Tại cánh đồng Nội, thôn Bắc Sơn (Vũ Ninh), hình ảnh người nông dân “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời” không còn. Thay vào đó, bà con chỉ việc đứng trên bờ quan sát máy cấy chạy trên thửa ruộng nhà mình. Với họ, bây giờ thời vụ diễn ra chỉ trong vài ngày bởi tất cả đã có máy móc thay thế sức lao động của con người. 

Chị Lại Thị Hoàn, thôn Bắc Sơn cho biết: Năm nào nhà tôi cũng cấy hơn một mẫu ruộng nhưng chưa năm nào nhàn mà tốn ít chi phí như năm nay. Nếu như mọi năm mất công gieo mạ, nhổ mạ, đi thuê người cấy với giá 300.000 đồng/sào thì năm nay tôi đã thuê máy cấy làm theo dịch vụ từ khâu gieo mạ tới cấy chỉ với 250.000 đồng/sào. Như vậy, chi phí vừa rẻ hơn nhiều so với trước, người dân lại đỡ vất vả, chỉ việc nhận ruộng về chăm sóc lúa. 

Ông Vũ Đình Tuyên, Phó Trưởng thôn Bắc Sơn cho biết: Với tổng diện tích trên 90 mẫu ruộng, đến ngày 7/7 bà con trong thôn đã gieo cấy được trên 20 mẫu. Điểm mới là năm nay thôn đã đưa máy cấy về thí điểm cấy một phần diện tích cho bà con. Nếu như không có máy cấy chắc chắn nhiều diện tích sẽ bị bỏ hoang vì lao động đi làm ở doanh nghiệp nhiều nên thiếu nguồn nhân lực, thời gian chuyển vụ lại nhanh, chi phí gieo cấy cao. Chính vì thế năm nay thôn sẽ phủ kín được 100% diện tích.

Không chỉ ở Vũ Ninh, nông dân xã Vũ Lễ cũng tích cực xuống đồng gieo cấy lúa mùa. Ông Phùng Đình Chiểu, Giám đốc HTX SXKD DVNN xã Vũ Lễ cho biết: Vụ mùa năm nay, toàn xã gieo cấy gần 300ha, đến ngày 7/7 đã cấy được khoảng 30% diện tích, phấn đấu đến ngày 12/7 cơ bản gieo cấy xong. Có được kết quả đó, HTX đã chỉ đạo các thôn tuyên truyền, vận động nhân dân thu hoạch nhanh gọn lúa xuân, gặt đến đâu cày lật đất đến đó, đồng thời triển khai đề án sản xuất vụ mùa, thống nhất lịch gieo mạ mùa, lịch đổ nước để nhân dân thực hiện. Đặc biệt, vụ mùa năm nay, HTX đã liên kết với doanh nghiệp tổ chức liên kết sản xuất lúa bền vững giảm phát thải nhà kính với diện tích 129ha ở 4 thôn. Đến nay đã tổ chức cấp giống, phân bón, tổ chức hội nghị chuyển giao khoa học kỹ thuật sử dụng phân bón, kỹ thuật gieo cấy tới bà con nông dân. Bên cạnh đó, chỉ đạo các thôn tổ chức gieo mạ khay, quy vùng cấy máy đẩy nhanh tiến độ mùa vụ.

Dịch vụ gieo mạ khay, cấy máy phát triển mạnh ở huyện Kiến Xương.

Để bảo đảm lịch gieo cấy theo đúng tiến độ đề ra, Kiến Xương đã sớm ban hành đề án sản xuất vụ mùa, vụ đông. Trên cơ sở đó yêu cầu các xã, thị trấn tổ chức sản xuất theo phương châm tích cực, khẩn trương, tập trung huy động nhân lực, phương tiện máy móc làm đất gieo cấy lúa mùa. 

