Truyền thống tổ chức sang cát chỉ trong một ngày của xã Thụy An có từ cách đây hơn 50 năm và được duy trì đến ngày nay. Anh Nguyễn Phi Trường, công chức văn hóa xã cho biết: Trung bình mỗi năm ở Thụy An có 25 - 30 ngôi mộ cần sang cát, năm nhiều nhất hơn 40 ngôi. Nhận thấy việc tổ chức sang cát trong nhiều ngày sẽ tốn chi phí, mất thời gian và ảnh hưởng đến môi trường, con cháu xa quê đi lại vất vả, tốn kém nên người dân đã đồng thuận với chính quyền chỉ tổ chức vào một ngày trong năm.

Chuẩn bị cho việc tổ chức sang cát trong một ngày, từ trung tuần tháng 10 âm lịch, UBND xã thông báo trên loa truyền thanh, các gia đình có nhu cầu sẽ làm đơn để UBND xã xét duyệt. Đơn được nộp qua bộ phận một cửa của xã, cán bộ tư pháp sẽ lập danh sách và đối chiếu với sổ khai tử. UBND xã căn cứ vào đơn, nguyện vọng của các gia đình ra giấy mời họp thống nhất ngày, giờ tổ chức sang cát. Để thuận tiện cho các gia đình, chiều ngày hôm trước UBND xã đồng ý cho các gia đình có mộ sang cát được đào tới ván thiên nhằm giảm khí độc và kịp thời gian cho việc sang cát sáng ngày hôm sau. Công việc sang cát thường do các gia đình tự đảm nhận mà không thuê người làm bởi bà con cho rằng đây là lần cuối người sống trọn nghĩa với người đã khuất. Để việc sang cát được thực hiện chu đáo, UBND xã phân công lực lượng an ninh túc trực, HTX bơm nước cho người dân thực hiện vệ sinh, Trạm Y tế chuẩn bị thuốc, vật tư y tế. Trước ngày sang cát, lãnh đạo địa phương đến các gia đình thăm hỏi, động viên đồng thời quán triệt việc thực hiện sang cát.

Ông Lê Ánh Hồng, thôn An Cố Trung chia sẻ: Chúng tôi thấy việc tổ chức sang cát trong một ngày có nhiều thuận lợi, hạn chế được ô nhiễm môi trường. Đặc biệt, con cháu xa quê có một ngày cùng nhau trở về thắp hương cho người đã khuất, tình làng nghĩa xóm qua đây cũng thêm gắn bó, bền chặt; gia đình làm sang cát tiết kiệm được chi phí, thời gian; công tác chuẩn bị cũng đỡ bận rộn do có sự hỗ trợ của địa phương.

Việc tổ chức sang cát trong một ngày không chỉ tạo điều kiện thuận lợi, giúp tiết kiệm chi phí, thời gian cho người dân mà còn giúp địa phương quản lý tốt hơn quy hoạch nghĩa trang, đáp ứng các tiêu chí trong chương trình xây dựng nông thôn mới. Cách làm của xã Thụy An tuy đơn giản nhưng không phải địa phương nào cũng có thể thực hiện được bởi quan niệm chọn ngày lành tháng tốt vẫn còn tồn tại trong không ít người dân. Trước những lợi ích của việc tổ chức sang cát trong một ngày, hiện nay, nhiều địa phương ở Thái Thụy đã từng bước áp dụng cách làm này như các xã Thụy Tân, Thụy Văn..., qua đó góp phần xây dựng nếp sống văn hóa, xây dựng quê hương ngày càng văn minh.

Hoàng Lanh