Ông Đào Đức Viện, Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện cho biết: Từ khi cây mạ đưa ra đồng cấy, trên đồng ruộng đã xuất hiện một số đối tượng sâu bệnh. Trong đó, vào thời điểm giữa tháng 3, bệnh đạo ôn gây hại cho khoảng 4.000 ha nhưng nông dân phun trừ tích cực, đúng kỹ thuật nên toàn huyện chỉ có 5 ha lúa bị lùn lụi, sau đó đã phục hồi ra lá mới.

Đến cuối tháng 4, đầu tháng 5/2013, sâu bệnh hại tiếp tục diễn biến phức tạp trên lúa xuân. Đáng ngại nhất là sâu cuốn lá nhỏ trưởng thành rộ từ ngày 24 đến ngày 28/4, sâu non nở rộ từ ngày 29/4 đến mùng 5/5 với mật độ trung bình từ 70 đến 100 con/m², nơi cao từ 150 đến 200 con/m2, cá biệt có nơi từ 400 đến 500 con/m². Ngoài ra, bệnh đạo ôn, bạc lá, khô vằn, sâu đục thân 2 chấm, rầy các loại, lem lép hạt… cũng xuất hiện đồng thời trên nhiều diện tích, nguy cơ gây hại rất nặng, làm giảm năng suất cũng như sản lượng lúa xuân nếu không có biện pháp phòng trừ kịp thời.

Để hạn chế thấp nhất thiệt hại do sâu bệnh gây ra, từ ngày 1 đến 4/5, Thái Thụy đã tập trung chỉ đạo quyết liệt cho đợt phòng trừ sâu cuốn lá nhỏ trên 100% diện tích. Huyện yêu cầu thủ trưởng các cơ quan, đơn vị, chủ tịch UBND các xã, thị trấn hoãn tất cả các cuộc thăm quan, hội họp không cần thiết, động viên nông dân ra đồng phun thuốc trừ sâu. Huy động tất cả các thành viên ban chỉ đạo sản xuất, lãnh đạo các cơ quan, đơn vị, các cán bộ kỹ thuật xuống địa bàn đã được phân công phụ trách để chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn, bổ khuyết và giúp cơ sở tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện.

Ngoài tuyên truyền trên hệ thống loa truyền thanh từ huyện đến các xã, thị trấn mỗi ngày từ 2 đến 3 lần, Thái Thụy dựng đĩa CD, trong 2 ngày 30/4 và mùng 1/5 đưa xe lưu động đến từng ngõ ngách khu dân cư tuyên truyền để mọi người dân biết mức độ nguy hại của sâu bệnh, hướng dẫn bà con kỹ thuật phun trừ theo nguyên tắc 4 đúng để tăng hiệu lực phòng trừ và bảo vệ sức khỏe con người; môi trường. Cùng với việc phòng trừ sâu cuốn lá, huyện chỉ đạo phun phòng bệnh đạo ôn hại cổ bông đối với những diện tích trỗ trước ngày 10/5, trừ rầy đối với những vùng có mật độ từ 800 con/m2 trở lên, bệnh khô vằn khi tỷ lệ bệnh ở mức 5% số dảnh trở lên. Để chiến dịch phòng trừ sâu bệnh đạt kết quả cao nhất, ngoài dự tính, dự báo kịp thời các đối tượng sâu bệnh, hướng dẫn kỹ thuật phòng trừ, Trạm Bảo vệ thực vật huyện khuyến cáo nhân dân không pha trộn quá 3 loại thuốc trong 1 bình phun, trong thời gian 3 giờ sau khi phun thuốc nếu gặp mưa nhất thiết phải phun lại.

Đầu giờ chiều ngày 3/5, có mặt trên cánh đồng một số xã của Thái Thụy, chúng tôi đã thấy hàng trăm nông dân ra đồng phun thuốc trừ sâu bảo vệ lúa xuân. Điều đáng ghi nhận là: sau những bài học thất bát vì sâu bệnh từ những vụ lúa trước đã khiến ý thức và tập quán canh tác của nông dân tiến bộ rõ rệt, đặc biệt là việc chấp hành chỉ đạo lịch thời vụ, cơ cấu giống lúa. Minh chứng trên đồng ruộng cũng cho thấy rõ: những diện tích lúa nhiễm bệnh nặng của huyện thường rơi vào nhóm lúa dài ngày trỗ muộn.

