Lễ hội, từ bao đời nay là dịp để cho con người giao lưu với nhau, thỏa mãn những nhu cầu cộng cảm, nhu cầu thẩm mỹ, nhu cầu sáng tạo, đồng thời thỏa mãn tất cả những nhu cầu về đời sống tâm linh và tinh thần. Lễ hội, không biết từ bao giờ đã hóa thân vào các mạch ngầm trong nền tảng đời sống và trở thành tâm thức của con người. Hay nói một cách khác, chính con người đã tạo nên phần hồn đẹp đẽ cho Lễ hội.

Ngày nay, cùng với chính sách phát triển hợp lý, lễ hội một lần nữa có cơ hội được lưu giữ và phát huy, nhiều lễ hội được tổ chức một cách khá quy mô, trang trọng và tôn nghiêm, có những lễ hội cổ xưa cũng được tạo điều kiện phục dựng lại một cách trọn vẹn. Đây là điểm đáng mừng trong định hướng chung, nhằm phát triển một nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa ông cha để lại - làm nền tảng vững chắc cho sự phát triển của văn hóa dân tộc trong thời hiện đại. Tuy nhiên, bên cạnh mặt tích cực, vẫn tồn tại một số hạn chế trong lễ hội và tổ chức lễ hội khiến chúng ta phải suy nghĩ.

Công tác tổ chức và quản lý lễ hội khi chưa tuyên truyền một cách thấu đáo ý nghĩa, mục đích tốt đẹp và trong sáng của lễ hội. Điều này cũng đồng thời gióng lên hồi chuông cảnh báo về việc thiếu ý thức của một bộ phận người dân khi tham gia lễ hội. Thay vì chủ động tham gia và khiến cho lễ hội trở nên linh thiêng, giàu ý nghĩa bằng việc tìm hiểu kĩ càng thông tin lễ hội, tuân thủ nghiêm ngặt quy định của Ban Tổ chức lễ hội, thì không ít người lại đứng ngoài nó, phủi bỏ mọi trách nhiệm, biến lễ hội trở thành "trận địa" giành giật cái mà người ta vẫn lầm tưởng đó là “lộc thánh”.

Lễ hội ngày nay diễn ra, một phần cũng nhằm trao truyền cho người dân một tri thức để hiểu biết về cội nguồn, về ý nghĩa, về nội dung của các nghi lễ, nghi thức đó. Việc ban Ấn đền Trần thời nay thực chất là thể hiện lòng ngưỡng mộ, lòng tôn kính; là Đạo lý biết ơn đối với công lao của các vị vua, quan của thời đại “hào khí Đông A” vẻ vang với 3 lần đánh thắng quân Nguyên Mông xâm lược. Chúng ta hoài cổ để tri ân, để thể hiện đạo lý Uống nước nhớ nguồn, và chiếc Ấn chỉ mang giá trị tinh thần, mang ý nghĩa thiêng liêng. Điều này đặt ra câu hỏi: Phải phục dựng như thế nào để cho những giá trị đó thực sự trở thành những giá trị đích thực đi vào đời sống của người dân? Làm sao để số lượng lễ hội phục dựng phải đạt được chất lượng tương xứng, hạn chế tối đa những mặt trái không đáng có của lễ hội?

Đối với việc phục dựng lễ hội truyền thống, cần chọn lựa, không phải yếu tố nào cũng phục dựng trọn vẹn mà phải thẩm định, xem xét, yếu tố nào phù hợp, yếu tố nào không phù hợp. Với những yếu tố phù hợp thì sẽ phát triển, yếu tố không phù hợp thì loại bỏ. Phục dựng phải biết kế thừa một cách chọn lọc, phát huy, phát triển. Mặt khác, phục dựng lại những truyền thống văn hóa cũng phải xem xét hoàn cảnh, từ yếu tố của không gian, thời gian, làm sao cho tương thích, tương xứng. Có như thế  chúng ta mới không đánh mất bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc; đồng thời vững bước trong quá trình hội nhập văn hóa toàn cầu. Muốn vậy, nhất thiết đòi hỏi người tổ chức lễ hội phải có bản lĩnh, phải am hiểu về văn hóa lễ hội, không đơn thuần đứng ra tổ chức một cách cơ học, người tổ chức đồng thời phải là một chuyên gia trong lĩnh vực của văn hóa tâm linh, văn hóa lễ hội, từ đó định hướng những giá trị tốt đẹp cho người dân tham gia lễ hội.

Lễ hội ra đời, tồn tại và phát triển như một nhu cầu tự nhiên của con người cả ngàn năm nay, chính lễ hội đã làm nên diện mạo văn hóa đa sắc cho dân tộc Việt. Cũng bởi vậy, các thế hệ người Việt cần biết bảo tồn, làm giàu và phát huy các giá trị văn hóa mà lễ hội truyền thống mang lại. Mỗi người dân khi tham gia vào lễ hội đều hiểu được những giá trị cao đẹp từ lễ hội, thì những tinh hoa văn hóa của dân tộc sẽ được lưu giữ mãi, đồng thời sản sinh những giá trị văn hóa mới, làm giàu cho kho tàng văn hóa vốn phong phú, đa dạng của dân tộc.

Chỉ còn vài ngày nữa là cả nước lại cùng nhau hướng về ngày Lễ lớn nhất trong năm của dân tộc – Lễ giỗ Tổ Hùng Vương. Con cháu khắp nơi, dù đi ngược, về xuôi, dù bôn ba khắp các phương trời, thì trong tâm khảm vẫn ngưỡng vọng về nguồn cội, về gốc rễ của mình. Đó là một đạo lý vô cùng đẹp đẽ của dân tộc ta. Để đạo lý đó được truyền tải một cách trọn vẹn, mong rằng chúng ta, những người làm chủ lễ hội hơn bao giờ hết ý thức được hành động của bản thân mình, sao cho xứng đáng là con cháu Vua Hùng, làm rạng danh đất nước, cũng như để cho Lễ hội được sống mãi trong lòng người dân Việt chúng ta hôm nay và cho đến cả mai sau.

Theo baodientuDangcongsan