Bà Nguyễn Thị Mai, Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện cho biết: Vụ mùa năm nay, các địa phương đều lựa chọn từ 2 - 3 giống lúa chủ lực, 1 - 2 giống bổ sung với các giống ngắn ngày, chất lượng phù hợp với thị trường tiêu thụ, kháng bệnh tốt. Trong đó lúa chất lượng cao chiếm tỷ lệ từ 25 - 30%, lúa có năng suất cao chiếm tỷ lệ từ 70 - 75%. Từ ngày 5/7 nông dân trong huyện đã bắt đầu xuống đồng gieo cấy lúa mùa trà sớm. Tuy nhiên, điểm mới của năm nay là số lượng máy cấy tăng nhiều hơn các vụ trước, hầu hết các xã đều có máy cấy đưa vào sử dụng. Do đó, mặc dù thời tiết nắng nóng gay gắt nhưng do phát triển các loại hình dịch vụ gieo cấy, thuê mượn máy cấy nên không chỉ bảo đảm tiến độ mùa vụ theo đúng lịch thời vụ đề ra mà còn giảm diện tích ruộng bỏ hoang, tăng diện tích tích tụ ruộng đất. Để thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu kế hoạch sản xuất trong vụ mùa đề ra, huyện đã yêu cầu các phòng, ban chuyên môn bám sát địa bàn, phối hợp với UBND các xã tăng cường thông tin tuyên truyền, tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật gieo cấy cho nông dân. Các HTX chuẩn bị cung ứng đủ lượng giống, chủng loại theo cơ cấu đã xây dựng, nâng cao hiệu quả công tác điều tra, dự báo tình hình sâu bệnh để phòng, trừ kịp thời, hiệu quả. Bên cạnh đó, chủ động xây dựng kế hoạch tưới, tiêu nước hợp lý, các phương án phòng, chống lụt, bão.

Thời gian tới, Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Kiến Xương tiếp tục đôn đốc các địa phương tuyên truyền, hướng dẫn nông dân đẩy nhanh tiến độ sản xuất vụ mùa, đưa cơ giới hóa vào sản xuất, thực hiện tích tụ ruộng đất, tích cực kiểm tra đồng ruộng, thực hiện các biện pháp tổng hợp để diệt chuột, ốc bươu vàng. Phấn đấu giành thắng lợi cả về diện tích, năng suất và sản lượng.

* Áp dụng triệt để phương châm “xuân muộn, mùa sớm”, ngay sau khi hoàn thành thu hoạch lúa xuân, nông dân huyện Vũ Thư khẩn trương chuyển trọng tâm sang gieo cấy 7.800ha lúa mùa nhằm bảo đảm khung thời vụ tốt nhất.

Những diện tích thấp trũng, nông dân tiến hành cấy lúa thủ công.

Mặc dù thời tiết nắng nóng song không khí sản xuất vụ mùa trên khắp các xứ đồng của huyện những ngày qua vẫn sôi nổi, gấp gáp. Trên cánh đồng thôn Việt Hùng (Việt Thuận), các bà, các chị mải miết cấy. Những người đàn ông phụ trách việc nhổ mạ và vận chuyển mạ từ diệc ra ruộng giúp việc cấy thuận lợi hơn. 

Ông Bùi Đình Trắc, Trưởng thôn Việt Hùng chia sẻ: Vụ mùa năm nay, bà con trong thôn gieo cấy trên 72ha lúa, chủ yếu giống lúa BC15. Do tuyên truyền, vận động tốt, nhân dân tiến hành cấy hơn 70% diện tích, lúa gieo thẳng chiếm 30% diện tích. Riêng gia đình ông Trắc đã đầu tư máy cấy vừa phục vụ sản xuất của gia đình, vừa triển khai dịch vụ cấy lúa mùa bằng máy cho bà con địa phương, tổng diện tích được trên 20ha, góp phần đẩy nhanh tiến độ sản xuất, bảo đảm khung thời vụ gieo cấy lúa mùa và giảm công lao động cho bà con. Đến nay, nhân dân trong thôn đã gieo cấy được gần 90% diện tích lúa mùa...

