Sáng ngày 26/3/2018, xuất phát từ việc công nhân phải chịu nhiều áp lực về thời gian, định mức công việc, điều kiện làm việc không đảm bảo... nên gần 500 công nhân Công ty TNHH Kỹ thuật điện tử Fuhong Việt Nam tại Khu công nghiệp Phúc Khánh (thành phố Thái Bình) đã tổ chức ngừng việc tập thể. Sau khi có thông tin, lãnh đạo Liên đoàn Lao động tỉnh, lãnh đạo Công đoàn các khu công nghiệp tỉnh đã đến nắm tình hình, làm việc với lãnh đạo Công ty để tìm giải pháp giải quyết mối quan hệ hài hòa giữa doanh nghiệp và NLĐ, đưa NLĐ trở lại làm việc, ổn định hoạt động của doanh nghiệp.

Theo thống kê của Liên đoàn Lao động tỉnh từ năm 2013 đến tháng 7/2018 toàn tỉnh xảy ra 43 cuộc ngừng việc tập thể, đình công của NLĐ đã được công đoàn cấp trên cơ sở tham gia giải quyết trực tiếp tập trung ở các khu công nghiệp và trên địa bàn các huyện, thành phố, trong đó có 19 cuộc ở doanh nghiệp đầu tư nước ngoài còn lại là doanh nghiệp khác. Các cuộc ngừng việc tập thể chủ yếu liên quan đến tiền lương, tiền thưởng, tiền ăn ca, các khoản phụ cấp như xăng xe, phụ cấp nuôi con nhỏ, tiền thưởng chuyên cần, điều kiện làm việc.

Theo ông Bùi Xuân Vinh, Chủ tịch Liên đoàn Lao động tỉnh, nguyên nhân dẫn đến các cuộc ngừng việc lao động tập thể, đình công xuất phát từ chủ sử dụng lao động vi phạm các quy định pháp luật về lao động như: thời gian làm việc, giờ nghỉ, NLĐ làm việc trong môi trường khắc nghiệt cường độ cao, thường xuyên phải tăng ca, tăng giờ, tăng sản lượng khoán quá quy định khi chưa có sự thỏa thuận với NLĐ; tăng định mức lao động để giảm tiền lương của NLĐ, không điều chỉnh lương tối thiểu theo mức lương tối thiểu vùng, nợ lương; việc thực hiện các chế độ chính sách đối với NLĐ không đầy đủ như đóng BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp. Về phía NLĐ thiếu tác phong công nghiệp trong lao động, việc nắm các kiến thức pháp luật còn nhiều hạn chế, bị ảnh hưởng của tư tưởng đám đông hùa theo nên dễ bị lợi dụng lôi kéo. Bên cạnh đó, công tác phối hợp nắm bắt tình hình giữa các cơ quan quản lý nhà nước chưa kịp thời, hiệu quả; việc thanh tra, kiểm tra chưa thường xuyên, xử lý vi phạm còn thiếu kiến quyết, kỹ năng hòa giải còn hạn chế, công tác tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật chưa có chiều sâu. Tổ chức công đoàn cơ sở ở một số doanh nghiệp chưa chủ động trong hoạt động, còn lệ thuộc vào chủ doanh nghiệp.

Trước thực tế trên, năm 2018 Liên đoàn Lao động tỉnh đã tổ chức một số hội nghị tập huấn về giải quyết tranh chấp lao đông, đình công và tổ chức đối thoại tác cho cán bộ công đoàn các cấp, trong đó tập trung trao đổi những phương pháp, nội dung, kỹ năng cơ bản, quy trình khi tham gia giải quyết các vụ ngừng việc tập thể, đình công có liên quan đến an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; thảo luận những vấn đề của đơn vị khi tham gia giải quyết ngừng việc tập thể từ đó rút ra những bài học kinh nghiêm trong quá trình giải quyết các sự việc trước, trong, sau khi xảy ra ngừng việc tập thể. Từ đó làm giảm thiểu các cuộc ngừng việc tập thể tại các doanh nghiệp tạo nên mối quan hệ hài hòa giữa người lao động và người sử dụng lao động. Bà Vũ Thị Phương, Giám đốc Công ty Cổ phần XNK nông sản, xã An Vũ (Quỳnh Phụ) chia sẻ: Công ty của bà hiện có 30 lao động, trong quá trình làm việc khi có dấu hiệu tụ tập của nhóm NLĐ thì công đoàn hay cán bộ quản lý phải đến ngay hỏi xem có những vấn đề gì liên quan đến quyền lợi của NLĐ hay một vấn đề nào đó để trả lời ngay cho NLĐ nếu không sẽ đề xuất lên lãnh đạo doanh nghiệp để trả lời ngay với NLĐ. Bên cạnh đó hàng tuần giao ban hàng tuần thì các bộ phận quản lý như tổ đảng, công đoàn, kế toán, sản xuất sẽ báo cáo những vấn đề liên quan đến bộ phận, vướng mắc ở đâu, rồi đưa ra cách giải quyết từ đó trả lời và giải quyết ngay những vấn đề xảy ra với điều kiện theo đúng quy định của Luật Lao động và hướng có lợi cho NLĐ.

Cán bộ công đoàn ghi nhận ý kiến, kiến nghị từ công nhân Công ty TNHH Kỹ thuật Điện tử FuHong Việt Nam.

Để hạn chế số vụ tranh chấp lao động, ngừng việc tập thể, các cấp công đoàn trong tỉnh cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục kiến thức pháp luật cho NLĐ, cán bộ, đoàn viên công đoàn, nắm bắt diễn biến tư tưởng của NLĐ để chủ động giải quyết kịp thời; đồng thời tổ chức đối thoại giữa chủ sử dụng lao động với NLĐ và thực hiện tốt thỏa ước lao động tập thể. Cán bộ công đoàn cơ sở cần được bồi dưỡng kiến thức pháp luật, kỹ năng tuyên truyền, trách nhiệm và bản lĩnh, xử lý tình huống khi giải quyết tranh chấp lao động tập thể, từ đó tham gia giải quyết các tranh chấp lao động tập thể, đình công bảo đảm kịp thời, đúng pháp luật bảo đảm hài hòa lợi ích giữa NLĐ và người sử dụng lao động.

Nguyễn Cường