Hiện nay, bà con nông dân các địa phương đang triển khai chiến dịch phòng, trừ rầy và đạo ôn bảo vệ lúa xuân. Hoạt động mua bán tại các cửa hàng kinh doanh thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) trở nên nhộn nhịp. Bà Lưu Thị Ngát, xã Liên Giang (Đông Hưng) bộc bạch: Được xã tuyên truyền, hướng dẫn phòng, trừ sâu bệnh nên tôi đi mua thuốc về phun. Nhưng tôi cũng như nhiều bà con chỉ biết tin và nghe chủ cửa hàng chứ cũng chẳng thể biết thuốc thật thuốc giả thế nào cả. Ông Trần Công Cường, cửa hàng kinh doanh vật tư nông nghiệp (VTNN) Cường Liệu (xã Đông La, huyện Đông Hưng) cho biết: Không chỉ cung cấp thuốc BVTV có chất lượng tốt, bán đúng giá, chúng tôi còn tư vấn cho bà con nông dân sử dụng đúng liều lượng, đúng thuốc để tránh lãng phí và đạt hiệu quả cao. Tuy nhiên, cũng có không ít cơ sở kinh doanh thuốc BVTV làm ăn bát nháo, hám lợi, bán thuốc kém chất lượng gây thiệt hại cho bà con nông dân và làm ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của những cửa hàng làm ăn nghiêm túc.

Cứ vào mùa vụ hay các chiến dịch chăm sóc, phòng, trừ sâu bệnh cho cây trồng, vật nuôi thì thị trường VTNN như giống, phân bón, thuốc BVTV, thuốc thú y, thức ăn chăn nuôi lại trở nên sôi động. Đây cũng là thời điểm nguy cơ hàng lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng trà trộn vào thị trường rất cao. Ông Nguyễn Văn Phú, Chánh Thanh tra Sở NN và PTNT cho biết: Nắm rõ quy luật đó, Thanh tra Sở chủ động xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh VTNN trên địa bàn tỉnh; đồng thời, tham mưu lãnh đạo Sở chỉ đạo lực lượng thanh tra của các chi cục thuộc Sở tăng cường kiểm tra, phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp sản xuất, kinh doanh vi phạm quy định của pháp luật.

Thái Bình tuy không phải địa bàn phức tạp về buôn lậu song tình trạng kinh doanh VTNN kém chất lượng, hàng giả vẫn tồn tại dai dẳng. Năm 2021, lực lượng thanh tra ngành nông nghiệp đã phát hiện, xử lý 26 vụ vi phạm, phạt tiền nộp ngân sách nhà nước hơn 230 triệu đồng, thu giữ hơn 11 tấn phân bón, 723kg giống cây trồng kém chất lượng. Trong gần 5 tháng đầu năm nay, lực lượng thanh tra ngành nông nghiệp đã phát hiện, xử lý 32 vụ vi phạm, phạt tiền hơn 113 triệu đồng, buộc nộp lại số tiền thu nhập bất hợp pháp hơn 10 triệu đồng. Phần lớn các vụ vi phạm quy định về chất lượng như kinh doanh phân bón, thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y không bảo đảm chất lượng theo tiêu chuẩn công bố. Đơn cử, gần đây nhất, ngày 9/5 Thanh tra Sở NN và PTNT ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với ông N.N.T kinh doanh thuốc thú y tại thị trấn Đông Hưng, phạt tiền 4 triệu đồng và buộc nộp lại số tiền thu nhập bất hợp pháp từ việc bán 125 gói Biotin-Plus do có hành vi buôn bán hàng giả về giá trị sử dụng và công dụng.

Lý giải về tình trạng kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng tồn tại kéo dài, lãnh đạo Thanh tra Sở NN và PTNT cho rằng, trước hết là ý thức chấp hành pháp luật của các tổ chức, cá nhân còn hạn chế, vì hám lợi nhuận mà không ít người cố tình vi phạm, tìm mọi cách tránh né sự kiểm soát của cơ quan chức năng. Trên địa bàn tỉnh có 720 đại lý cấp I, cấp II kinh doanh VTNN có đăng ký đủ điều kiện kinh doanh và hàng nghìn cơ sở, hộ bán nhỏ lẻ nên công tác thanh tra, kiểm tra gặp không ít khó khăn do thiếu nhân lực. Đặc biệt, đối tượng kinh doanh theo mùa vụ không có cửa hàng, biển hiệu, bán lưu động khó kiểm soát; việc lấy mẫu, kiểm nghiệm đánh giá chất lượng mất nhiều thời gian, chi phí tốn kém, nhất là xác định chất cấm trong thực phẩm, thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y; nhiều doanh nghiệp sản xuất cung ứng VTNN trực tiếp cho trang trại, gia trại không thông qua cửa hàng, đại lý cũng khiến việc kiểm soát, kiểm tra gặp khó khăn.

Ông Đỗ Quý Phương, Phó Giám đốc Sở NN và PTNT cho biết: Để đấu tranh có hiệu quả với tội phạm buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong lĩnh vực nông nghiệp, lãnh đạo Sở đã chỉ đạo các phòng, đơn vị chức năng đổi mới, đa dạng hình thức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, làm thay đổi nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật của các doanh nghiệp, hộ sản xuất, kinh doanh VTNN. Tăng cường công tác quản lý nhà nước, chủ động triển khai và phối hợp với các sở, ngành chức năng, các địa phương đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra định kỳ và đột xuất để kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, góp phần giữ ổn định thị trường, tạo môi trường kinh doanh lành mạnh, cạnh tranh bình đẳng, bảo vệ quyền lợi của bà con nông dân.

Lực lượng chức năng kiểm tra hoạt động kinh doanh phân bón tại cửa hàng Cường Liệu, xã Đông La, huyện Đông Hưng.

Khắc Duẩn