Theo khoản 1, Điều 3, Nghị định 52/2013/NĐ-CP ngày 16/5/2013 của Chính phủ về Thương mại điện tử, giải thích: “Hoạt động thương mại điện tử là việc tiến hành một phần hoặc toàn bộ quy trình của hoạt động thương mại bằng phương tiện điện tử có kết nối với mạng internet, mạng viễn thông di động hoặc các mạng mở khác”. Như vậy, đây là một hình thức kinh doanh trực tuyến diễn ra trên mạng internet, các cửa hàng bán sản phẩm trên kênh thương mại điện tử có thể là cửa hàng online hoặc các doanh nghiệp. Kênh thương mại điện tử có tác dụng giúp cho người dùng thực hiện việc mua bán hàng hóa trực tuyến một cách thuận lợi, dễ dàng. Lợi ích của hoạt động thương mại điện tử là nhanh chóng, tiện lợi, tiết kiệm chi phí, cung cấp đa dạng dịch vụ, hàng hóa cho người có nhu cầu tìm kiếm nguồn hàng hóa phục vụ nhu cầu thương mại, tiêu dùng.

Tuy vậy, nhiều đối tượng cũng đã lợi dụng đặc điểm này để rao bán hàng hóa nhập lậu, hàng giả, hàng cấm, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, xâm phạm sở hữu trí tuệ với phương thức sử dụng các kỹ thuật, công nghệ cao để tạo sự tin tưởng từ người mua hàng như: tăng lượt tương tác ảo, tạo bình luận không đúng thực tế về sản phẩm, đưa ra mức giá quá rẻ để thu hút khách hàng. Do đó, hàng hóa bán trên không gian mạng như các sàn thương mại điện tử, website thương mại điện tử, các trang mạng xã hội có các dấu hiệu vi phạm pháp luật nêu ở trên lại thường tiếp cận tốt hơn với khách hàng, gây ảnh hưởng không nhỏ đến quyền lợi của người tiêu dùng và doanh nghiệp kinh doanh chân chính.

Theo thống kê của các cơ quan chức năng, số vụ lừa đảo qua hình thức mua hàng trực tuyến trên không gian mạng đang ngày càng gia tăng, hành vi quảng cáo, rao bán hàng hóa vi phạm với các thông tin sai sự thật nhưng giống như thật được đưa ra để tạo sự tin tưởng, lừa dối người mua nhằm thu lợi bất chính.

Điển hình, ngày 26/9/2024 Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Thái Bình đã ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can đối với Nguyễn Văn Công, sinh năm 1993, trú tại: xã Thái Thọ, huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình về tội “Sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm”. Đối tượng Công là chủ tài khoản facebook “Npp Thành Công” đã đăng bài rao bán trên không gian mạng sản phẩm bia làm giả nhãn hiệu bia khác.

Trước đó, ngày 04/7/2024, Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm công nghệ cao phối hợp với Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Thái Bình đã ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự, khởi tố 07 bị can về hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, xảy ra trên không gian mạng. Các đối tượng đã lập các tài khoản trên mạng xã hội, lấy hình ảnh, video trên mạng sau đó chạy quảng cáo trên các trang mạng xã hội để rao bán giống lúa VST-899 không có thật, bán và thu lợi bất chính số tiền 7,8 tỷ đồng.

Do vậy, mỗi người tiêu dùng khi thao tác, tìm hiểu mua hàng hóa trên không gian mạng cần kiểm chứng thông tin liên quan đến sản phẩm đang quan tâm; ưu tiên mua hàng từ các website, trang mạng xã hội và sàn thương mại điện tử đã được chứng nhận chính hãng; đối chiếu với các quy định của pháp luật và khuyến cáo do đơn vị chịu trách nhiệm về sản phẩm đưa ra; nhận biết các dấu hiệu của hàng hóa vi phạm như: giá quá rẻ, thiếu thông tin sản phẩm, số lượng giới hạn và áp lực mua hàng ngay, đánh giá nhận xét không tự nhiên và thiếu khách quan, phương thức giao dịch không an toàn,…; luôn cập nhật cảnh báo của cơ quan chức năng về hình thức lừa đảo đã và đang diễn ra trên không gian mạng ở Việt Nam để từ đó nâng cao kiến thức, khả năng nhận biết các hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động thương mại điện tử, phòng tránh nguy cơ bị các đối tượng lừa đảo, trục lợi./.

Theo congan.thaibinh.gov.vn