Dù bận mải công việc đồng áng và buôn bán phục vụ mưu sinh nhưng những ngày gần rằm tháng Tám, cả gia đình ông Nguyễn Tiến Doanh ở thôn Xuân Phong lại tề tựu tập luyện múa kỳ lân, sư tử chuẩn bị đón tết Trung thu. Để dàn dựng một đội múa, ngoài hai vợ chồng, con trai, ông Doanh mời thêm gần chục người trong thôn tham gia biểu diễn. Ông Doanh cho biết: Vì đam mê múa sư tử và mong muốn giữ gìn nét văn hóa cổ truyền, tôi đã vận động gia đình, anh em trong thôn phục dựng lại và luyện tập. Tôi cũng tự đầu tư gần chục triệu đồng để mua sắm đạo cụ và đi nhiều nơi học hỏi kỹ thuật múa. Đến nay, đội múa có 11 thành viên là những người yêu thích, tâm huyết với nghề múa lân, sư tử và rất yêu con trẻ. Dù vất vả và việc biểu diễn không mang lại lợi ích kinh tế nhưng mọi người đều hăng hái tham gia với hy vọng tạo cho các cháu thiếu nhi có được một ngày tết Trung thu vui vẻ, hạnh phúc.

Vợ ông Doanh thì tâm sự: Mỗi khi đội múa lân, sư tử xuống đường biểu diễn, cả thôn rộn vang tiếng trống, chiêng và được dân làng, nhất là các cháu nhỏ cổ vũ, háo hức đón xem nên chúng tôi cũng thấy rất hạnh phúc. Tôi tham gia vai diễn vợ chú Tễu, chuyên bày trò hoạt náo cho đội kỳ lân, sư tử. Mọi người xem cứ cười nghiêng, cười ngả khi tôi xuất hiện trong đội múa khiến bản thân quên hết mệt nhọc và thăng hoa biểu diễn.

Đội múa kỳ lân, sư tử thôn Xuân Phong biểu diễn nhiều điệu múa đặc sắc, độc đáo như: mai hoa quyền, túy quyền, thiếu lâm quyền… Và đội múa hoành tráng với dàn trống, chiêng, chọe, mõ cùng các nhân vật sinh động như: kỳ lân, sư tử, hạc, chả bói, vợ chồng chú Tễu, tráng sĩ... Tất cả được hòa quyện lại tạo nên một màn diễn công phu với đầy đủ các tích trò dân gian hấp dẫn người xem. Ông Đỗ Văn Lưu, Bí thư Đảng ủy xã Đông Lĩnh cho biết: Hiện nay, ngoài đội múa lân, sư tử của thôn Xuân Phong, địa phương đang tuyên truyền, vận động các thôn khác thành lập đội múa để bảo tồn nét văn hóa truyền thống của ông cha và làm cho tết Trung thu của thiếu nhi thêm phần sinh động, hấp dẫn.

Về thôn Vạn Minh, xã Đông Lĩnh những ngày này, mọi người không thể không ghé thăm gia đình cụ Phạm Văn Bình, 84 tuổi, một người tâm huyết với nghề làm đèn lồng. Cả sân nhà cụ chật kín đèn ông sao với đủ mọi kích cỡ, màu sắc bắt mắt. Cùng với cụ là rất nhiều người cao tuổi trong thôn tham gia chẻ tre, vót nan, tạo hình cho những chiếc đèn lồng độc đáo. Vừa bê nồi bột từ bếp ra, cụ Bình chia sẻ: Bây giờ lớp trẻ không thích làm những đồ chơi Trung thu truyền thống vì làm nó cầu kỳ, mất nhiều thời gian, vì vậy những người già như chúng tôi phải có trách nhiệm lưu giữ, truyền nghề và giáo dục ý nghĩa của việc làm đèn lồng cho thiếu nhi chơi rằm tháng Tám để bọn trẻ hiểu, trân trọng và gìn giữ nét đẹp văn hóa của dân tộc.

Những cụ già ngồi tỷ mẩn vót nan, đan đèn, cắt giấy, phết bột lên khung và dán những tờ giấy với đủ màu sắc tạo nên những chiếc đèn lồng xinh xắn. Lũ trẻ con thì ngồi xem không rời mắt và không giấu được niềm vui khi được cầm trên tay chiếc đèn lồng do các cụ làm cho. Cháu Nguyễn Duy Thanh (10 tuổi) tâm sự: Xem các cụ làm đèn ông sao, đèn kéo quân, chúng cháu thích lắm. Được nghe các cụ kể về nguồn gốc tết Trung thu và những trò chơi mà các cụ ngày xưa thường chơi, chúng cháu mới hiểu được ý nghĩa của ngày rằm tháng Tám thế nào. Chúng cháu sẽ học làm những đồ chơi truyền thống của các cụ để gìn giữ văn hóa cổ truyền của dân tộc.

Ông Nguyễn Văn Hiếu, Bí thư Chi bộ, Trưởng ban công tác mặt trận thôn Xuân Phong cho biết: Cứ vào đêm rằm tháng Tám, thôn lại tổ chức bày cỗ gồm bánh, kẹo, xôi, oản ra sân đình Dương Xuyên và mời tất cả các cháu đến liên hoan phá cỗ trông trăng. Năm nay, ngoài sự quan tâm hỗ trợ của xã, thôn cũng vận động nhân dân, người con xa quê ủng hộ mua quà cho các cháu vui tết Trung thu. Món quà tuy nhỏ nhưng thể hiện sự quan tâm, chăm sóc của toàn dân đối với trẻ em. Thay vì mang quà đến phát từng nhà, việc duy trì hoạt động phá cỗ trông trăng tại sân đình góp phần lưu giữ nét văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc và giúp cho các cháu có một tết Trung thu thật sự có ý nghĩa.