Chị Nguyễn Thị Liễu (thôn Vô Hối Đông, xã Thụy Thanh) cho biết: “Gia đình tôi có 6 sào, 3 sào ở đồng ngoài cấy lúa Q5 ít sâu bệnh. Còn 3 sào trót cấy lúa dài ngày giống Xi23 nhiễm sâu bệnh nhiều quá, hết đạo ôn, cuốn lá, khô vằn đến rầy, lần này phun là lần thứ 3 rồi đấy. Cũng may, từ đầu vụ đến giờ cứ vài ngày tôi lại thăm đồng 1 lần, khi có sâu bệnh mua thuốc của HTX, thực hiện nghiêm các biện pháp phun trừ theo đúng hướng dẫn nên đã hạn chế được thiệt hại. Dự kiến, phải 1 tuần nữa lúa mới trỗ và đến lúc thu hoạch chắc còn phải phun trừ ít nhất từ 1 đến 2 lần nữa. Rút kinh nghiệm, vụ sau gia đình sẽ chọn cấy những giống lúa ngắn ngày, ít mẫn cảm với sâu bệnh hơn”.

Trái với lo lắng của chị Liễu, ông Trịnh Tiến Tý (thôn Hóa Tài, xã Thụy Duyên) tỏ vẻ lạc quan: “Gia đình tôi có 1 mẫu ruộng chỉ cấy có 2 giống lúa BC15 và tám thơm cũng bị nhiễm đạo ôn nhưng phun trừ kịp thời nên toàn bộ diện tích được bảo vệ an toàn. Đợt phun trừ sâu cuốn lá lần này, tôi thực hiện đúng hướng dẫn của HTX đã phun xong cách đây 2 ngày, giờ phun phòng bệnh khô vằn và rầy.

Hiện nay, lúa đang trỗ rộ, phơi màu đẹp lắm, nếu sâu bệnh không diễn biến phức tạp khả năng sẽ cho năng suất cao”. Còn ông Nguyễn Đắc Dự, Chủ nhiệm HTX nông nghiệp Thụy Trình cho biết: “Vụ xuân năm 2013, toàn xã gieo cấy 371 ha bao gồm toàn bộ các giống lúa ngắn ngày, cấy trà xuân muộn. Trong 2 ngày mùng 2 và 3/4, nông dân đã phun trừ sâu bệnh cho 100% diện tích. Hiện nay, lúa xuân sinh trưởng và phát triển tốt, không có diện tích nào bị cháy hay lùn lụi, dự kiến đến 15/5 sẽ trỗ hết đúng trong khung thời vụ”.

Đến ngày cuối cùng của chiến dịch (4/5), 100% diện tích lúa xuân của Thái Thụy đã được phun trừ sâu cuốn lá kết hợp trừ rầy, bệnh đạo ôn, khô vằn. Tất cả những diện tích sau khi phun thuốc trừ sâu gặp mưa nông dân đã phun lại theo đúng khuyến cáo của cơ quan chuyên môn. Dự kiến đến 25/5, lúa sẽ trỗ hết. Tuy nhiên, theo lời ông Viện: Từ nay đến cuối vụ, nguy cơ gây hại của các đối tượng sâu bệnh trên đồng ruộng là rất cao, đặc biệt là bệnh đạo ôn hại cổ bông, rầy gây cháy, chuột phá hoại… Vì vậy, huyện tiếp tục chỉ đạo nông dân thực hiện tốt các biện pháp chăm sóc, không bón đạm đơn nuôi đòng, nuôi hạt, hạn chế phun phân bón qua lá, chất kích thích sinh trưởng, giữ đủ nước trên ruộng để hạn chế sâu bệnh. Các cơ quan chuyên môn, các địa phương, các HTX dịch vụ nông nghiệp bám sát đồng ruộng, phân trà lúa trỗ, theo dõi dự tính dự báo kịp thời các đối tượng sâu bệnh gây hại, hướng dẫn nhân dân phun trừ kịp thời bằng các loại thuốc đặc hiệu.

Bài, ảnh: Nguyễn Hình