Hỏi: Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá được thành lập nhằm mục đích gì? Quỹ này có chức năng, nhiệm vụ  như thế nào?
Trả lời: Theo quy định tại Điều 29, Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá, Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá hoạt động không vì mục đích lợi nhuận.
Quỹ có chức năng huy động, cung cấp và điều phối nguồn lực tài chính của Quỹ cho các hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá trên phạm vi toàn quốc.
Quy có nhiệm vụ hỗ trợ các hoạt động sau:
- Truyền thông về tác hại của thuốc lá và phòng, chống tác hại của thuốc lá phù hợp với từng nhóm đối tượng;
- Xây dựng, triển khai các mô hình điểm về cộng đồng, cơ quan, tổ chức không có khói thuốc lá; phát triển và nhân rộng các mô hình có hiệu quả;
- Tổ chức các chiến dịch, sáng kiến về phòng, chống tác hại của thuốc lá dựa vào cộng đồng; tư vấn việc tổ chức nơi dành riêng cho người hút thuốc lá tại các địa điểm công cộng
- Tổ chức cai nghiện thuốc lá;
- Xây dựng, triển khai các mô hình điểm về cai nghiện thuốc lá dựa vào cộng đồng và phát triển, nhân rộng các mô hình có hiệu quả;
- Nghiên cứu đưa ra những bằng chứng phục vụ cho công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá;
- Xây dựng, hỗ trợ hoạt động, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho mạng lưới cộng tác viên làm công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá;
- Xây dựng nội dung và tổ chức đưa giáo dục về tác hại và phòng, chống tác hại của thuốc lá vào chương trình giáo dục phù hợp với các cấp học;
- Thực hiện các giải pháp chuyển đổi ngành, nghề cho người trồng cây thuốc lá, chế biến nguyên liệu thuốc lá, sản xuất thuốc lá.

Hỏi: Ai có thẩm quyền quyết định thành lập và cơ quan nào có trách nhiệm trong việc quản lý Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá?
Trả lời: Điều 28, Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá quy định Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập, phê duyệt Điều lệ tổ chức và hoạt động của Quỹ.
Quỹ phòng, chống tác hại của thuốc lá là quỹ quốc gia, trực thuộc Bộ Y tế và chịu sự quản lý nhà nước về tài chính của Bộ Tài chính. Quỹ là tổ chức tài chính nhà nước có tư cách pháp nhân, có con dấu và có tài khoản riêng.
Quỹ được quản lý bởi Hội đồng quản lý liên ngành. Chủ tịch Hội đồng là Bộ trưởng Bộ Y tế, Phó Chủ tịch là lãnh đạo Bộ Tài chính, các ủy viên là đại diện lãnh đạo Bộ Công Thương, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Thông tin và Truyền thông và đại diện các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan khác.

Hỏi: Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá được hình thành bằng những nguồn nào?
Trả lời: Theo quy định tại Điều 30, Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá, Quỹ được hình thành từ các nguồn sau đây:
- Khoản đóng góp bắt buộc của cơ sở sản xuất, nhập khẩu thuốc lá được tính theo tỷ lệ phần trăm (%) trên giá tính thuế tiêu thụ đặc biệt theo lộ trình: 1,0% từ ngày 01/5/2013; 1,5% từ ngày 01/5/2016; 2,0% từ ngày 01/5/2019. Khoản đóng góp bắt buộc được khai, nộp cùng với thuế tiêu thụ đặc biệt do cơ sở sản xuất, nhập khẩu thuốc lá tự khai, tự tính, tự nộp vào tài khoản của Quỹ.
- Nguồn tài trợ, đóng góp tự nguyện của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong nước và ngoài nước;
- Nguồn thu hợp pháp khác.

Hỏi: Việc sử dụng Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá có cần bảo đảm nguyên tắc gì không?
Trả lời: Điều 30, Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá quy định Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá được sử dụng theo các nguyên tắc sau đây:
- Quỹ chỉ được sử dụng cho các nhiệm vụ hỗ trợ các hoạt động phòng, chống tác hại thuốc lá;
- Nội dung chi của Quỹ căn cứ vào kế hoạch hoạt động hằng năm, chương trình, chiến lược ngắn hạn, dài hạn, mục tiêu ưu tiên trong từng giai đoạn đã được Hội đồng quản lý liên ngành phê duyệt;
- Quỹ được thực hiện kiểm toán hàng năm theo quy định của pháp luật;
- Bảo đảm công khai, minh bạch, sử dụng hiệu quả nguồn tài chính của Quỹ;
- Chi phí quản lý hành chính theo quy định của Thủ tướng Chính phủ.

Hỏi: Cơ quan, tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật về PCTHTL có bị xử phạt không, xử phạt như thế nào?
Trả lời: Điều 31, Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá quy định: Cơ quan, tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật về phòng, chống tác hại của thuốc lá thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính. Nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.Cá nhân vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.
- Việc xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực phòng, chống tác hại của thuốc lá được thực hiện theo quy định của pháp luật xử lý vi phạm hành chính.

Hỏi: Cá nhân, tổ chức nào có trách nhiệm xử lý vi phạm pháp luật về PCTHTL?
Trả lời: Điều 32, Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá quy định như sau:
- Người có thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính có trách nhiệm kiểm tra, phát hiện kịp thời và xử lý hành vi vi phạm pháp luật về phòng, chống tác hại của thuốc lá; nếu dung túng, bao che, không xử lý hoặc xử lý không kịp thời, không đúng quy định thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý theo quy định của pháp luật.
-  Các bộ, cơ quan ngang bộ có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với các bộ ngành liên quan tổ chức việc xử lý vi phạm hành chính về phòng, chống tác hại của thuốc lá thuộc lĩnh vực được phân công phụ trách.
- UBND các cấp có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với các cơ quan, tổ chức liên quan để tổ chức, chỉ đạo, bố trí lực lượng và phân công trách nhiệm cụ thể cho các tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc xử lý vi phạm hành chính đối với hành vi vi phạm quy định về hút thuốc lá tại địa điểm có quy định cấm, kinh doanh thuốc lá nhập lậu, thuốc lá giả. Chủ tịch UBND cấp xã có trách nhiệm chủ trì, tổ chức việc xử phạt đối với hành vi hút thuốc lá tại địa điểm công cộng có quy định cấm thuộc địa bàn quản lý.

Hà Dung
(Tổng hợp)