Ngày 20/6/2013, Luật Hòa giải ở cơ sở được ban hành, Sở Tư pháp đã tham mưu UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 65/KH-UBND ngày 11/11/2013 triển khai thi hành Luật nhằm triển khai thực hiện thống nhất, đồng bộ, hiệu quả. Đồng thời, nâng cao nhận thức của các cấp, ngành, cơ quan, tổ chức và nhân dân về vị trí, vai trò của công tác hòa giải ở cơ sở, tạo sự chuyển biến cơ bản, hiệu quả trong công tác hòa giải. Sở tham mưu UBND tỉnh tổ chức hội nghị quán triệt Luật Hòa giải ở cơ sở cho đại diện lãnh đạo chủ chốt các sở, ban, ngành của tỉnh; đại diện lãnh đạo các huyện, thành phố, lãnh đạo MTTQ và các tổ chức thành viên ở cấp tỉnh, cấp huyện; báo cáo viên pháp luật cấp tỉnh, cấp huyện.

Hiện toàn tỉnh có 2.058 tổ hòa giải với 14.358 hòa giải viên. Các tổ hòa giải và hòa giải viên đều được UBND cấp xã ra quyết định công nhận theo quy định đồng thời thường xuyên được củng cố, kiện toàn. 100% tổ hòa giải, hòa giải viên sau khi được củng cố, kiện toàn đều được học tập, bồi dưỡng kiến thức pháp luật, nghiệp vụ hòa giải. 

Từ năm 2014 đến ngày 30/6/2018, các tổ hòa giải đã hòa giải 21.306 việc, đã hòa giải thành 17.534 vụ việc (đạt trên 82%). Kết quả hòa giải góp phần tiết kiệm thời gian, công sức, tiền bạc của nhân dân cũng như giảm gánh nặng cho chi tiêu ngân sách nhà nước, hình thức thích hợp để giải quyết tận gốc, mang tính giáo dục cao đối với các trường hợp chưa cần thiết đưa đến các cơ quan nhà nước có thẩm quyền giải quyết. Đây còn là một cách thức hết sức tự nhiên để tuyên truyền pháp luật đến với mỗi người dân, giáo dục con người tình nhân ái, sống có trách nhiệm và tuân theo pháp luật trong tinh thần hòa hợp cộng đồng. Nhiều xã làm tốt công tác này như Hòa Tiến, Thái Hưng (Hưng Hà); Bình Định, Thanh Tân, thị trấn Thanh Nê (Kiến Xương); Thái Hòa, Thụy Liên (Thái Thụy); Vũ Hội, Tân Phong (Vũ Thư)...

Công tác phổ biến, tuyên truyền Luật Hòa giải ở cơ sở có sự chuyển biến tích cực, ngày càng đi vào chiều sâu, được thực hiện bằng nhiều hình thức phong phú như biên soạn, phát hành tài liệu; tổ chức hội nghị, bồi dưỡng, tập huấn kiến thức pháp luật; lồng ghép với tuyên truyền văn bản pháp luật khác; thông qua các phương tiện thông tin đại chúng; thông qua các hoạt động hưởng ứng, tham gia hội thi hòa giải viên giỏi toàn quốc; qua các hoạt động hưởng ứng thực hiện ngày pháp luật... đã tuyên truyền cho cán bộ, nhân dân hiểu thêm về vai trò, ý nghĩa của công tác hòa giải, tạo ý thức tôn trọng pháp luật, tăng cường sự đoàn kết, giúp đỡ nhau trong cuộc sống.

Ngành Tư pháp đã biên tập và phát hành 8.000 cuốn tài liệu giới thiệu nội dung Luật Hòa giải ở cơ sở, 5.500 cuốn sách bồi dưỡng nghiệp vụ cho đội ngũ hòa giải viên, in ấn 3.000 cuốn sổ theo dõi hoạt động hòa giải ở cơ sở và một số tài liệu liên quan... cấp phát tới tất cả các tổ hòa giải trong tỉnh. Ngoài ra còn in hàng vạn tờ rơi, tờ gấp giới thiệu trích dẫn những quy định của pháp luật liên quan đến công tác hòa giải làm tài liệu cho các hòa giải viên.

Công tác đào tạo, bồi dưỡng, cập nhật kiến thức pháp luật, kỹ năng, nghiệp vụ hòa giải cho đội ngũ hòa giải viên được quan tâm: cấp tỉnh tổ chức 4 hội nghị; cấp huyện và xã tổ chức gần 1.200 hội nghị chuyên đề hoặc hội nghị lồng ghép tập huấn cho đội ngũ làm công tác quản lý nhà nước về hòa giải ở cơ sở; cán bộ, công chức của tổ chức chính trị - xã hội được giao nhiệm vụ theo dõi, hướng dẫn công tác hòa giải ở cơ sở và hòa giải viên. Các ngành, đoàn thể căn cứ chức năng, nhiệm vụ được giao tổ chức nhiều buổi tập huấn cho thành viên của mình với nội dung, hình thức phù hợp điều kiện thực tế.

Hàng năm, Sở Tư pháp tổ chức các lớp tập huấn bồi dưỡng kiến thức cho cán bộ tư pháp các cấp về những nội dung liên quan đến công tác quản lý, chỉ đạo hoạt động hòa giải. Phối hợp với Hội Liên hiệp Phụ nữ, Hội Nông dân tỉnh tổ chức nhiều đợt tập huấn nghiệp vụ cho tổ trưởng tổ hòa giải và hòa giải viên là hội viên các đoàn thể. Chỉ đạo phòng tư pháp các huyện, thành phố hàng năm tổ chức bồi dưỡng nghiệp vụ cho các tổ trưởng hòa giải; in ấn và phát hành nhiều tài liệu cần thiết để cung cấp cho các tổ hòa giải. Các xã, phường, thị trấn tổ chức tập huấn bằng nhiều hình thức khác nhau và cung cấp những tài liệu có liên quan phục vụ công tác hòa giải.

Để kịp thời động viên, khuyến khích những tổ chức, cá nhân có thành tích trong công tác, hàng năm, Sở Tư pháp tổ chức đánh giá, khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác tư pháp, trong đó có công tác hòa giải ở cơ sở. Hiệu quả hoạt động hòa giải ở cơ sở được cán bộ, nhân dân ghi nhận, đánh giá cao. Thông qua hoạt động hòa giải ở cơ sở đã góp phần nâng cao hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật; từng bước hình thành trong nhân dân ý thức tự giác chấp hành pháp luật, sống và làm việc theo Hiến pháp, pháp luật.

Hạnh Nga
(Sở Tư pháp)