15 năm qua, MTTQ tỉnh luôn sống cùng cuộc vận động lớn, không ngừng đổi mới nội dung, phương thức, tìm ra nhiều giải pháp triển khai đã thấm sâu vào đời sống của từng người dân, mang lại hiệu quả thiết thực.

Một năm sau khi thành lập Ban công tác mặt trận thôn, làng, tổ dân phố (1994),  tại hội nghị lần thứ 2 MTTQ Việt Nam khóa IV (1995) cuộc vận động (CVĐ) “Toàn dân đoàn kết xây dựng cuộc sống mới”, đã được phát động. Năm 2001, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo hợp nhất CVĐ với phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” thành CVĐ “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” cho phù hợp với tình hình mới. 15 năm qua, MTTQ tỉnh luôn sống cùng CVĐ lớn, không ngừng đổi mới nội dung, phương thức, tìm ra nhiều giải pháp triển khai đã thấm sâu vào đời sống của từng người dân, mang lại hiệu quả thiết thực.

Trong quá trình thực hiện, MTTQ các cấp thường xuyên quán triệt tư tưởng của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh về đại đoàn kết toàn dân tộc trong tình hình mới; lấy đảng viên là đầu tầu gương mẫu, đoàn viên, hội viên làm nòng cốt; tất cả các cấp, các ngành và tổ chức thành viên có sự đồng thuận, nhất trí cao, cùng hướng về cơ sở nhưng không chồng chéo; thu hút những người có uy tín, có khả năng vận động quần chúng tham gia các hoạt động của khu dân cư (KDC); làm tốt việc chỉ đạo điểm, tổng kết, rút kinh nghiệm, kịp thời khen thưởng và nhân rộng các điển hình…

Với những cách làm đó, MTTQ đã vận động toàn dân đoàn kết giúp nhau dưới nhiều hình thức như: vào phường, họ, cho vay không lấy lãi, làm đổi công, giúp vốn, giống, kỹ thuật, tạo việc làm tại chỗ… bình quân một năm được trên 40 tỷ đồng. Điển hình như: xã Đông Hoàng có hơn 300 phường lớn nhỏ, thôn Lương Phú - Tây Lương (Tiền Hải) có gần 20 phường…

Nhờ vậy, nhiều gia đình xây dựng nhà cửa khang trang, mua sắm tiện nghi, phương tiện giá trị, cho con cái học hành đầy đủ. Ngoài ra, bà con còn được vay trên 450 tỷ đồng của ngân hàng do các hội, đoàn thể tín chấp để phát triển nghề, gia trại, trang trại, trồng cây cảnh, lãi gấp nhiều lần cấy lúa, giúp 20% lao động tự do có việc làm ổn định. Việc làm tình nghĩa này đã phát huy nội lực của các tầng lớp nhân dân ở khu dân cư trong xóa đói giảm nghèo, thúc đẩy kinh tế phát triển, là tiền đề thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế của địa phương. Sau 10 năm hưởng ứng CVĐ “Ngày vì người nghèo”, các KDC huy động tại chỗ được trên 43, 3 tỷ đồng, cùng nguồn kinh phí hỗ trợ của Quỹ Vì người nghèo và các cấp, các ngành… xây dựng mới, nâng cấp nhà ở cho 2.435 hộ chính sách và 7.898 hộ nghèo.

Cũng thông qua CVĐ, quyền làm chủ của nhân dân được tăng cường, mọi người sống có nghĩa tình hơn, tình trạng xuống cấp về đạo đức giảm hẳn, thuần phong mỹ tục, phong tục tập quán tốt đẹp luôn giữ gìn và phát huy. Vai trò, trách nhiệm vận động toàn dân tham gia phòng chống tội phạm, ma túy, HIV của ban công tác mặt trận KDC nâng cao. Nổi bật là việc xây dựng hiệu quả phong trào tự quản về: an ninh, bảo vệ môi trường, ATGT…; xử lý nghiêm  những đối tượng cố tình vi phạm pháp luật, triệt phá tụ điểm phức tạp về ma túy, tệ nạn xã hội.

