Theo thống kê về tỷ lệ phần trăm dân số của các dòng họ năm 2022, họ Hoàng - Huỳnh với tổng số hơn 5 triệu người, đứng thứ 5 trên cả nước về dân số. Cùng với đại gia đình các dòng họ, lớp lớp cháu con của dòng họ Hoàng - Huỳnh luôn nêu cao tinh thần yêu nước, phát huy ý chí quật cường của cha ông, tinh thần đoàn kết, yêu thương, nỗ lực xây dựng quê hương, dòng tộc, đóng góp vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Họ Hoàng ở Việt Nam đã hình thành lâu đời, từ chính quốc Văn Lang cổ xưa. Từ thời Hùng Vương có tướng Hoàng Quí Minh, hiện nay một số nơi vẫn có đền thờ. Thời Hai Bà Trưng đã có danh tướng Hoàng Đạo, nữ tướng Hoàng Thiều Hoa. Từ thời Nhà Lý trở về sau, người họ Hoàng đã có mặt khá đông ở nước Đại Việt. Trong thời gian Trịnh - Nguyễn phân tranh, nhiều người từ Đàng Ngoài vào lập nghiệp ở Đàng Trong, trong đó có các thành viên họ Hoàng. Do kiêng tên húy chúa Tiên (Nguyễn Hoàng), họ Hoàng đổi lại thành Huỳnh. Vì thế, họ Huỳnh xuất hiện ở xứ Đàng Trong.

Tại Thái Bình, vùng quê lúa hiền hòa, ở hầu hết các xã, phường đều có ít nhất một chi họ Hoàng - Huỳnh. Trong đó, nhiều chi họ lớn, có số đinh lên tới hàng nghìn. Chi họ nào cũng có từ đường thờ họ khang trang, tôn nghiêm, được xây mới bằng sự chung tay đóng góp của con cháu hoặc được tôn tạo, nâng cấp từ những từ đường cổ, do các bậc tiền nhân gây dựng nên từ hàng trăm năm trước. Một số từ đường dòng họ Hoàng - Huỳnh tại Thái Bình đã được công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh, cấp quốc gia như từ đường họ Hoàng, thôn Đa Cốc, xã Nam Bình (Kiến Xương); từ đường họ Hoàng, thôn Hoàng Xá, xã Nguyên Xá (Vũ Thư). Tiếp nối truyền thống cha ông, con cháu dòng họ Hoàng - Huỳnh trên miền quê lúa Thái Bình luôn cần cù, chăm chỉ trong lao động, học tập; tận hiếu với ông bà, cha mẹ, tổ tiên; dũng cảm trong chiến đấu, hy sinh để chung tay bảo vệ Tổ quốc. Đặc biệt, mảnh đất Thái Bình là nơi đã sinh ra cụ Hoàng Công Chất - lãnh tụ nông dân kiệt xuất, dựng cờ khởi nghĩa chống triều đình ruỗng nát của họ Trịnh thời Lê mạt, cứu giúp dân nghèo. Tuy cuộc khởi nghĩa của người anh hùng áo nâu Hoàng Công Chất bị thất bại nhưng đây là lần đầu tiên trong lịch sử Việt Nam bùng lên một phong trào nông dân rộng khắp, rầm rộ và kéo dài hàng chục năm.

Tự hào về truyền thống cha ông, từ năm 2006, tại Thái Bình, ban liên lạc dòng họ Hoàng - Huỳnh đã được thành lập, đến năm 2014 đã tiến hành đại hội lần thứ nhất. Từ đó tới nay, hội đồng dòng họ Hoàng - Huỳnh tỉnh Thái Bình luôn đoàn kết, thiết thực thúc đẩy sự phát triển chung của hội đồng dòng họ Hoàng - Huỳnh trên cả nước.

Chương trình trao tặng trâu cho các hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn của dòng họ Hoàng - Huỳnh Việt Nam.

Quy tụ hội đồng dòng họ Hoàng - Huỳnh các tỉnh, thành phố phía Bắc như Bắc Giang, Quảng Ninh, Lạng Sơn, Thái Nguyên, Vĩnh Phúc, Yên Bái, Thái Bình, Hà Nội… hội đồng dòng họ Hoàng - Huỳnh miền Bắc nêu cao tinh thần đoàn kết, hiểu biết, tin tưởng lẫn nhau đã tạo đà phát triển tích cực. Trong đó, hội đồng dòng họ Hoàng - Huỳnh tỉnh Bắc Giang là đơn vị hoạt động sôi nổi, tổ chức dòng họ phủ kín tại các huyện, thành phố với ý thức tự nguyện, kết nối chặt chẽ; có 42/58 dòng họ Hoàng có gia phả, 31/58 dòng họ Hoàng có nhà thờ tổ. Hội đồng dòng họ Hoàng - Huỳnh tỉnh Quảng Ninh đã hoạt động được 15 năm, có nhiều việc làm thiết thực tạo niềm tin trong cộng đồng dòng họ. Hội đồng dòng họ Hoàng - Huỳnh khu vực Đông Bắc Hà Nội hoạt động sôi nổi, huy động sự quan tâm của các thành viên đến lịch sử và truyền thống của dòng họ, từ đó một cá nhân trong dòng họ đã hiến tặng trên 5.000m² đất của gia đình để xây dựng nhà thờ dòng họ Hoàng - Huỳnh Việt Nam trong thời gian tới. Nỗ lực tạo điều kiện để các thành viên trong dòng họ bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 có điều kiện vươn lên trong cuộc sống, câu lạc bộ doanh nhân, ban thiện nguyện dòng họ Hoàng - Huỳnh Việt Nam đã phối hợp tặng trâu, bò, xe đạp cho gia đình có hoàn cảnh khó khăn và các cháu học sinh nghèo vượt khó trong dòng họ tại tỉnh Vĩnh Phúc, Yên Bái.

Với mục đích “Tập hợp - Đoàn kết - Tương trợ - Phát triển” và phương châm “Tìm về cội nguồn - Tôn vinh tổ tiên - Động viên con cháu”, hội đồng dòng họ Hoàng - Huỳnh trong từng giai đoạn phát triển luôn là nơi tập hợp con cháu trong dòng họ, cùng nhau giữ vững, phát huy truyền thống tốt đẹp của tổ tiên, đóng góp vào sự nghiệp vẻ vang của đất nước.

Tú Anh