Ngày 23/10/2017, EC áp dụng biện pháp cảnh báo thẻ vàng đối với hải sản khai thác của Việt Nam xuất khẩu vào châu Âu do khai thác hải sản không có giấy phép hoặc khai thác không đúng nội dung quy định trong giấp phép khai thác; không ghi, nộp nhật ký hoặc báo cáo khai thác hải sản; khai thác trong vùng cấm khai thác... gây khó khăn rất lớn đối với hoạt động xuất khẩu hàng thủy sản.

Một số kết quả tích cực
Thực hiện các khuyến nghị của EC về chống khai thác IUU, thời gian qua, ngành nông nghiệp và các địa phương đã nỗ lực triển khai nhiều giải pháp và đã đạt được những kết quả tích cực. Công tác tuyên truyền các quy định chống khai thác IUU, Luật Thủy sản cho cộng đồng và ngư dân đã được các cấp, ngành vào cuộc triển khai với nhiều hình thức phù hợp với từng đối tượng, từ đó nhận thức của người dân đã nâng lên rõ rệt; đã thành lập Văn phòng đại diện thanh tra, kiểm tra, kiểm soát nghề cá tại cảng cá Cửa Lân (Tiền Hải), sáp nhập và kiện toàn tổ chức quản lý cảng cá của hai huyện Thái Thụy, Tiền Hải. Tổng số tàu cá của tỉnh được đăng ký và nhập vào phần mềm dữ liệu tàu cá quốc gia Vnfishbase là 737 tàu cá với tổng công suất 141.350CV; đã có 341/373 tàu cá được kiểm tra an toàn kỹ thuật và cấp giấy chứng nhận đủ khả năng hoạt động hải sản; 563/737 tàu cá được cấp giấy phép khai thác thủy sản; 177/186 tàu cá lắp đặt thiết bị giám sát hành trình. Các sở, ngành, đơn vị đã tiến hành thanh tra, xử lý hành chính 178 trường hợp tàu cá vi phạm, lập biên bản và xử phạt vi phạm hành chính 99 vụ/131 đối tượng, xử phạt 543 triệu đồng; tịch thu, tiêu hủy 15 bộ te, kích điện.

Còn nhiều bất cập
Ngày 24/3/2022, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã tổ chức đoàn công tác kiểm tra tình hình khắc phục cảnh cáo thẻ vàng của EC về chống khai thác IUU. Bên cạnh những kết quả đạt được, đoàn cũng chỉ rõ những tồn tại, hạn chế trong triển khai Luật Thủy sản và thực hiện các giải pháp chống khai thác IUU của tỉnh: Công tác quản lý tàu cá còn lỏng lẻo; việc kiểm tra tàu cá xuất bến, cập cảng chưa bảo đảm theo quy định; việc giám sát sản lượng thủy sản tại cảng cá và truy xuất nguồn gốc chưa chặt chẽ. Chủ tàu chưa tuân thủ quy định trong quá trình cập cảng cá, chưa thực hiện ghi, nộp nhật ký khai thác. Các tàu cá vi phạm khai thác IUU (không kiểm soát được sản lượng hải sản qua cảng, không nộp nhật ký khai thác báo cáo khai thác, báo cáo thu mua, chưa kích hoạt máy giám sát hành trình, tắt máy giám sát hành trình khi hoạt động trên biển...) vẫn được xuất bến và hoạt động khai thác trên biển.

Ông Lê Nguyên Hoài, Phó Chủ tịch UBND huyện Thái Thụy cho biết: Do cảng cá Tân Sơn chưa công bố mở cảng dẫn đến trên 400 tàu cá của huyện Thái Thụy, đặc biệt là các tàu có chiều dài từ 15m trở lên hiện đang là tàu cá vi phạm khai thác IUU. Giá xăng dầu tăng cao, nhiều tàu cá nằm bờ không đi khai thác dẫn đến số lượng tàu cá mất kết nối tăng cao...

Tích cực triển khai các giải pháp
Ông Đỗ Văn Trịnh, Phó Chủ tịch UBND huyện Tiền Hải cho biết: Ngay sau cuộc kiểm tra của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, huyện Tiền Hải đã bố trí lực lượng trực 24/24 giờ tại tổ chức quản lý cảng cá Cửa Lân để kiểm soát tàu cá xuất nhập cảng; phối hợp với Chi cục Thủy sản, Đồn Biên phòng Cửa Lân tổ chức tập huấn, tuyên truyền về Luật Thủy sản, các quy định về chống khai thác IUU tới ngư dân, chủ tàu cá neo đậu tại cảng cá Cửa Lân. Xây dựng kế hoạch, lộ trình thực hiện khắc phục các tồn tại trong hoạt động chống khai thác IUU. Thời gian tới, huyện sẽ phối hợp với các cơ quan, đơn vị đẩy mạnh tuyên truyền, ký cam kết không khai thác IUU tới ngư dân, chủ tàu đồng thời bố trí ngân sách sửa chữa, duy tu, bảo dưỡng các công trình, cải tạo cơ sở vật chất tại cảng cá Cửa Lân nhằm bảo đảm thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ chống khai thác IUU.

Theo ông Đinh Vĩnh Thụy, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, để chấn chỉnh tình trạng trên, thời gian tới, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ đạo các đơn vị chuyên môn tăng cường hơn nữa công tác theo dõi, giám sát tàu cá; tăng cường tuyên truyền, tập huấn Luật Thủy sản, 14 hành vi được coi là khai thác hải sản bất hợp pháp đến ngư dân, chủ tàu; hàng tháng tổ chức thanh tra, kiểm tra, giám sát công tác chống khai thác IUU, đặc biệt là công tác tổ chức, quản lý nghề cá tại các cảng cá.

Ngân Huyền