Như bao gia đình ở thôn quê khác, nhà tôi cũng có một chiếc sân lát gạch to, rộng, vuông vức phía trước hiên nhà, và chạy dài sát tới tận mảnh vườn nhỏ. Sân rộng chừng khoảng hơn trăm thước vuông, và tác dụng của chiếc sân gạch trước nhà là làm nơi để phơi thóc lúa, rơm rạ, đậu đỗ, lạc… khi mùa thu hoạch đến. Sân còn là chỗ để mỗi buổi chiều tối, khi ánh nắng mặt trời đã tắt gia đình tôi chải chiếu ngồi quây quần ăn cơm. Chiều tối nào mâm cơm cũng được dọn ra trên chiếc chiếu trên sân gạch như thế, chỉ họa lắm gặp những khi trời mưa nhà tôi mới dọn cơm ăn ở trong nhà.

Ban ngày, khoảng sân gạch thường chói chang nắng với cái nóng hầm hập là vậy, nhưng về chiều tối thì gió nồm nam thoang thoảng khoảng sân là nơi vô cùng thoáng mát. Thói quen của mọi thành viên trong gia đình tôi là sau khi ăn cơm xong vẫn ngồi nán lại trên chiếc chiếu để hàn huyên chuyện trò và ngắm trăng.

Người thôn quê sống theo kiểu chòm xóm quần tụ, thân thiện nên hầu như hôm nào mấy bà, mấy chị hàng xóm sau giờ cơm tối cũng sang khoảng sân của nhà tôi để ngồi chơi. Bọn trẻ con trong xóm cũng “khoái” cái sân gạch của gia đình tôi rộng, sạch sẽ nên chúng cũng đổ sang chơi khá đông. Trên chiếc sân gạch này, các trò chơi con trẻ của tôi cùng bọn nhỏ hàng xóm đã diễn ra suốt thời ấu thơ với biết bao kỷ niệm khó mờ phai. Nào chơi cột, kèo, chơi nhảy lò cò, chơi chuyền chơi chắt…

Những hôm không trăng, tối trời, chúng tôi hay chơi trò chốn tìm, mà điểm nhấn là đống rơm nơi cuối sân dùng làm nơi nấp để tìm và đuổi nhau à, ập. Tôi nhớ, có dịp hè một năm, lúc tôi đang học lớp 5, khi sân kho Hợp tác xã đang sửa sang nên đội sinh hoạt thiếu niên không có chỗ tập đồng phục múa hát, nghi thức đội nên đã nhờ tập ở sân của nhà tôi cả một tháng ròng. Tối nào cũng sau 8 giờ, cả nhà tôi cũng phải mau thu dọn sân gọn gàng để nhường chỗ cho các bạn thiếu niên đến tập. Tôi cũng là một thành viên trong đội múa hát đó nên khá tự hào vì sân nhà mình được chọn là điểm tập luyện. Bọn trẻ chúng tôi hôm nào cũng tập múa hát đến tận hơn 11 giờ khuya mới nghỉ, đứa nào đứa nấy đều mệt mướt mồ hôi, quần áo ướt đẫm nhưng đều tỏ ra thích thú.

Trên chiếc sân gạch trước nhà thân thương ấy tôi từng chứng kiến anh cả lấy vợ, và chị hai làm lễ về nhà chồng. Chiếc sân những hôm ấy được dựng lên một cái rạp che bạt dứa thùng thình kín hết cả sân. Chiếc rạp ấy hiện diện trên sân từ buổi chơi đầu hôm, cho tới lúc cưới xong mới được gỡ xuống. Dưới cái rạp ấy, cỗ bàn được dọn ra hàng trăm mâm và mọi người ăn uống đông lắm. Không chỉ người họ mạc, mà người làng cũng đến chúc mừng cho anh, chị và gia đình tôi…

Khoảng sân nhà cũng gợi lại 2 lần buồn bã, đau thương, khi đó là hai lần tôi và mọi người trong gia đình phải chia tay ông, bà nội khi tuổi cao sức yếu ông, bà trở về với cõi ngàn thu. Những lần như vậy, chiếc rạp cũng được dựng lên trên sân và lúc đó không khí đau buồn, âm u bao trùm lên tất cả…

Vâng, cái sân gạch đã gắn bó với tôi hết cả thời ấu thơ với buồn có, vui có. Giờ đây, khi mà đà đô thị hóa đã “ngoạm” hầu hết phần đất nông nghiệp, thì tác dụng chính của cái sân gạch dùng để phơi phóng thóc lúa, đậu đỗ, lạc… không còn ý nghĩa nữa và người ta đã phá chúng đi để xây nhà dựng cửa cho thuê mướn.

Sân gạch nhà tôi cũng không là ngoại lệ, bố mẹ tôi đã khai tử nó từ cách đây gần chục năm và trên khoảng diện tích của sân gạch ngày xưa giờ là một ngôi nhà 3 tầng khang trang mang dáng dấp của biệt thự phố-làng. Kinh tế nhà tôi đã khá giả lên đôi chút, đó là một điều mừng và hầu như ai cũng đều mong muốn cho gia đình mình được phát triển, khấm khá lên như vậy. Vâng, đằng sau sự vui mừng ấy, trong tôi vẫn đau đáu một hoài niệm, một nỗi nhớ nôn nao về cái sân gạch, mà ở đó đã ghi dấu bao kỷ niệm thời ấu thơ. Chẳng vậy mà, mỗi lần trở về quê thăm bố mẹ tôi đều có những lúc bần thần, mường tượng trong suy nghĩ để tìm lại chút gì đó trong ký ức tuổi thơ nơi cái sân gạch trước hiên nhà…

 Theo langvietonline.vn