ 6.000 - 7.000 đồng/kg, trung bình mỗi sào cho sản lượng từ 2 - 2,5 tấn quả. Chi phí vật tư cho trồng bí chủ yếu cao ở khâu mua tre luồng làm giàn, đầu tư 1 vụ nhưng có thể sử dụng được 3 - 4 năm nếu không gặp bão, ngoài ra, giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật chỉ ngang mức đầu tư cho cây lúa. Vì vậy, cây bí xanh cho thu nhập cao gấp chục lần so với cấy lúa nên gia đình tôi thuê thêm ruộng của các hộ không có nhu cầu sản xuất trong vùng quy hoạch chuyển đổi để trồng bí với diện tích 1 mẫu.

Cũng như gia đình bà Hồng, gia đình ông Trần Văn Thắng, thôn Hậu Thượng trồng 8 sào bí xanh, đến nay đã thu hoạch được gần 5 tấn, thu nhập gần 30 triệu đồng. Ông Thắng phấn khởi chia sẻ: Bí xanh không khó trồng, dễ chăm sóc, ít sâu bệnh, vốn đầu tư ban đầu thấp. Mặc dù trong quá trình sinh trưởng cây bí xanh cần phải tưới nước nhiều lần nhưng với cách làm luống, dựng dàn trên ruộng nên rất thuận lợi cho việc chăm sóc, tưới dưỡng. Cây bí xanh có thể trồng trên nhiều loại đất, khả năng sinh trưởng, phát triển và thích ứng rộng. Hầu hết, bí xanh ở xã Bạch Đằng được trồng chủ yếu là giống bí có ruột đặc, ít hạt, trọng lượng quả vừa phải, chất lượng bí giòn, thơm ngon, được người tiêu dùng ưa chuộng nên những người trồng bí chúng tôi không lo bí đầu ra. Sản phẩm lại dễ bảo quản nên nông dân không phải bán ồ ạt tại thời điểm thu hoạch mà có thể dự trữ. Tuy nhiên, từ khi tham gia nhóm liên kết, thu mua bí, tôi chưa phải mang quả bí nào về nhà. Khi bí được thu hoạch, tôi thông báo tới trưởng nhóm về thời gian, sản lượng là sẽ có thương lái về tận ruộng thu mua.

Với những ưu thế đó nên cây bí xanh được trồng trên đồng đất Bạch Đằng từ năm 2003 - 2004 và từ 5 - 6 năm trở lại đây phát triển mạnh. Đến nay, diện tích trồng bí xanh mỗi năm đạt 70 - 80ha trên diện tích đất hai lúa (trồng ở vụ đông), vùng chuyên màu chuyển đổi từ cấy lúa (trồng vụ xuân, hè thu). Ông Đỗ Duy Dũng, Giám đốc HTX DVNN xã cho biết: Sản xuất bí xanh nói riêng, cây vụ đông trên đất hai vụ lúa nói chung đã trở thành nền nếp của nông dân địa phương. Tuy còn chịu sự biến động về giá từ thị trường tự do nhưng nhìn chung, cây bí xanh vẫn luôn là cây trồng cho hiệu quả kinh tế cao, được nông dân Bạch Đằng duy trì canh tác từ nhiều năm qua. Vụ xuân vừa qua, giá bí duy trì ở mức 12.000 - 14.000 đồng/kg đã mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho nông dân. Để giải quyết đầu ra cho sản phẩm được ổn định, HTX đã kết nối với các công ty, doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm nhưng do cạnh tranh về giá nên các liên kết này đều không bền vững. Hiện trong xã đã hình thành nhóm khoảng 20 người đều là những nông dân trực tiếp trồng bí đứng ra liên kết sản xuất, thu mua nông sản cho nông dân rồi cân bán cho thương lái. Thông qua nhóm  này, nông sản được thu mua ngay tại ruộng rồi phân phối, tiêu thụ tại các tỉnh khác.

Đến Bạch Đằng vào những ngày thu hoạch bí, hình ảnh thường gặp là những chiếc xe tải từ khắp nơi về nhận hàng, cảnh mua bán diễn ra tấp nập ven những cánh đồng bí tít tắp. Thành quả từ những giọt mồ hôi hai sương một nắng đã mang lại cuộc sống no ấm cho người dân xã nội đồng xa trung tâm huyện.

Ngân Huyền