Thay đổi nhận thức của ngư dân

Xác định chống khai thác IUU là một trong những nhiệm vụ trọng tâm nhằm ngăn chặn, giảm thiểu và chấm dứt tình trạng tàu cá, ngư dân trong tỉnh khai thác trái phép ở vùng biển nước ngoài, thời gian qua, để thay đổi từ nhận thức đến hành vi của người dân, các cấp, ngành, địa phương trong tỉnh đã triển khai linh hoạt bằng nhiều biện pháp, vừa kết hợp tuyên truyền, kiểm tra, giám sát vừa thực hiện các biện pháp chế tài gắn trách nhiệm của từng cấp, từng ngành và người đứng đầu. Ngoài việc tổ chức tuyên truyền cho cộng đồng ngư dân các quy định về chống khai thác IUU, chính quyền các địa phương vùng biển phối hợp với lực lượng chức năng triển khai cho tất cả chủ tàu thuyền, trưởng tàu cá xa bờ ký cam kết không vi phạm vùng biển nước ngoài. Đồng thời, các địa phương lập danh sách tàu cá có nguy cơ cao, thường xuyên hoạt động ngoài tỉnh để đưa vào diện quản lý, theo dõi đặc biệt.

Tại cảng cá Tân Sơn, các quy định của pháp luật về hoạt động thủy sản và chống khai thác IUU thường xuyên được tuyên truyền 2 buổi/ngày qua hệ thống loa phát thanh kết hợp tuyên truyền, nhắc nhở trực tiếp các chủ tàu, thuyền viên mỗi lần xuất, nhập cảng, qua đó tạo nhiều chuyển biến trong việc chấp hành các quy định về chống khai thác IUU, nhất là việc thông báo cho ban quản lý biết trước một giờ khi tàu ra, vào cảng và nộp nhật ký khai thác. 

Ngư dân Đặng Văn Khuyên, xã Nam Thịnh (Tiền Hải) cho biết: Chúng tôi đang dần thay đổi thói quen, cùng với việc lắp đặt, sử dụng thiết bị giám sát hành trình tàu cá (VMS), tuân thủ các cam kết không vi phạm vùng biển nước ngoài, mỗi chuyến ra khơi tôi đều ghi nhật ký khai thác với đầy đủ thông tin về thời gian, địa điểm khai thác và sản lượng cụ thể theo từng chủng loài.

Quyết tâm xử lý triệt để hạn chế            

Trong đợt thanh tra tại Việt Nam lần thứ 3 (tháng 10/2022), EC chỉ ra nhiều hạn chế cần khẩn trương khắc phục, trong đó có tình trạng tàu cá mất kết nối VMS, vượt ranh giới trên biển vẫn diễn ra phổ biến. Đây cũng là tồn tại ghi nhận tại Thái Bình. Mặc dù hàng tháng Chi cục Thủy sản có văn bản thông báo tới các huyện và các đơn vị liên quan về tàu cá có nguy cơ cao vi phạm khai thác IUU như tàu cá mất kết nối VMS, chưa kích hoạt thuê bao VMS, chưa cấp giấy phép khai thác, chưa được cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm... nhưng số lượng tàu mất tín hiệu, mất kết nối trên hệ thống giám sát hành trình tàu cá vẫn còn. Từ đầu năm đến nay, các lực lượng chức năng đã phát hiện 5 vụ/5 đối tượng/5 tàu cá sử dụng công cụ kích điện để khai thác hải sản; lực lượng biên phòng đã ngăn chặn, không cho xuất bến 14 tàu cá do thiếu giấy tờ, 27 tàu cá do tắt thiết bị giám sát hành trình.

Nhằm ngăn chặn có hiệu quả tình trạng tàu cá và ngư dân khai thác hải sản bất hợp pháp, khắc phục cảnh báo của EC về khai thác IUU, Chi cục Thủy sản đã triển khai tháng cao điểm chống khai thác IUU năm 2023. Trong tháng cao điểm, Chi cục đã thực hiện 2 cuộc kiểm tra, kiểm soát hoạt động khai thác thủy sản trên biển; đã tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn cho 79 lượt tàu cá và 176 lượt ngư dân về các quy định pháp luật liên quan đến vấn đề khai thác IUU. Trong chuyến kiểm tra, kiểm soát tháng 2/2023, Chi cục phát hiện, lập biên bản xử phạt vi phạm hành chính đối với tàu cá NĐ-91202-TS do ông Vũ Văn Khánh địa chỉ thường trú tại xã Giao Hải (Giao Thủy, Nam Định) làm chủ tàu có hành vi sử dụng công cụ kích điện để khai thác thủy sản.

Xác định việc triển khai các giải pháp để chống khai thác IUU không chỉ đơn thuần nhằm chung tay tháo gỡ thẻ vàng cho ngành thủy sản từ phía EC mà quan trọng là xây dựng nghề cá của Thái Bình ngày càng bền vững, đáp ứng được yêu cầu hội nhập, thời gian tới, ngành nông nghiệp chủ trì, phối hợp với các địa phương tiếp tục bám sát khắc phục những hạn chế, thành lập lực lượng kiểm ngư của tỉnh để bảo đảm hiệu lực, hiệu quả trong công tác quản lý, chống khai thác IUU; tham mưu thành lập đoàn công tác liên ngành định kỳ, đột xuất kiểm tra, giám sát việc thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU tại các địa phương.

Ngân Huyền