Kỳ 5: Khơi thông dòng vốn

Dồn lực giai đoạn nước rút

Trong chặng đường “nước rút” để 100% các xã về đích NTM trong năm 2019 và bảo đảm không còn nợ xây dựng cơ bản là việc làm không dễ, đòi hỏi nguồn lực đầu tư lớn. Trong 27 xã chưa hoàn thành xây dựng NTM thì có 16 xã đạt 15 - 17 tiêu chí, 9 xã đạt 13 - 14 tiêu chí và 2 xã mới đạt 12 tiêu chí. Để khuyến khích, hỗ trợ các địa phương sớm về đích NTM, ngày 21/9/2018 UBND tỉnh ban hành Quyết định số 2376/QĐ-UBND về việc ban hành quy định một số cơ chế, chính sách hỗ trợ xã đạt chuẩn quốc gia NTM, huyện đạt chuẩn quốc gia NTM và cơ chế, chính sách hỗ trợ sản phẩm đặc thù của huyện, thành phố giai đoạn 2018 - 2019. Ngân sách tỉnh hỗ trợ 6 tỷ đồng/xã đạt chuẩn NTM; 25 tỷ đồng/huyện đối với huyện Đông Hưng, Thái Thụy; 20 tỷ đồng/huyện đối với các huyện Kiến Xương, Tiền Hải, Vũ Thư, Quỳnh Phụ đạt chuẩn quốc gia huyện NTM giai đoạn 2018 - 2019. 

Trụ sở  xã NTM Đông Mỹ (thành phố) khang trang, sạch đẹp.

Cùng với đó, Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã tổ chức nhiều cuộc họp với các sở, ngành, địa phương bàn giải pháp để giúp các xã hoàn thành xây dựng NTM đúng lộ trình. Theo đó, ngoài các cơ chế hỗ trợ của tỉnh, các địa phương cần tiếp tục khai thác, huy động nguồn lực của con em xa quê, phát huy tinh thần tiền phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên, nhân dân. Thực hiện chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh và Quyết định số 2376,  Sở Tài chính đã cân đối nguồn ngân sách, tập trung cấp phát nguồn vốn hỗ trợ từ ngân sách tỉnh, đôn đốc giải ngân, thanh quyết toán các nội dung hỗ trợ; phối hợp tổ chức thanh tra, kiểm tra việc sử dụng vốn hỗ trợ đúng mục đích, đúng quy định hiện hành.  

Về đích đúng hẹn

Với cơ chế, chính sách hỗ trợ kịp thời của tỉnh đã tạo đòn bẩy để các địa phương đẩy nhanh tiến độ về đích NTM, điển hình như xã Phúc Thành (Vũ Thư) là một trong những địa phương thuộc nhóm các xã đặc biệt khó khăn. Ông Nguyễn Văn Bình, Chủ tịch UBND xã cho biết: Phúc Thành cách xa trung tâm huyện, xuất phát điểm kinh tế - xã hội ban đầu còn khó khăn, cơ sở hạ tầng đã xuống cấp và thiếu đồng bộ đòi hỏi nguồn kinh phí xây dựng lớn. Để về đích NTM vào quý II/2019, xã phải đầu tư xây dựng mới 5/8 nhà văn hóa thôn, 4km đường giao thông nông thôn, mương máng nội đồng, sân vận động xã, chợ lưu thông hàng hóa, khu tập kết rác thải với tổng kinh phí 12,5 tỷ đồng. Sau khi cân đối các nguồn vốn, xã chỉ có khả năng thanh toán được hơn 4,4 tỷ đồng. Vì vậy, cơ chế, chính sách hỗ trợ của tỉnh đã trở thành “cứu cánh”, tạo động lực để Phúc Thành huy động sức dân, con em xa quê chung sức về đích NTM đúng lộ trình. Cơ chế, chính sách hỗ trợ của tỉnh theo Quyết định số 2376 không chỉ tạo “cú hích” cho các xã khó khăn hoàn thành xây dựng NTM mà còn tạo đà cho các huyện tăng tốc về đích huyện NTM. 

Niềm vui được mùa của nông dân Trung An (Vũ Thư).

Ông Nguyễn Thanh Sơn, Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Kiến Xương cho biết: Bước vào giai đoạn nước rút về đích huyện NTM, huyện Kiến Xương gặp vô vàn khó khăn khi khối lượng công việc còn ngổn ngang, nhiều tiêu chí chưa hoàn thiện cần nguồn kinh phí lớn như một số tuyến đường huyện đã xuống cấp nghiêm trọng cần được duy tu, sửa chữa; Trung tâm Y tế huyện, Trung tâm Văn hóa thể thao huyện chưa đạt chuẩn quốc gia; chưa xây dựng khu xử lý rác thải tập trung cho toàn huyện... Nguồn kinh phí 20 tỷ đồng do tỉnh hỗ trợ đã được huyện tiếp nhận và sử dụng vào việc tập trung sửa chữa hệ thống cầu, đường đã xuống cấp, bổ sung hệ thống biển báo hiệu đường bộ; trang thiết bị học tập theo quy định đối với một số trường được đầu tư và công nhận đạt chuẩn từ nhiều năm trước; sửa chữa, nâng cấp Trung tâm Văn hóa thể thao huyện... Cơ chế hỗ trợ của tỉnh đã kịp thời tháo gỡ nút thắt cơ bản trong xây dựng NTM ở địa phương. 

