Vụ đông năm nay, gia đình bà Đỗ Thị Lợi, thôn Đại Hội, xã Tân Hòa trồng 2 sào ngô nếp. Cây ngô nếp thường bị sâu đục thân, sâu đục bắp gây hại, khiến bà có phần vất vả trong phòng, trừ sâu bệnh. Bù lại, ngô nếp rất thuận lợi trong việc tiêu thụ, nhiều thương lái đến tận ruộng thu mua; giá bán ngô nếp đạt 3.500 - 4.000 đồng/bắp. Trừ chi phí giống, phân bón, bà thu về 7 triệu đồng từ 2 sào ngô nếp. “Thu nhập này tương đương với cấy 1 mẫu lúa. Nhờ có vụ đông, nông dân có thêm “đồng ra, đồng vào” để chi tiêu dịp cuối năm” - bà Lợi chia sẻ.

Kế hoạch đề ra là 130ha cây vụ đông, đến nay nông dân xã Song Lãng đã trồng vượt chỉ tiêu 10ha, chủ lực là cây khoai tây, ngô, khoai lang. Trong đó, nông dân HTX NN Đông Phú (xã Song Lãng) trồng 40ha khoai tây. Ông Phạm Đăng Sơn, Giám đốc HTX cho biết: Hiện nay tiêu thụ khoai tây rất thuận lợi. HTX có kho lạnh bảo quản giống phục vụ bà con. Nhiều hộ xã viên đã đưa máy móc cơ giới hóa phục vụ sản xuất cây khoai tây như máy ép luống, máy vun gốc, máy bới củ. Nông dân rất thuận lợi trong việc trồng cây khoai tây. Tại HTX, hộ ít trồng từ 2 - 3 sào, hộ nhiều trồng từ 1 - 2 mẫu khoai tây. Năm nay, năng suất và giá bán khoai tây đều giảm nhẹ so với vụ đông năm ngoái, tuy nhiên trừ chi phí đầu tư, nông dân vẫn thu về 3 - 3,5 triệu đồng/sào, hiệu quả kinh tế cao gấp nhiều lần cấy lúa.

Ông Hoàng Xuân Hòa, Trưởng thôn Nam Hưng, xã Song Lãng chia sẻ, gia đình ông trồng 4 sào khoai tây, dự kiến đến rằm tháng Chạp này sẽ thu hoạch được. Tuy giá bán có thể sẽ tăng, giảm một chút so với hiện tại nhưng ông Hòa vẫn cầm chắc thu nhập 15 triệu đồng từ vụ đông năm nay... Gia đình anh Hoàng Văn Cường, thôn Nam Hưng, xã Song Lãng trồng gần 4 mẫu khoai tây, bí ngô, khoai lang. “Ước tính, sau khi trừ chi phí đầu tư, gia đình tôi sẽ thu về hơn 100 triệu đồng từ vụ đông năm nay. Với tôi, vụ đông là cơ hội vàng để nâng cao thu nhập” - anh Cường chia sẻ.

Tại xã Vũ Vân, ông Bùi Đình Bằng, Chủ tịch UBND xã cho biết: Toàn bộ 70ha bắp cải lứa đầu của xã đã hoàn thành thu hoạch với giá rau khá, ổn định, nông dân thu về bình quân 4 triệu đồng/sào. Hiện nay, giá rau màu trên thị trường đang giảm nhưng bà con không bị ảnh hưởng. Nông dân yên tâm tập trung sản xuất lứa bắp cải thứ hai chuẩn bị cho thị trường tết Nguyên đán.

Vụ đông năm nay mưa lớn đầu vụ, nền nhiệt cao, ẩm độ thấp khiến nhiều loại cây, đặc biệt nhiều diện tích cây bắp cải, cây khoai tây mới gieo trồng bị hỏng hoặc phát triển kém hơn so với mọi năm. Mặc dù vậy, với sự vào cuộc động viên, tuyên truyền tích cực, sự hỗ trợ kịp thời bằng nhiều hình thức của tỉnh và huyện, nông dân Vũ Thư đã khắc phục khó khăn, đến nay gieo trồng được 5.292ha cây vụ đông các loại, đạt 99,8% kế hoạch đề ra. Trong đó, cây ngô đạt 625ha; khoai tây 334ha; khoai lang 240ha; bí xanh, bí ngô, dưa ăn quả 332ha, còn lại là đậu đỗ, bắp cải, rau màu các loại. Năng suất một số loại cây như khoai tây, bí xanh, đậu đỗ giảm từ 10 - 20% so với vụ đông năm ngoái, ngược lại các loại rau màu khác vẫn duy trì năng suất ổn định. Giá bán các loại sản phẩm vụ đông tăng, giảm từng thời điểm khác nhau, nhìn chung giảm nhẹ so với mọi năm. Trừ chi phí đầu tư, dưa chuột, bí xanh, bí ngô cho thu nhập bình quân từ 4 - 5 triệu đồng/sào; rau màu, đậu đỗ từ 2,5 - 3 triệu đồng/sào; khoai tây từ 2,5 - 3,5 triệu đồng/sào. Hầu hết sản phẩm vụ đông thu hoạch đến đâu được tiêu thụ ngay đến đó, không bị tồn đọng.