Ông Đoàn Duy Trực, Giám đốc HTXNN Vũ Việt (Việt Thuận) cho biết: Vụ mùa này, bà con nông dân gieo cấy trên 200ha lúa mùa, 70% diện tích là giống lúa BC15. Khó khăn lớn nhất trong vụ sản xuất này là thời tiết nắng nóng kéo dài, ít mưa, gây thiếu nước tưới phục vụ sản xuất. Trước đó, HTX đã huy động 5 trạm bơm, chỉ đạo các thôn nạo vét, khơi thông mương máng để tạo điều kiện thuận lợi cho khâu lấy nước về ruộng. Đến nay, bà con đã làm đất xong và cấy được trên 80% diện tích. Qua kiểm tra đồng ruộng, ở vụ mùa này, hầu hết nông dân tiến hành cấy lúa mùa thay cho phương pháp gieo thẳng, trong đó tỷ lệ cấy máy chiếm khoảng 10% diện tích.

Vụ mùa năm 2020, Vũ Thư phấn đấu gieo cấy 7.800ha với cơ cấu giống lúa chất lượng cao như TBR279, BT7, T10, Đài thơm 8, TBJ3, nếp thơm... chiếm 45% tổng diện tích; giống lúa năng suất cao, chất lượng khá như BC15, TBR225, TBR1, Thiên ưu 8... chiếm 55% tổng diện tích. Thời gian cấy trà sớm tập trung từ ngày 23/6 - 5/7; đại trà cấy ngay sau khi cấy xong trà 1, tập trung từ 1 - 10/7, chậm nhất phải kết thúc trước ngày 15/7. 

Ông Trần Đức Toản, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện cho biết: Ngay từ khâu thu hoạch lúa xuân, Huyện ủy, UBND huyện đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, đôn đốc các địa phương khẩn trương huy động máy móc, nhân lực tiến hành thu hoạch nhanh, gọn lúa xuân gắn với tổ chức làm đất, sản xuất vụ mùa. Các HTXNN trên địa bàn huyện đã tuyên truyền, triển khai đề án sản xuất, tổ chức cung ứng sớm nguồn thóc giống bảo đảm gieo mạ mùa. Trong thời điểm nông dân tập trung thu hoạch lúa xuân, các HTXNN đôn đốc, hướng dẫn bà con tiến hành gieo đúng thời vụ và chăm sóc tốt trên 120ha mạ diệc để chuẩn bị sản xuất vụ mùa. Sau giải phóng mặt ruộng, các HTXNN chỉ đạo tổ thủy nông giữ nước tại ruộng để thuận lợi cho khâu làm đất sản xuất vụ mùa. Vụ mùa năm nay, toàn huyện có gần 20 máy cấy các loại, góp phần đẩy nhanh tiến độ gieo cấy lúa mùa. Với sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt của cấp ủy, chính quyền các cấp, tiến độ làm đất, gieo cấy lúa mùa cơ bản bảo đảm tiến độ đề ra. Đến ngày 7/7, diện tích làm đất, bừa ngả của huyện đạt 96%, đã gieo cấy đạt 90% diện tích. Hiện nay, các địa phương đang tập trung đôn đốc, vận động nhân dân nhanh chóng hoàn thành nốt diện tích gieo cấy lúa mùa còn lại. Trừ HTXNN Tân Phong đăng ký đến ngày 15/7, các HTXNN trên địa bàn huyện phấn đấu kết thúc gieo cấy toàn bộ lúa mùa vào ngày 10/7. Tuân thủ tốt khung thời vụ sản xuất, nông dân Vũ Thư hướng đến mục tiêu nâng cao năng suất lúa, đề phòng rủi ro thiên tai và tạo quỹ đất thuận lợi phục vụ sản xuất vụ đông 2020.

Thu Thủy - Quỳnh Lưu