Đường làng ngõ xóm xã nông thôn mới Thái Dương (Thái Thụy) xanh, sạch, đẹp.

Trong chặng đường hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM, toàn huyện Quỳnh Phụ đã sử dụng trên 1.984 tỷ đồng đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển sản xuất; trong đó vốn ngân sách các cấp chiếm 40,6%; huy động nhân dân đóng góp và xã hội hoá 59,4%. Ông Nguyễn Quang Cơ, Chủ tịch UBND huyện Quỳnh Phụ cho biết: Nguồn vốn do ngân sách trung ương và tỉnh đầu tư, hỗ trợ chương trình xây dựng NTM đã được UBND huyện phân bổ, quản lý, sử dụng bảo đảm đúng nguyên tắc, đúng mục đích, đúng đối tượng. Nguồn vốn ngân sách cấp huyện đã tập trung ưu tiên đầu tư xây dựng, hoàn thiện các tiêu chí về trường học, giao thông, sân vận động, nhà văn hóa xã, thôn, trạm y tế và đầu tư sản xuất. Đối với nguồn vốn của nhân dân đóng góp được thực hiện đúng quy định, không áp đặt. Nhân dân trực tiếp quản lý, quyết định đầu tư theo các hạng mục đề án xây dựng NTM đã được phê duyệt, sử dụng có hiệu quả nguồn vốn do mình đóng góp thông qua các ban phát triển thôn, ban giám sát đầu tư cộng đồng. Vì vậy, tạo được sự đồng thuận cao trong nhân dân, đáp ứng được yêu cầu tiến độ và chất lượng xây dựng công trình phúc lợi ở các thôn, xóm trên địa bàn huyện. Đến nay, 100% xã đạt chuẩn NTM, huyện Quỳnh Phụ đạt chuẩn huyện NTM, đời sống của người dân được nâng cao; tỷ lệ hộ nghèo giảm trên 10% xuống còn 1,6%; thu nhập của người lao động từ 17 triệu đồng/người/năm tăng lên gần 46 triệu đồng/người/năm, với trên 98% lao động trong độ tuổi có việc làm.

Hầu hết lao động nông thôn có việc làm ổn định. Trong ảnh Dây chuyền sản xuất của Công ty TNHH Sao Vàng Chi nhánh Quỳnh Phụ.

Sau 10 năm xây dựng NTM, đến nay 100% số xã của tỉnh đạt chuẩn NTM, 7/7 huyện đạt chuẩn huyện NTM, thành phố đủ điều kiện xét, công nhận hoàn thành xây dựng NTM. Thái Bình đang hoàn thiện để được công nhận tỉnh hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM trong tháng 3/2020. Những “trái ngọt” đó là minh chứng của sự đoàn kết, đồng lòng, nỗ lực không ngừng nghỉ của các cấp ủy đảng, chính quyền và nhân dân trong tỉnh. Đây là bước tạo đà để Thái Bình tiếp tục gặt hái thêm nhiều thành quả tốt đẹp hơn trên chặng đường tiếp theo xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu.

Ông Phạm Văn Dụng, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Giai đoạn 2011 - 2020, Thái Bình sử dụng trên 12.872 tỷ đồng vốn ngân sách nhà nước (trung ương, tỉnh, huyện, xã) đầu tư cho xây dựng NTM. Kinh phí này được phân bổ cho tất cả các nhóm tiêu chí, trong đó tập trung chủ yếu cho xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội và tổ chức, phát triển sản xuất; nhờ đó góp phần làm thay đổi diện mạo nông thôn, tạo động lực phát triển kinh tế. Qua thanh tra, kiểm tra, giám sát không phát hiện sai phạm ở địa phương, đơn vị nào; nguồn vốn được sử dụng đúng mục đích, đối tượng, phát huy tinh thần tự chủ trong nhân dân, huy động sự vào cuộc của toàn xã hội chung tay xây dựng NTM. Ông Nguyễn Xuân Dương, Chủ tịch UBND huyện Hưng Hà Trong quá trình xây dựng NTM, huyện chỉ đạo các xã phát huy dân chủ, công khai, minh bạch trong quá trình thực hiện; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, chú trọng những vấn đề phức tạp, nhạy cảm, dễ phát sinh sai phạm. Nhờ vậy, Hưng Hà đã huy động nhiều nguồn lực cho xây dựng NTM. Năm 2015, huyện Hưng Hà trở thành địa phương đầu tiên của tỉnh Thái Bình về đích NTM và không có đơn thư khiếu nại, tố cáo liên quan đến xây dựng cơ sở hạ tầng NTM. Bà Trần Thị Hương, thôn Nguyên Kinh 2, xã Minh Hưng (Kiến Xương) Các phần việc liên quan đến xây dựng NTM chúng tôi đều được thông báo, công khai kinh phí xây dựng rõ ràng, được bàn bạc và thống nhất cách làm, mức đóng góp nên bà con đều nhiệt tình hưởng ứng, sẵn sàng góp công góp của chung sức cùng địa phương hoàn thành các tiêu chí trong xây dựng NTM.

Nhóm phóng viên