Trong quá trình triển khai thực hiện xây dựng thí điểm 9 mô hình cánh đồng mẫu, đồng chí Phạm Văn Ca, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban chỉ đạo xây dựng mô hình cánh đồng mẫu tỉnh đã nhấn mạnh: Xây dựng mô hình cánh đồng mẫu để có nền sản xuất phát triển, đây là mục tiêu lớn trong xây dựng nông thôn mới. Điều này được thể hiện khá rõ trong Nghị quyết 02 của BCH Đảng bộ tỉnh đặt mục tiêu đầu tiên trong xây dựng nông thôn mới có nền sản xuất phát triển, rồi mới đến các mục tiêu khác. Chính vì vậy, ngay khi có thông báo kết luận của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về xây dựng mô hình cánh đồng mẫu, các cấp, ngành, địa phương đã nhanh chóng bắt tay vào triển khai thực hiện. Trước đó, Sở Nông nghiệp & PTNT đã hưởng ứng phong trào xây dựng cánh đồng mẫu lớn do Bộ Nông nghiệp & PTNT phát động bằng việc xây dựng một số mô hình ở vụ xuân và vụ mùa.

Cụ thể, vụ xuân 2012 xây dựng mô hình gieo cấy giống lúa Nhật ĐS1 ở xã Vũ Hòa (Kiến Xương) với diện tích 50 ha; xã Nguyên Xá (Vũ Thư) gieo cấy giống QR1 và VS1, diện tích 50 ha; cả 2 xã này đều có sự tham gia của doanh nghiệp về cung ứng giống, hướng dẫn KHKT và bao tiêu sản phẩm. Kết quả ở Nguyên Xá cho thấy, chi phí sản xuất giảm so với sản xuất đại trà 3,25 triệu đồng/ha, năng suất tăng 500 kg thóc/ha; ở Vũ Hòa chi phí sản xuất trong mô hình tương đương với lúa đại trà, nhưng năng suất cao hơn 1,87 tạ/ha, lợi nhuận tăng gần 4 triệu đồng/ha. Đến vụ mùa, Nguyên Xá đã thực hiện gieo cấy 50 ha bằng 100% giống lúa RVT và hiệu quả đã tăng khá cao, chi phí sản xuất giảm 9,66 triệu đồng/ha, năng suất tăng 300 kg thóc/ha so với lúa cấy ngoài mô hình… Qua kết quả của các mô hình do Sở Nông nghiệp & PTNT xây dựng, có thể khẳng định cánh đồng mẫu có những ưu điểm vượt trội so với sản xuất thông thường, như tạo ra sản phẩm hàng hóa chất lượng, năng suất, giá trị tăng cao…

Để 9 mô hình cánh đồng mẫu thực sự trở thành kiểu mẫu nhân ra diện rộng, hiện các ngành, huyện, thành phố đang triển khai thực hiện khá quyết liệt các tiêu chí, như diện tích tối thiểu phải từ 50 ha/mô hình trở lên, có hệ thống giao thông, thủy lợi nội đồng theo tiêu chuẩn quy hoạch nông thôn mới và áp dụng cơ giới hóa các khâu sản xuất ở mức cao nhất…

Ông Trần Xuân Định, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp & PTNT cho biết: Các xã được lựa chọn làm điểm cánh đồng mẫu đã đồng loạt thực hiện các công việc như thành lập ban chỉ đạo, lập dự án, khảo sát và lập dự toán đầu tư kênh mương, đường giao thông nội đồng, trạm bơm; Sở Nông nghiệp & PTNT hỗ trợ tập huấn cho nông dân, in sổ nhật ký đồng ruộng và phân công cán bộ trực tiếp chỉ đạo xã xây dựng mô hình cánh đồng mẫu.  Ngoài ra, vai trò của các doanh nghiệp cũng đã vào cuộc khá tích cực, đây là mấu chốt của sự liên kết sản xuất bền vững, tạo nền tảng vững chắc để tạo ra sản phẩm hàng hóa và nhân rộng mô hình.

Ông Nguyễn Văn Minh, Phó tổng giám đốc Tổng công ty CP Giống cây trồng Thái Bình cho biết: Trong những năm qua, Công ty đã liên kết với một số HTX để sản xuất lúa giống với quy mô trên 100 ha/xã, những hộ có ruộng tham gia sản xuất lúa giống đều cho thu nhập cao hơn so với những diện tích cấy thông thường; thực hiện sự chỉ đạo của UBND tỉnh về xây dựng cánh đồng mẫu, Công ty đã đảm nhận xây dựng 2 mô hình lúa giống BC15 ở An Mỹ (Quỳnh Phụ) với diện tích 200 ha và Đông Quý (Tiền Hải) diện tích 150 ha; hiện Công ty đã khảo sát cơ sở hạ tầng cánh đồng mẫu ở An Mỹ và đầu tư xây dựng một số hạng mục, như kênh mương, sân tập kết lúa, nhà kho, kinh phí trên 1 tỷ đồng… Trong những năm tới, Tổng công ty cổ phần Giống cây trồng sẽ tiếp tục hợp tác với các HTX trong tỉnh để đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng theo tiêu chí cánh đồng mẫu, trước hết là ưu tiên những xã có các vùng sản xuất quy mô lớn, làm ăn chặt chẽ. Vụ xuân 2013 đã tới gần, ngoài việc khảo sát và tiến hành xây dựng cơ sở hạ tầng, các xã đang tích cực mời doanh nghiệp vào cuộc để ứng trước vật tư phân bón, ký kết bao tiêu sản phẩm, như Công ty An Đình, Tổng công ty CP Giống cấy trồng Thái Bình, Công ty Giống cây trồng Trung ương, Công ty bảo vệ thực vật An Giang…

Để thực hiện thành công mô hình thí điểm cánh đồng mẫu, UBND tỉnh đã có cơ chế hỗ trợ các xã điểm gần 18 tỷ đồng, gồm xây dựng đường giao thông nội đồng trục chính, cải tạo, xây mới trạm bơm; đầu tư mua sản phẩm kênh định hình… Với cơ chế chính sách hỗ trợ của tỉnh, cùng với nguồn vốn của địa phương đã và đang tạo ra dáng dấp của cánh đồng mẫu, là tiền đề chuyển nhanh nông nghiệp sang sản xuất hàng hóa tập trung, quy mô lớn, hiệu quả cao.   

Bình Minh