Sau nhiều năm các tuyến đường Phan Bá Vành, Ngô Thì Nhậm, Hoàng Công Chất (thành phố Thái Bình) dài khoảng 1,5km đã bị xuống cấp nên người dân đi lại gặp không ít khó khăn. Tháng 7/2019, các tuyến đường này đã được UBND thành phố đầu tư tu bổ nâng cấp, dự kiến hoàn thành cuối năm nay. Tuy nhiên, từ khi các tuyến đường này triển khai thi công cũng là lúc bụi từ cát,  đất, đá, gạch... phát sinh nhiều gấp cả chục lần so với trước khi chưa thi công.  Những ngày thời tiết hanh khô, bụi phát tán ra cả một khu vực rộng lớn, làm người dân, nhất là hàng nghìn hộ dân sinh sống hai bên các tuyến đường này phải hứng chịu bụi, bẩn hàng ngày hàng giờ làm ảnh hưởng rất nhiều đến đời sống. Một biện pháp khá cũ là tưới nước, rửa đường để hạn chế bụi bay lên. Tuy nhiên, việc làm này cũng chỉ được đơn vị thi công làm chiếu lệ. Bà Đỗ Thị Hiền, người dân sống trên tuyến đường Phan Bá Vành cho biết: Từ khi tuyến đường này triển khai thi công bụi mù mịt, gia đình tôi lúc nào cũng cửa đóng then cài mà bụi đất, cát phủ thành một lớp dày trên những bậc thềm, ô cửa. Mong tuyến đường sớm hoàn thành để trả lại không khí trong lành cho người dân sinh sống hai bên tuyến đường.

Còn tại tuyến đường Doãn Khuê, phường Phú Khánh (thành phố Thái Bình) dài khoảng vài trăm mét cũng đang được đầu tư cải tạo, nâng cấp vì thế hàng ngày có hàng chục chiếc xe ô tô tải qua lại chở vật liệu xây dựng làm đường tới đoạn đường này. Cùng với đó là đất, cát đào lên để xây dựng cống thoát nước và làm đường nên đã mấy tháng nay người dân khu vực này hít phải bụi nhiều hơn, cửa nhà hầu như lúc nào cũng phải đóng kín nhưng bụi vẫn tràn vào nhà. Người dân chỉ mong sao công trình sớm được hoàn thành theo đúng kế hoạch để không còn phải chịu ô nhiễm từ bụi, ảnh hưởng tới sức khỏe, nhất là người già và trẻ em. Hay tại khu dân cư mới của phường Quang Trung (thành phố Thái Bình), nhiều hộ dân cũng đang tập trung xây dựng nhà cửa, tuy nhiên theo quan sát thì các căn hộ đang được xây dựng  không có bất cứ một biện pháp gì để ngặn chặn bụi phát tán ra môi trường xung quanh. Còn những người làm trực tiếp ở những công trình này thì hít phải bụi từ xây dựng là điều không thể tránh khỏi.

Mùa hanh khô là mùa của xây dựng, vì thế đâu đâu cũng có những công trình xây dựng nhà cửa, đường xá... Song điều đáng nói là vấn đề ô nhiễm môi trường từ bụi trong quá trình thi công hầu như không được các nhà thầu xây dựng quan tâm, mặc dù trong dự án thi công công trình dù lớn hay nhỏ cũng đều có phần cam kết bảo đảm môi trường khi thi công. Tại đoạn đường liên huyện, điểm từ xã Vũ Quý đến xã Vũ Trung (Kiến Xương) dài 1,6km đang triển khai nâng cấp. Ông Trần Văn Đoàn, người dân xã Vũ Quý bức xúc: Trước khi làm đường, đơn vị thi công đã cam kết với chính quyền địa phương, người dân về biện pháp ngăn chặn bụi trong quá trình thi công công trình. Tuy nhiên, đơn vị thi công đã không có biện pháp ngăn chặn bụi, gia đình tôi phải đóng cửa suốt ngày nhưng mọi vật dụng trong gia đình đều phủ kín bụi. Vẫn biết là khi làm đường không tránh khỏi bụi bặm nhưng nếu nhà thầu thi công công trình lưu tâm tới và hàng ngày có biện pháp xử lý bụi thì sẽ giảm đáng kể tình trạng ô nhiễm môi trường từ bụi, những hộ dân sinh sống ở hai bên tuyến đường này sẽ không phải sống chung với bụi bẩn. Có thể thấy, ô nhiễm môi trường do sự phát triển của đô thị đang ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của người dân. Vi phạm phổ biến là không có bạt che chống bụi, tập kết phế thải, vật liệu xây dựng lấn chiếm vỉa hè, lòng đường, các phương tiện vận chuyển bùn đất phế thải, vật tư, vật liệu xây dựng làm rơi vãi, bùn đất, cát từ công trình ra đường gây bụi bẩn, một số trường hợp đổ bê tông thừa ra hè, đường giao thông... gây ô nhiễm môi trường, mất mỹ quan đường phố.  

Pháp luật đã quy định rất rõ việc bảo vệ môi trường trong thi công công trình xây dựng, chủ đầu tư, nhà thầu xây dựng phải tuân thủ những quy định bắt buộc để bảo đảm vệ sinh môi trường. Bộ Xây dựng cũng đã ban hành Thông tư số 02/2018/TT-BXD, ngày 6/2/2018 nhằm siết chặt các quy định về bảo vệ môi trường trong thi công xây dựng công trình. Các quy định và chế tài trong lĩnh vực này có đủ nhưng dường như chưa phát huy được hiệu quả khi nhiều công trình chưa tuân thủ hoặc tuân thủ nhưng chưa chặt chẽ các quy định. Bởi nếu không có sự kiểm tra, giám sát chặt chẽ và xử lý “mạnh tay” của các cơ quan quản lý nhà nước thì khó có thể buộc các nhà thầu bỏ thêm chi phí, tự giác thực hiện các biện pháp giảm ô nhiễm bụi trong quá trình vận chuyển, thi công, xây dựng công trình.

Đức Dũng