* Những ngày này, nông dân huyện Đông Hưng đang tập trung thu hoạch khoai tây, một trong những loại cây trồng ưa lạnh chủ lực của vụ đông. Năm nay thời tiết không thuận lợi khiến năng suất khoai tây giảm 1/3 so với mọi năm. Tuy nhiên bù lại giá cả lại cao hơn và tương đối ổn định, tiêu thụ thuận lợi.

Những diện tích khoai tây trồng sớm của gia đình ông Phạm Khắc Thuần, xã Đông Xá hiện đã cho thu hoạch. Trái với vụ khoai năm ngoái, năm nay cây khoai phát triển kém, không sai củ, số khoai nhỏ lại chiếm tỷ lệ nhiều nên vụ khoai tây năm nay niềm vui không được trọn vẹn với gia đình ông. Ông Thuần cho biết: Gia đình tôi vẫn duy trì trồng 6 sào khoai tây, so với năm ngoái năng suất giảm. Bù lại giá bán khoai năm nay nhỉnh hơn năm ngoái, từ 13.000 - 15.000 đồng/kg.

Đông Xá từ lâu đã trở thành địa phương dẫn đầu huyện về diện tích trồng bí đông. Vài năm nay, để mở rộng diện tích vụ đông, đưa vụ đông thành vụ sản xuất chính trong năm, HTX DVNN xã tuyên truyền, vận động bà con đưa cây khoai tây vào đồng ruộng. HTX phối hợp với cán bộ thôn mượn ruộng của bà con trồng 2 mẫu khoai tây vừa để có nguồn thu vừa để thúc đẩy phong trào trồng cây vụ đông của xã. 

Bà Trần Thị Thanh Hoài, Giám đốc HTX cho biết: Từ một xã “trắng” cây khoai tây, đến vụ đông này toàn xã đã trồng được gần 20ha, tăng 5ha so với vụ đông 2021. Khoai tây trồng ở vùng tập trung nên thuận lợi cho tưới, tiêu nước, giống được hỗ trợ chất lượng cho năng suất cao hơn giống các hộ tự để, đạt khoảng 4 - 5 tạ/sào. Thu khoai đến đâu có khách mua hết đến đó, giá bán cao hơn năm ngoái 3.000 -  5.000 đồng/kg.

Khoai tây là cây ưa lạnh song thời tiết đầu vụ mưa nhiều khiến cây bị héo, bà con phải chăm sóc kỹ lưỡng cây mới hồi phục, phát triển nhưng thời điểm đậu củ lại nắng ấm kéo dài đã ảnh hưởng đến năng suất. Đây là tình trạng chung ở nhiều vùng trồng khoai tây trong tỉnh. Năng suất giảm song bù lại giá khoai tây cao hơn năm ngoái. Tính ra mỗi sào trồng khoai tây nông dân vẫn thu được 5 - 6 triệu đồng. 

Bà Nguyễn Thị Mỹ, xã Mê Linh chia sẻ: Giờ trồng khoai tây có máy móc hỗ trợ nên rất nhàn, mà hiệu quả cao hơn cấy lúa, vì vậy vợ chồng tôi dù đã có tuổi năm nào cũng vẫn mượn thêm ruộng của các hộ trồng 5 sào, trong đó giống hỗ trợ của tỉnh là 2 sào. Thời tiết năm nay không thuận, năng suất khoai tây giảm, đặc biệt những hộ nào trồng giống cũ tự để năng suất giảm tới 40% so với năm ngoái.

Dù vụ này khoai tây không được mùa nhưng bà Nguyễn Thị Mỹ, xã Mê Linh vẫn phấn khởi vì bán được giá cao. 

Vụ đông năm nay, nông dân xã Mê Linh trồng gần 30ha khoai tây. Tranh thủ thời tiết thuận lợi, bà con tập trung ra đồng thu hoạch khoai tây để cung cấp cho thị trường. Năm nay khoai bán được giá, bà con cũng thấy phấn khởi dù không được mùa, thu hoạch đến đâu tiêu thụ hết đến đó, không phải lo đầu ra sản phẩm. 

Bà Trần Thị Huyền, xã Mê Linh chia sẻ: Tôi trồng bằng giống hỗ trợ của tỉnh, củ khoai sáng hơn các hộ trồng giống tự để. Dù năng suất giảm so với năm ngoái nhưng được giá cao, năm ngoái củ to nhất bán đầu mùa được 10.000 đồng/kg thì năm nay củ to nhất thương lái mua tại ruộng là 15.000 đồng/kg. Nhà tôi trồng 5 luống bán được hơn 4 triệu đồng, còn củ nhỏ làm thức ăn cho lợn. Thế là vẫn có tiền mua sắm tết.

Toàn huyện Đông Hưng trồng khoảng 500ha khoai tây vụ đông, mỗi năm cung cấp ra thị trường hàng trăm tấn củ. Một số HTX DVNN đã đứng lên mượn ruộng của bà con trồng khoai tây, đồng thời liên kết với các công ty trong và ngoài tỉnh tiêu thụ khoai tây cho bà con như HTX DVNN xã Mê Linh, HTX DVNN xã Trọng Quan, HTX DVNN xã Đông Xá... Năm nay khoai tây năng suất không cao, thậm chí có ruộng lượng củ giảm tới 40%, củ nhỏ nhiều hơn năm ngoái lại còn bị nứt, vỏ sạm bán không được giá. Một phần do thời tiết, một phần do giống không bảo đảm. 