Thôn Bắc, xã Tây Giang, thôn Trung Thịnh, xã Thái Thịnh, tổ 15 phường Tiền Phong… là những đơn vị làm tốt. Thực hiện Chỉ thị số 27 của Thủ tướng Chính phủ, Ban công tác mặt trận KDC đôn đốc từng gia đình xây dựng nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội; đẩy lùi các hủ tục lạc hậu, cải thiện và nâng cao đời sống văn hóa của nhân dân. 1.164 KDC vận động được nhân dân cùng bàn bạc, đóng góp sức người, sức của xây dựng Nhà văn hóa thôn, tổ dân phố; 1.046 khu tiếp tục đóng góp trên 20 tỷ đồng xây dựng, nâng cấp, sửa chữa đường làng, ngõ phố, trồng cây xanh, bảo tồn các di tích lịch sử, văn hóa.

Thành công lớn nhất của CVĐ là tổ chức “Ngày hội đại đoàn kết toàn dân”, vào dịp kỷ niệm ngày thành lập MTDTTN Việt Nam (18/11) hàng năm. Từ năm 2003 đến nay, 97,4% KDC tổ chức ngày hội, biểu dương gia đình văn hóa tiêu biểu, đông đảo nhân dân đã tham dự.

Chỉ tính 5 năm trở lại đây, toàn tỉnh có trên 27 ngàn lượt gia đình văn hóa được tuyên dương, khen thưởng và gần 11 ngàn hộ nghèo, hộ chính sách được tặng quà nhân ngày hội. Khoảng 30% KDC làm tốt cả phần lễ và phần hội, như: thôn Đào Động - xã An Lễ, Quân Bắc Đình - xã Vân Trường… Có Ngày hội đại đoàn kết toàn dân, phong trào văn hóa, văn nghệ, TDTT ở nhiều KDC trở lên sôi nổi, hiệu quả hơn. Chính vì CVĐ hướng nhiều về cơ sở nên đã góp phần đẩy mạnh các hoạt động khuyến học, khuyến tài, DS/KHHGĐ; động viên nhân dân tham gia xây dựng Đảng, giám sát hoạt động của chính quyền, tạo cơ sở chính trị vững mạnh, gắn bó mật thiết với dân. Từ 1995 - 2010, toàn tỉnh công nhận 7.329 lượt KDC tiên tiến, có 285 lượt khu đạt 3-5 năm liền trở lên, trên 800 làng, tổ dân phố văn hóa. 

Xác định đây là CVĐ lớn, chỉ có điểm khởi đầu, không có điểm dừng, căn cứ vào thực tiễn của các KDC, MTTQ tỉnh đã đề ra một loạt giải pháp đồng bộ để thời gian tới CVĐ đạt kết quả cao hơn, như: Thống nhất đầu mối chỉ đạo, quản lý, triển khai thực hiện CVĐ; nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền và vai trò, trách nhiệm hướng dẫn của MTTQ các cấp; phát huy dân chủ đi đôi với giữ vững kỷ cương; lồng ghép thực hiện các chương trình, các CVĐ, các phong trào thi đua với CVĐ “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở KDC”; cải tiến và nâng cao chất lượng hoạt động Ban công tác mặt trận…

Thì chắc chắn các mục tiêu đề ra đều sẽ thực hiện đạt và vượt, như:  mỗi năm giảm số hộ nghèo 1% trở lên; 100% KDC: xây dựng và thực hiện tốt hương ước, quy ước, xây dựng phong trào tự quản, có điểm văn hóa, bê tông hóa đường làng, ngõ xóm, mở được “Ngày hội đại đoàn kết toàn dân”… 80% KDC có hoạt động thể thao, 30% khôi phục, phát triển các trò chơi dân gian và đạt KDC văn hóa, 75- 80 hộ đạt gia đình văn hóa …

Đỗ Hiền