Tham gia thảo luận về phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật, đại biểu Nguyễn Văn Huy, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Bình cho biết đối với người chưa thành niên khác với trong tư pháp dân sự, tư pháp hành chính, trong tư pháp hình sự người chưa thành niên là người bị buộc tội, người bị hại, người làm chứng bắt buộc phải tham gia vào các quy trình, thủ tục chặt chẽ và có thể bị áp dụng các biện pháp ngăn chặn, cưỡng chế và ở những mức độ khác nhau đều có những tác động tiêu cực đến tâm lý. Do vậy, thống nhất trong lĩnh vực tư pháp hình sự người chưa thành niên cần phải được ưu tiên quan tâm bảo vệ. Vì vậy, đề nghị cơ quan soạn thảo cần cân nhắc sửa đổi tên gọi của dự thảo Luật để bảo đảm nhất quán với phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật. Tán thành với việc sửa đổi, bổ sung chế định về xử lý chuyển hướng, tuy nhiên, đại biểu đề nghị cân nhắc thêm về biện pháp xử lý chuyển hướng và điều kiện áp dụng biện pháp xử lý chuyển hướng quy định tại các điều 36 và 39 của dự thảo Luật để bảo đảm với mục đích phòng ngừa, giáo dục người chưa thành niên phạm tội nói riêng và phòng ngừa tội phạm nói chung trong xã hội cũng như là phù hợp với điều kiện thực tiễn công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm.

Về hình phạt áp dụng đối với người chưa thành niên, đề nghị cơ quan soạn thảo cần tiếp tục nghiên cứu quy định về việc áp dụng hình phạt đối với người chưa thành niên, một mặt thể chế hóa được yêu cầu xử lý nhân văn hơn đối với người chưa thành niên phạm tội, mở rộng hơn các biện pháp xử lý chuyển hướng có tính chất nhẹ hơn các hình phạt, các biện pháp giám sát, giáo dục theo quy định của Bộ luật Hình sự hiện hành, mặt khác cũng cần phải căn cứ hậu quả, tác hại, mặt khách quan của tội phạm trước khi quy định mức phạt đối với người chưa thành niên phạm tội để bảo đảm sự công bằng cũng như bảo đảm tính giáo dục, răn đe để góp phần hạn chế tình trạng người chưa thành niên phạm tội.

Tham gia thảo luận, đại biểu Trần Khánh Thu, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Bình liệt kê phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật quy định về các biện pháp xử lý chuyển hướng hình phạt, thủ tục tố tụng, thi hành án, tái hòa nhập cộng đồng. Hiện nay, các biện pháp này đang được quy định trong Bộ luật Hình sự, Bộ luật Tố tụng hình sự, Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam, Luật Thi hành án hình sự và các văn bản hướng dẫn thi hành các bộ luật này. Đồng thời, tại Điều 3 dự thảo thảo Luật đang có quy định việc áp dụng pháp luật vừa được thực hiện theo quy định của luật này, vừa thực hiện theo các luật về tư pháp hình sự, như vậy sẽ gây khó khăn cho các cơ quan áp dụng pháp luật trong trường hợp nào thì áp dụng luật này, trường hợp nào áp dụng Luật Tư pháp hình sự, ngoài ra có thể có những trường hợp sẽ phải áp dụng cả luật này và Luật Tư pháp hình sự. Do đó, đại biểu đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu, đề xuất, sửa đổi các quy định liên quan để bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật. Đề nghị Ban soạn thảo tiếp tục cân nhắc, điều chỉnh các mức độ quy định, áp dụng nhằm đáp ứng được mục đích, bảo đảm phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng về đổi mới toàn diện chính sách pháp luật hình sự đối với người chưa thành niên, bảo đảm và bảo vệ tốt nhất lợi ích của người chưa thành niên nhưng vẫn bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, sự an toàn của cộng đồng và bảo vệ nạn nhân trong suốt quá trình tố tụng. Vì công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm thì liên quan đến người dưới 18 tuổi nhưng vẫn phải bảo đảm hài hòa giữa quyền, lợi ích của người dưới 18 và quyền, lợi ích hợp pháp của người bị hại, trong đó bao gồm cả người bị hại dưới 18 tuổi; đề nghị bổ sung thêm quy định về chế độ chăm sóc y tế đối với học sinh trường giáo dưỡng,…

Buổi chiều, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành phiên họp, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai số 31/2024/QH15, Luật Nhà ở số 27/2023/QH15, Luật Kinh doanh bất động sản số 29/2023/QH15, Luật Các tổ chức tín dụng số 32/2024/QH15. 

Vũ Sơn Tùng

(Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh)