Vụ xuân năm nay, gia đình anh Nguyễn Đình Sáng, thôn Nội, xã Minh Khai tích tụ ruộng đất, gieo cấy gần 17ha lúa tại cánh đồng thôn Nội và thôn Hội. Đây là xứ đồng thấp trũng nhất xã. 

Anh Sáng chia sẻ: Hiện đang là mùa mưa bão, diễn biến thời tiết bất thường, trong khi đó, dự kiến cuối tháng 6 lúa xuân mới cho thu hoạch. Tôi rất lo lắng, vì vậy để chủ động phòng, chống úng khi có mưa lớn, gia đình tôi vừa đầu tư mua 5 máy bơm dầu, công suất bơm tát 800m³/giờ, sẵn sàng phục vụ tiêu úng. Trước đó tôi đã đầu tư trên 30 triệu đồng nạo vét kênh mương và đắp bờ, khoanh vùng toàn bộ cánh đồng nên việc tiêu úng thuận lợi, bảo đảm an toàn cây lúa khi lượng mưa 100 - 150mm. Đây là giai đoạn quyết định năng suất, sản lượng lúa cả vụ, nếu chủ quan trong khâu phòng, chống úng, gia đình tôi có thể sẽ bị thiệt hại hàng trăm triệu đồng.

Ông Lê Việt Dũng, Chủ tịch UBND xã Minh Khai cho biết: Xã Minh Khai có gần 350ha lúa và cây màu, trong đó 90ha lúa nằm trong vùng úng trọng điểm Nguyệt Lãng. Đây là vùng thấp trũng nhất huyện, cao trình mặt ruộng trung bình +0,7m, khi có mưa từ 50mm trở lên đã xảy ra ngập úng. Trong hoàn lưu cơn bão số 7, năm 2021 gây mưa lớn làm ngập úng, hư hỏng hẳn 30ha lúa mùa của địa phương. Rút kinh nghiệm, năm nay xã chủ động bổ khuyết kịp thời một số giải pháp phòng, chống úng, bảo vệ sản xuất. Từ đầu vụ, xã huy động máy móc, tổ chức nạo vét các sông dẫn, kênh, mương máng chính để nước từ vùng úng có thể tiêu thoát nhanh nhất ra sông Lạng, sông Sọng. Ngoài trạm bơm tiêu úng Nguyệt Lãng do Xí nghiệp Khai thác công trình thủy lợi huyện quản lý, xã chủ động nâng cấp, tu bổ, kiểm tra trạm bơm tiêu úng thôn Nội để sẵn sàng vận hành tiêu úng khi cần thiết. Bước vào mùa mưa bão năm nay, xã tổ chức lực lượng, hoàn thành giải tỏa vật cản trên toàn bộ các tuyến sông trục, sông dẫn, kênh mương chính. Hiện địa phương tập trung tuyên truyền, vận động nhân dân vệ sinh mương máng nội đồng để thuận lợi tiêu thoát nước, thu hoạch nhanh gọn khi lúa xuân theo phương châm “xanh nhà hơn già đồng”.

Xã Vũ Vân có 50% diện tích nằm ngoài đê cấp I, trong đó có gần 30ha ao nuôi trồng thủy sản. Ông Bùi Đình Bằng, Chủ tịch UBND xã cho biết: Tháng 9/2017, triều cường kết hợp với thủy điện Hòa Bình xả 3 cửa đáy khiến trên 125ha ao nuôi trồng thủy sản, lúa, cây màu của xã ngập úng nặng, làm thiệt hại hàng chục tỷ đồng. Từ bài học này, Vũ Vân xác định công tác phòng, chống úng phải chủ động và được quan tâm hơn. Những năm gần đây, xã rà soát, tiến hành đào đắp, sửa chữa, xây dựng kè bảo vệ các điểm xung yếu tại hệ thống đê bao nhằm củng cố “bức tường” ngăn nước từ sông Hồng, bảo vệ toàn bộ vùng sản xuất của nhân dân. Xã tuyên truyền, vận động hộ dân chủ động gia cố bờ, dự trữ sẵn vật tư, phương tiện kịp thời quây lưới tránh thất thoát thủy sản khi có mưa lớn xảy ra.

Ông Nguyễn Minh Sản, Giám đốc Xí nghiệp Khai thác công trình thủy lợi huyện Vũ Thư cho biết: Bước vào mùa mưa bão năm nay, đơn vị đã kiểm tra, rà soát tất cả các công trình, trạm bơm, máy bơm, thiết bị, cống đập; khi phát hiện các sự cố, hư hỏng đã tiến hành tu bổ, sửa chữa kịp thời. Chúng tôi đã tiến hành thử tải 5 trạm bơm tiêu úng lớn của huyện; bảo dưỡng 100% máy bơm, thiết bị sẵn sàng vận hành phục vụ tiêu úng. Xí nghiệp tổ chức tập huấn cho lực lượng thủy nông, thủ cống ở các địa phương nhằm nâng cao hiệu quả vận hành các công trình thủy lợi trong mùa mưa lũ, bão. Phối hợp với các địa phương tiến hành giải phóng dòng chảy trên các tuyến kênh trục, kênh dẫn và mương máng nội đồng. Toàn huyện có 9 vùng úng trọng điểm, cục bộ, Xí nghiệp đã tham mưu xây dựng phương án tiêu úng cụ thể cho từng vùng. Khi mưa úng xảy ra, Xí nghiệp phối hợp với các xã, thị trấn kịp thời kiểm tra, xác định sớm diện tích, mức độ úng và năng lực công trình để kịp thời triển khai giải pháp tiêu úng hiệu quả.

Mặc dù chủ động chuẩn bị tốt công tác phòng, chống úng nhưng thời tiết diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường, vì vậy huyện Vũ Thư tập trung tuyên truyền, vận động nông dân đẩy nhanh tiến độ, thu hoạch nhanh gọn lúa xuân, cây màu hè nhằm giảm thiểu thiệt hại do mưa lớn, ngập úng gây ra.

Quỳnh Lưu