Bà Nguyễn Thị Nhị, xã Phú Lương năm nay đã 60 tuổi nhưng vẫn nhận thêm ruộng của một số gia đình không có nhân lực sản xuất để cấy lúa hàng hóa trên diện tích 1,8 mẫu. Đến ngày cấy lúa bà chỉ việc ra đồng chỉ ruộng cho chủ máy, khi họ cấy xong thì thanh toán tiền.

Bà Nhị cho biết: Vụ đầu tiên HTX DVNN xã triển khai cấy máy mạ khay dù chưa biết hiệu quả thế nào song vì không có nhân lực gia đình tôi vẫn đăng ký. Sau 1 vụ thấy cấy máy mạ khay đem lại nhiều lợi ích: rẻ, thời vụ gieo cấy và năng suất lúa bảo đảm, do vậy gia đình vẫn duy trì cấy máy 5 năm nay. Hầu hết diện tích cấy máy, chỉ còn 1 sào ruộng trũng máy không cấy được phải cấy tay. Công cấy tay rất cao 350.000 đồng/sào, mạ mình phải tự gieo mà vụ nào tìm người cấy cũng khó khăn. Trong khi cấy máy mạ khay cả gieo mạ và cấy chỉ mất có 250.000 đồng/sào. Làm nông nghiệp giờ nhàn vì hầu hết các khâu làm đất, cấy, phun thuốc trừ sâu đều có máy móc hỗ trợ nếu không thì ngay cả ruộng của gia đình cũng phải bỏ hoang vì không có nhân lực.

Ông Phạm Như Huy, xã Phú Lương chia sẻ: Nhu cầu cấy máy của bà con ngày càng tăng, có sự hỗ trợ kinh phí của tỉnh, tôi đã mua máy cấy để sản xuất lúa. Mỗi vụ tôi thuê thêm 2 lao động tổ chức gieo mạ khay, cấy máy cho bà con trong xã khoảng 30 mẫu và diện tích của gia đình tích tụ trên 10 mẫu.

Ban đầu bà con nông dân xã Phú Lương còn e dè với cấy máy song qua tuyên truyền, vận động và qua thực tế canh tác, bà con nông dân đã nhận thức được việc đưa cơ giới hóa vào đồng ruộng là xu thế tất yếu, giúp giải phóng sức lao động cho chính mình, tích cực đăng ký cấy máy mạ khay.

Máy cấy 6 hàng mỗi ngày cấy được khoảng 5 mẫu ruộng ngày càng được nhiều hộ nông dân đầu tư mua để phục vụ sản xuất.

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Trọng Thành, Giám đốc HTX DVNN xã Phú Lương cho biết: Toàn xã gieo cấy trên 200ha. Một số hộ đã mạnh dạn đăng ký và mua máy có hỗ trợ kinh phí của tỉnh về cấy ruộng của gia đình, cấy dịch vụ cho bà con trong và ngoài xã. Vụ xuân này trên cánh đồng của xã đang có 15 máy cấy mạ khay hoạt động hết công suất để nhanh chóng phủ xanh toàn bộ diện tích trong khung thời vụ gieo cấy tốt nhất. Trước kia chưa có máy cấy, thời gian gieo cấy kéo dài 15 - 18 ngày, có máy cấy mạ khay giảm còn 8 - 10 ngày. Không chỉ bảo đảm thời vụ, cấy máy mạ khay còn khắc phục được tình trạng thiếu lao động sản xuất nông nghiệp hiện nay, giảm chi phí cho bà con nông dân, giảm ruộng bỏ hoang tại địa phương, tăng năng suất, chất lượng. “Trăm nghe không bằng một thấy”, tận mắt chứng kiến những lợi ích thiết thực từ việc cấy lúa bằng máy bà con nông dân trong xã tích cực mở rộng diện tích cấy máy từ trên 30ha vụ xuân năm 2023 lên khoảng 80ha vụ xuân năm 2024, tăng gấp 2,6 lần.

Những ngày này tận dụng thời tiết thuận lợi, bà con nông dân xã Nguyên Xá tập trung nhân lực, máy móc ra đồng sản xuất vụ lúa xuân. Do vậy, màu xanh của lúa đã gần phủ kín khắp các cánh đồng.

Ông Phan Văn Lực, xã Nguyên Xá chia sẻ: Nhiều gia đình đã chọn ly nông để phát triển nghề, gia đình tôi tiếc “bờ xôi ruộng mật” bà con không cấy, mạnh dạn đầu tư 5 máy làm đất và máy cấy, nhận trên 20ha ruộng cấy các giống lúa thuần có năng suất cao như TBR225, BC15… Mỗi ngày 2 máy cấy được  9 - 10 mẫu ruộng của gia đình và của bà con. Suốt 10 năm qua, Nguyên Xá luôn là địa phương có diện tích cấy máy mạ khay nhiều nhất huyện. Vụ xuân này, HTX DVNN xã đã tìm ra giải pháp khắc phục khó khăn, triển khai cấy máy mạ khay ở cả các vùng úng trũng.

Các chủ máy cấy xã Nguyên Xá hoạt động hết công suất cấy lúa cho bà con bảo đảm trong khung thời vụ tốt nhất.

Ông Vũ Ngọc Khanh, Giám đốc HTX DVNN xã cho biết: Là xã đa nghề, lao động nông nghiệp thiếu, để gieo cấy lúa đúng lịch, nhiều năm qua HTX DVNN xã đã vận động các hộ có điều kiện tận dụng cơ chế hỗ trợ của tỉnh đầu tư mua máy cấy, máy cày. Hiện trên địa bàn xã có 16 máy cấy từ 4 - 6 hàng và nhiều công cụ cấy cầm tay. Đặc biệt, năm nay HTX DVNN xã chỉ đạo các chủ máy cấy tăng tuổi mạ khay, tiêu nước triệt để ở những ruộng úng trũng, tổ chức cấy máy cho bà con, vì thế dù xã có nhiều diện tích úng trũng song tỷ lệ cấy máy đã đạt 98%. Chỉ trong vòng 10 ngày xã đã cơ bản hoàn thành gieo cấy lúa xuân.

Vụ xuân năm 2022, diện tích lúa cấy bằng máy của huyện Đông Hưng là 4.000ha, vụ xuân năm 2023 tăng lên 4.700ha, là huyện có diện tích cấy máy nhiều của tỉnh. Vụ xuân năm 2024, toàn huyện phấn đấu diện tích cấy máy đạt trên 5.000ha. Để mở rộng diện tích cấy máy, huyện Đông Hưng đã đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn các tổ chức, cá nhân đăng ký, hoàn thiện hồ sơ mua máy nông nghiệp theo cơ chế hỗ trợ của tỉnh. Từ năm 2019 đến nay toàn huyện có 70 máy cấy, thiết bị sấy được hỗ trợ kinh phí. Vụ xuân này ngoài 300 máy cấy của các HTX, các cá nhân trong huyện, trên cánh đồng còn có hàng chục máy cấy ngoài huyện tập trung về cấy cho bà con.

Những ngày này, các đồng chí lãnh đạo huyện, xã tổ chức thành các đoàn kiểm tra, động viên bà con nông dân sản xuất lúa xuân bảo đảm cơ cấu giống, lịch thời vụ gieo cấy theo đề án.  

Thu Hiền