Theo quốc lộ 6 từ Sơn La lên tới Điện Biên, chúng tôi được đắm chìm trong sắc hoa ban phủ trắng đại ngàn Tây Bắc. Câu hát: “Giải phóng Điện Biên, bộ đội ta tiến quân trở về, giữa mùa này hoa nở, miền Tây Bắc tưng bừng vui...” trong bài “Giải phóng Điện Biên” vang lên hào sảng trong niềm vui của những người lính năm xưa từng sống và chiến đấu ở nơi này. Khi ra đi mái tóc còn xanh, nay tóc đã bạc trắng, họ lại tề tựu về đây thăm lại chiến trường xưa như để cảm nhận rõ hơn những cảm xúc ngày tháng 5 lịch sử của 61 năm về trước trên mảnh đất một thời được mệnh danh là “chảo lửa” của Đông Dương.

Mỗi người dân Việt Nam đều không thể quên chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ với niềm tự hào, kiêu hãnh về kỳ tích của Quân đội nhân dân Việt Nam mới vừa tròn 10 tuổi. Với Chiến dịch Điện Biên Phủ, đây là lần đầu tiên chúng ta huy động 5 đại đoàn chủ lực tập trung cho một trận quyết chiến chiến lược. 230.000 thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến đã tình nguyện vượt hàng trăm cây số trong điều kiện vô cùng khó khăn với phương tiện là những chiếc xe thồ thô sơ, thường xuyên bị địch đánh phá nhưng họ không sợ gian khổ, hy sinh, chẳng quản ngày đêm, mưa nắng, quyết tâm mở đường, đưa vũ khí, đạn dược, lương thực ra mặt trận. Sau 56 ngày đêm giằng co với địch từng mét đất, trên mỗi địa danh như đồi A1, Hồng Cúm, Him Lam, Mường Thanh, Độc Lập…, quân và dân ta đã chiến đấu dũng cảm, mưu trí, sáng tạo, đập tan toàn bộ tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ mà thực dân Pháp dựng lên hòng kiểm soát ba nước Đông Dương. 56 ngày đêm kiên cường, bền bỉ chiến đấu, quân và dân ta đã tiêu diệt và bắt sống 16.200 tên địch, bắn rơi 62 máy bay, thu 64 ôtô và toàn bộ vũ khí, đạn dược, quân trang, quân dụng của địch. Ngày 7/5/1954 đã đi vào lịch sử như khúc tráng ca bất hủ về tinh thần quyết chiến, quyết thắng của dân tộc Việt Nam.

Tượng đài Chiến thắng Điện Biên Phủ.

Với chiến thắng “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, quân và dân ta đã phá tan kế hoạch Nava cùng mọi mưu đồ chiến lược của thực dân Pháp, góp phần quyết định vào thắng lợi của hội nghị Giơ-ne-vơ ngày 20/7/1954, đồng thời khẳng định độc lập, thống nhất, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam, Lào, Campuchia. Chiến thắng ấy là sự kế thừa sức mạnh của ông cha từ lịch sử, truyền thống, được ví như những “Bạch Đằng”, “Chi Lăng”, “Đống Đa” của thời đại Hồ Chí Minh với những con người đã trở thành huyền thoại như Bế Văn Đàn, Tô Vĩnh Diện, Phan Đình Giót cùng biết bao chiến sĩ anh hùng đã dũng cảm chiến đấu, sẵn sàng hy sinh, hiến dâng trọn tuổi xuân của mình cho Tổ quốc.

Mỗi độ tháng 5 về, đại lộ Võ Nguyên Giáp xuyên suốt thành phố Điện Biên và mỗi địa danh nơi đây lại phấp phới cờ hoa, đón hàng trăm nghìn lượt khách, những cựu chiến binh từng trải qua cuộc chiến trên khắp mọi miền của Tổ quốc trở lại đây tìm gặp lại những người đồng đội cũ, những người bạn cùng chung chiến hào năm xưa, cùng thắp nén nhang tưởng nhớ những người đã ngã xuống, để được chứng kiến vùng đất chiến trường xưa nay đang từng ngày khởi sắc, đi lên từ bom đạn chiến tranh. Hôm nay trở lại Điện Biên, đồi A1 vẫn sừng sững hiên ngang, cánh đồng Mường Thanh trù phú, ngút ngàn màu xanh của lúa, rừng Mường Phăng vẫn tĩnh lặng ôm ấp những chứng tích lịch sử gắn với sự nghiệp cách mạng của những con người mà tên tuổi của họ đã gắn liền với lịch sử dân tộc Việt Nam…

Một góc thành phố Điện Biên hôm nay.

61 năm qua, với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước cùng nỗ lực của Đảng bộ và nhân dân Điện Biên anh hùng, vùng đất chiến trường  xưa đang từng ngày đổi thay, chuyển mình vươn lên mạnh mẽ, trở thành “Hòn ngọc ngày mai của Tổ quốc” như mong muốn của Thủ tướng Phạm Văn Đồng khi thăm lại chiến trường xưa...

Thế hệ sinh ra sau chiến tranh, được sống trong hòa bình, độc lập, tự do, càng cảm phục hơn những cống hiến, hy sinh lớn lao của các thế hệ đi trước. Trên khắp mọi miền đất nước, những huyền thoại, những địa danh gắn liền với những cuộc kháng chiến cứu nước vĩ đại của dân tộc là bài học, tấm gương sáng giáo dục truyền thống yêu nước, cách mạng cho thế hệ trẻ. Những giá trị truyền thống đó sẽ được kế thừa và phát huy đến muôn đời.

Tất Đạt