Đội tuyên truyền lưu động huyện Quỳnh Phụ được thành lập năm 1973, với tên gọi  “Đội tuyên truyền văn nghệ” sau đổi thành “Đội thông tin lưu động”. Chặng đường 40 năm hoạt động của Đội được chia thành 2 giai đoạn chính: Giai đoạn hoạt động độc lập thuộc Phòng Văn hóa thông tin huyện và giai đoạn trực thuộc Trung tâm Văn hóa thể thao huyện.

Ở giai đoạn đầu, khi mới thành lập công tác chuyên môn nghiệp vụ với các thành viên trong Đội còn mới mẻ, phương tiện kỹ thuật lạc hậu, hoạt động của Đội gặp không ít khó khăn. Nhưng với khẩu hiệu: “Bám đội, lội đồng, thông tin nhanh, cổ động mạnh”, vượt qua mọi khó khăn các thành viên trong Đội đã mang tiếng hát lời ca, “bản tin nóng”... đến từng ngõ xóm, thôn làng, khích lệ nhân dân sản xuất, làm thủy lợi. Có thể kể đến một số kịch bản tiêu biểu của Đội ở giai đoạn này như: “Chị Tâm bến Cốc”, “Chuyện vợ chồng tôi”, “Bố vợ phải đấm”, “Ta sống nó chết”, “Tiếng máy trên đồng”...

Từ năm 1989 đến nay, khi hoạt động của Đội thuộc sự quản lý của Trung tâm Văn hóa thể thao huyện, mặc dù chỉ có 7 thành viên nhưng được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo với tinh thần trách nhiệm của mỗi thành viên trong Đội, các tiết mục được sáng tác, dàn dựng đã bám sát nhiệm vụ chính trị của địa phương, phản ánh thực tế cuộc sống,  nội dung mang tính thời sự, mang theo hơi thở của cuộc sống, gần gũi với nhân dân, phục vụ nhân dân và được đông đảo nhân dân trong huyện đón nhận. Tiêu biểu như các kịch bản về đề tài dân số và kế hoạch hóa gia đình như: “Nếp tẻ” nói về tâm lý “khát” trai, “khát” gái ở các gia đình sinh con một bề; “Người đi tìm hạnh phúc” báo động về tình trạng gia tăng dân số; “Đổi vai” chỉ rõ đàn ông nên có trách nhiệm san sẻ với phụ nữ trong thực hiện chính sách kế hoạch hóa gia đình... 

Đội cũng có nhiều kịch bản thành công ở đề tài xây dựng nông thôn mới như: “Đồng thuận 1” và “Đồng thuận 2” tuyên truyền về dồn điền đổi thửa, chỉnh trang đồng ruộng; kịch bản “Tổ ấm”, “Đồng bộ” nói về xây dựng nếp sống văn hóa và một số kịch bản khác tuyên truyền về hiến đất, hiến tài sản, nhân dân chung sức mở rộng đường làng...  Ngoài ra, các vở chèo, ca cảnh chèo “Nỗi lòng người mẹ”, “Trên nghĩa trang liệt sĩ” về đề tài thương binh liệt sĩ và chính sách hậu phương quân đội cũng mang nhiều ý nghĩa và sự xúc động sâu sắc đối với người xem.

Trao đổi với chúng tôi, ông Hoàng Xuân Hợp, Giám đốc Trung tâm Văn hóa thể thao huyện Quỳnh Phụ cho biết thêm: Năm 1997 ở Quỳnh Phụ xảy ra tình hình mất ổn định, là “điểm nóng” trong tỉnh. Trước tình hình ấy, Đội tuyên truyền lưu động đã phát huy vai trò là đội quân xung kích trên mặt trận tư tưởng, thường xuyên xuống các xã có tình hình chính trị xã hội phức tạp, tuyên truyền, giải thích, vận động nhân dân tin tưởng vào đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

Các buổi tối, kết hợp với các lực lượng văn nghệ quần chúng của đoàn thanh niên, hội phụ nữ, hội cựu chiến binh cơ sở, thông qua biểu diễn văn nghệ, Đội thường lồng ghép các tiết mục mang tính định hướng tư tưởng, nêu gương người tốt việc tốt, khích lệ truyền thống văn hóa, truyền thống cách mạng của quê hương nhằm nâng cao nhận thức trong các tầng lớp nhân dân để nhân dân thấy rõ được quyền lợi, trách nhiệm và nghĩa vụ công dân của mình. Ở giai đoạn này, Đội đã sáng tác và dàn dựng kịp thời, thành công 2 tiết mục văn nghệ về những vấn đề mà nhân dân đang quan tâm là “Hạt thóc quê hương” tuyên truyền về  trách nhiệm và nghĩa vụ đóng các loại thuế, quỹ cho Nhà nước  và “Bức tranh quê hương” kêu gọi các tầng lớp nhân dân ứng xử có văn hóa trong việc đấu tranh chống tiêu cực ở nông thôn;  góp phần vào việc làm thay đổi nhận thức trong quần chúng nhân dân, tháo gỡ tình hình phức tạp của huyện trong thời gian đó, đưa huyện sớm trở lại ổn định.

Hiện nay, bên cạnh việc tiếp tục duy trì các hoạt động văn nghệ phục vụ nhiệm vụ chính trị của địa phương; nhằm thúc đẩy phong trào văn hóa văn nghệ ở các xã, thị trấn phát triển, Đội tuyên truyền lưu động huyện Quỳnh Phụ thường xuyên cử các thành viên xuống cơ sở mở các lớp nghiệp vụ, lớp năng khiếu, hướng dẫn hát, múa, sinh hoạt... cho các câu lạc bộ, tổ chức các hội thi, hội diễn, liên hoan, giao lưu văn hóa văn nghệ cấp huyện nhằm thúc đẩy phong trào văn hóa văn nghệ phát triển, lưu giữ và phát huy những nét đẹp truyền thống dân tộc.

Với việc làm tốt vai trò những chiến sĩ trên mặt trận văn hóa tư tưởng, nhiều năm liền Đội tuyên truyền lưu động huyện Quỳnh Phụ được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tặng Cờ, được UBND tỉnh tặng Bằng khen vì đã có thành tích xuất sắc thúc đẩy phong trào văn hóa văn nghệ trong huyện phát triển, góp phần không nhỏ vào việc giữ gìn và phát huy bản sắc quê hương.

Bài, ảnh: Vũ Hường