Thuê, mượn được trên 30ha ruộng, gia đình chị Trần Thị Lanh, xã Bình Minh (Kiến Xương) là một trong những “đại điền” sở hữu nhiều ruộng nhất trong tỉnh đồng thời cũng là người khởi xướng thành lập CLB Đại điền của huyện Kiến Xương. Vụ xuân này, gia đình chị sản xuất khoảng 20.000 khay mạ để cấy cho gần 300 mẫu ruộng của gia đình và bà con trong xã. Dẫn chúng tôi đi thăm vùng sản xuất tập trung chị gom mượn được, những thửa ruộng rộng tít tắp không thấy bờ bao từng bị bỏ hoang do xa, khó canh tác giờ đã được phủ kín màu xanh của mạ non. Ruộng lớn, 3 khâu cơ bản nhất của nhà nông là cày, cấy và gặt thực hiện bằng máy đã tiết kiệm cho chị khoảng 400.000 đồng/sào lại thêm thuận lợi khi mua phân bón, giống, vật tư nông nghiệp với giá bán buôn. Ngoài làm cho mình, chị còn cấy thuê khoảng 70ha nữa, thu lãi khoảng 500 - 600 triệu đồng/vụ. 

Chị Lanh chia sẻ: Đầu tư máy móc phục vụ sản xuất giúp tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả kinh tế nhưng nếu gieo cấy với quy mô nhỏ, máy móc sẽ không được tận dụng triệt để, ngược lại, gieo cấy quy mô lớn nhưng đầu tư ít máy sẽ không kịp thời vụ. Xuất phát từ thực tế đó, chúng tôi quyết định thành lập CLB Đại điền, quy tụ những cá nhân thuê, mượn ruộng với quy mô lớn trong huyện để cùng nhau chia sẻ kỹ thuật, tương trợ nhau về vốn, máy móc, vật tư nông nghiệp, điều chỉnh giống lúa, thời vụ cũng như tạo được khối lượng thóc gạo đủ lớn làm hàng hóa. Mỗi thành viên đầu tư 1 - 2 máy cấy, tùy từng giống lúa mà thời vụ gieo cấy khác nhau nên máy móc sẽ được huy động, tập trung cấy gọn vùng, bảo đảm thời vụ. Không chỉ hoạt động trong phạm vi CLB, các thành viên còn hỗ trợ, giúp đỡ các cá nhân tích tụ ruộng đất quy mô nhỏ hơn nhằm hướng tới mục tiêu nâng cao hiệu quả sản xuất. Thành lập năm 2020, đến nay, CLB Đại điền đã quy tụ được 27 thành viên là các hộ tích tụ ruộng đất với quy mô trên 20ha/hộ.

Là một trong những thành viên của CLB, ông Đỗ Văn Dân, xã Vũ Quý đang gieo cấy 25ha. Nhờ liên kết với các thành viên trong CLB, khâu tiêu thụ sản phẩm không còn khó khăn với một “tân binh” như ông. 

Ông Dân chia sẻ: Vụ xuân này, tôi cấy 4 giống lúa: Thiên ưu 8, J02 (lúa Nhật), RS12, ST25 theo đặt hàng của các doanh nghiệp liên kết. Tham gia CLB, chúng tôi không chỉ chia sẻ kinh nghiệm mà còn tương trợ nhau trong các khâu sản xuất, tiêu thụ sản phẩm. Bản thân tôi đầu tư lò sấy, máy xay xát hỗ trợ anh em chưa có điều kiện trang bị, vừa giúp bảo đảm chất lượng lúa gạo vừa nâng cao hiệu quả máy móc đã đầu tư.

Vụ xuân 2021, gia đình chị Trần Thị Lanh, xã Bình Minh (Kiến Xương) sản xuất khoảng 20.000 khay mạ phục vụ gieo cấy.

Tích tụ, tập trung đất đai tạo ra những vùng sản xuất chuyên canh, cánh đồng lớn từ đó nâng cao giá trị sản xuất nông nghiệp. Xác định được điều đó, thời gian qua, MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội trên địa bàn huyện Kiến Xương đã vận động đoàn viên, hội viên và nhân dân tổ chức thực hiện các phong trào thi đua, xây dựng các mô hình, điển hình tiên tiến về tích tụ, tập trung đất đai bằng nhiều hình thức để sản xuất tập trung, áp dụng thâm canh tăng năng suất, nâng cao hiệu quả kinh tế. Đến nay, trên địa bàn huyện đã có nhiều mô hình tích tụ, tập trung cho hiệu quả kinh tế cao. 

Theo thống kê của Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Kiến Xương, tính đến vụ mùa năm 2020, toàn huyện có 189 hộ thuê, mượn ruộng để sản xuất quy mô lớn trên 10ha/hộ. Kiến Xương cũng là một trong hai huyện có lượng máy cấy nhiều nhất tỉnh với trên 160 máy cấy. Diện tích cấy bằng máy toàn huyện ở vụ xuân này ước đạt xấp xỉ 2.000ha. 

Bà Nguyễn Thị Mai, Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện cho biết: CLB Đại điền là mô hình mới, mang nhiều ý nghĩa với sản xuất nông nghiệp nói chung, canh tác lúa gạo nói riêng. Không chỉ tương trợ, giúp đỡ nhau phát triển kinh tế, hoạt động của từng thành viên cũng như CLB góp phần quan trọng trong việc đẩy mạnh cơ giới hóa trong nông nghiệp; tạo thuận lợi trong quản lý, chỉ đạo sản xuất (cơ cấu giống, thời vụ...) của ngành chuyên môn.

Sản xuất với quy mô lớn đòi hỏi những nông dân năng động, nhanh nhạy với thị trường; mạnh dạn đầu tư, ứng dụng khoa học kỹ thuật, cơ giới hóa vào sản xuất. Sự hình thành của các trung tâm mạ khay, tổ hợp tác sản xuất nông nghiệp hay CLB Đại điền cho thấy sự thay đổi trong tư duy của nông dân nhưng cũng là đòi hỏi tất yếu để cơ cấu lại ngành Nông nghiệp.

Ngân Huyền