Nếu tính thu nhập ở mức thấp, đạt 2,5 triệu đồng/sào thì với 5.292ha, nông dân Vũ Thư đã có tổng nguồn thu trên 365 tỷ đồng từ vụ đông năm nay, góp phần tích cực nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống.

Chị Nhài thu hoạch khoai tây.

Trong khi nhiều phụ nữ nông thôn hiện nay muốn thoát ly đồng ruộng, tìm kiếm việc làm tại các công ty, doanh nghiệp thì chị Nguyễn Thị Nhài ở thôn Đông Hưng, xã Sơn Hà (Thái Thụy) lại rất gắn bó với ruộng đồng. Nhiều năm qua, nhờ mạnh dạn tích tụ ruộng đất để đầu tư sản xuất cây màu, mùa nào thức nấy một năm 3 - 4 vụ đã mang lại cho gia đình chị nguồn thu hàng trăm triệu đồng/năm.

Trên diện tích hơn 2 mẫu, chủ yếu là ruộng mượn, thuê lại của bà con trong vùng không có điều kiện về nhân lực lao động, những năm qua, vợ chồng chị Nguyễn Thị Nhài đã đầu tư gieo trồng các loại cây màu. Chủ động về thời vụ, nắm bắt thị hiếu của khách hàng nên hầu hết các lứa rau màu của gia đình chị sản xuất ra đến đâu đều được giá và tiêu thụ hết đến đó. Nhanh tay thu hoạch rau diếp Nhật và khoai tây đông, chị Nhài chia sẻ: Đối với 1,5 mẫu chuyên màu, một năm tôi luân canh 3 - 4 vụ. Vụ thu đông trồng dưa chuột, dưa lê, dưa hồng. Vụ hè tôi trồng dưa lê, vụ đông trồng bắp cải, su hào, khoai tây, ngô. Nói chung là đa dạng các loại cây, mỗi đằng một tí cho nguồn thu nhập cao. Còn 1 mẫu nữa, tôi bố trí cấy lúa và trồng cây vụ đông. Làm  gì cũng thế, cố gắng một chút, khó khăn không nản thì sẽ thành công.

Những ngày qua là thời điểm thu hoạch rộ các cây màu vụ đông. Cho đến nay, gia đình chị Nhài đã thu hoạch được 1,5 mẫu gồm su hào, bắp cải, ngô, đậu đỗ. Giá trị thu nhập bình quân mỗi sào đạt 5 triệu đồng trở lên. Nhân lực chính chỉ có hai vợ chồng, vất vả, bận mải nhưng chị Nhài rất vui vì phần lớn sản phẩm được giá. Hơn nữa làm ruộng không gò bó, có thời gian chăm sóc gia đình, con cái. Để đáp ứng nhu cầu của khách hàng, trước mắt là cung cấp cho thị trường dịp tết Nguyên đán Giáp Thìn, hiện nay cùng với chăm sóc, thu hoạch những cây màu vụ đông còn lại, chị Nhài tiếp tục có những dự tính cho sản xuất năm 2024. Chị chia sẻ thêm: Năm 2024, gia đình tôi cố gắng duy trì trên 2 mẫu màu và diện tích cấy lúa, trong đó vẫn bố trí trồng hơn 1 mẫu  su hào, bắp cải và chuẩn bị cho đầu xuân Giáp Thìn tới đây trồng khoai tây xuân để lấy giống cho sản xuất vụ đông. Ngoài ra, để tăng thêm thu nhập và không cho đất nghỉ, tôi sẽ xoay vòng chen vụ trồng các cây dưa chuột, dưa lê, dưa hồng, ngô. Giờ chúng tôi đang bắt đầu ngâm hạt ngô, ủ ngô để xuống đồng. Dưa hồng, dưa lê phải để ăn tết xong mới vào thời vụ.

Bà Trần Thị Hiện, Chủ tịch Hội Nông dân xã Sơn Hà cho biết: Hội viên Nguyễn Thị Nhài rất cần cù, sáng tạo, vợ chồng đồng thuận áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất để tăng hiệu quả, mang lại thu nhập cho gia đình trên 300 triệu đồng một năm. Năm 2023, chúng tôi đã đề nghị và được Chủ tịch UBND huyện Thái Thụy tặng giấy khen cho hộ gia đình chị Nhài đạt danh hiệu sản xuất, kinh doanh giỏi... Không chỉ là hội viên nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi, nhiều năm gia đình chị Nguyễn Thị Nhài đạt danh hiệu gia đình văn hóa tiêu biểu của xã Sơn Hà.

Mặc dù năng suất, giá bán giảm nhẹ, khoai tây vẫn cho thu nhập sau khi trừ chi phí đầu tư từ 2,5 - 3,5 triệu đồng/sào ở vụ đông năm nay.

Quỳnh Lưu -  Lê Lan