Theo ông Nguyễn Văn Linh, Giám đốc HTX DVNN xã Mê Linh, muốn có vụ đông thắng lợi toàn diện, các hộ phải chú trọng việc chọn giống bảo đảm chất lượng ở những đơn vị có uy tín, không dùng giống tự để qua nhiều vụ. Bên cạnh đó, bà con cũng mong tỉnh, huyện tăng lượng giống khoai tây hỗ trợ và hỗ trợ sớm để bà con triển khai trồng bảo đảm thời vụ.

Nông dân các địa phương trên địa bàn huyện Đông Hưng đang khẩn trương thu hoạch khoai tây để kịp bán dịp tết khi đang được giá và tiêu thụ thuận lợi, đồng thời tạo quỹ đất để bảo đảm khung thời vụ gieo cấy vụ xuân 2023.

So với vụ đông năm 2021, năng suất khoai tây của xã Quỳnh Nguyên (Quỳnh Phụ) năm nay tuy có giảm song giá thành lại cao hơn từ 2.000 - 3.000 đồng/kg. Khoai tây được giá là nguồn động lực để bà con xã viên duy trì và mở rộng diện tích trong các vụ tiếp theo.

* Những ngày này, trên một số cánh đồng khoai tây của xã Quỳnh Nguyên, bà con xã viên tập trung nhân lực thu hoạch để phục vụ người dân trong dịp tết Nguyên đán sắp đến. Thời điểm này, giá bán tại ruộng loại củ to từ 13.000 - 15.000 đồng/kg. Tuy năng suất giảm nhưng bán được giá, bà con nông dân rất phấn khởi. Tại cánh đồng thôn Phương Quả Nam, ngay từ sáng, gia đình ông Khổng Minh Luyến có mặt để thu hoạch. 

Ông Luyến cho biết, năm nay việc chăm sóc vất vả hơn so với mọi năm do trận mưa kéo dài, khoai bị ngập lâu ngày. Được sự chỉ đạo kịp thời của lãnh đạo địa phương cũng như quyết tâm của người dân nên cánh đồng khoai rộng 100ha được tiêu úng kịp thời. Khi cây hồi phục, bà con xã viên tập trung chăm sóc nên cây sinh trưởng, phát triển tốt, cho thu hoạch đúng vụ. So với năm ngoái tuy năng suất giảm nhưng giá lại cao hơn. Riêng gia đình ông mỗi sào cho thu lãi từ 4 - 5 triệu đồng.

Tranh thủ thời tiết thuận lợi, các hộ gia đình tại xã Quỳnh Nguyên (Quỳnh Phụ) tập trung nhân lực thu hoạch khoai tây bán cho các thương lái.

Cũng như gia đình ông Luyến, những ngày giáp tết, gia đình chị Nguyễn Thị Tươi, thôn Phương Quả Nam tập trung nhân lực thu hoạch khoai tây. Vụ đông năm nay gia đình chị trồng 1 mẫu khoai tây. Dù năng suất có giảm nhưng với chị khoai tây vẫn là cây màu mang lại giá trị kinh tế cao cho người dân. Chị Tươi chia sẻ: Khoai tây là cây chủ lực rất hợp với vùng đất Quỳnh Nguyên. Ngoài kinh nghiệm canh tác, hàng năm các gia đình được HTX DVNN xã liên kết để tư vấn, hướng dẫn khoa học kỹ thuật về thời vụ và kỹ thuật nên năng suất mang lại khá cao. Năm nay, mặc dù mưa kéo dài khoai phát triển không được đồng đều nhưng bà con xã viên kịp thời khắc phục, tổ chức phun thuốc, phân bón để lấy lại năng suất. Mong muốn của tôi sang năm mới thời tiết thuận lợi, được cấp trên hỗ trợ phân bón, giống để người trồng màu yên tâm sản xuất.

Vụ đông năm 2022, xã Quỳnh Nguyên trồng 100ha khoai tây. Ông Hoàng Đình Tâm, Giám đốc HTX DVNN xã cho biết, từ đầu tháng 1/2023, người dân trong xã tập trung thu hoạch khoai tây. Dự tính trong 15 ngày sẽ hoàn thành thu hoạch để trồng một số loại cây màu khác. Nếu như năm trước năng suất ước đạt từ 7 - 8 tạ/sào, giá từ 10.000 - 12.000 đồng/kg loại khoai đã lựa chọn thì năm nay năng suất ước đạt từ 4 - 5 tạ/sào nhưng giá cao hơn, từ 13.000 - 15.000 đồng/kg. Với chất lượng đã được khẳng định, khoai thu hoạch đến đâu có thương lái thu mua đến đó.

Là người có 10 năm kinh doanh khoai tây, chị Hoàng Thị Hồng, thương lái đến từ xã Thái Phương (Hưng Hà) chia sẻ: Năm nào khi người dân bắt đầu thu hoạch khoai tây tôi đều đến mua, mỗi ngày tôi tiêu thụ từ 5 - 6 tạ. Khoai tây Quỳnh Nguyên chất lượng tốt, khoai bở, không ngái và để được lâu nên người dân ưa chuộng.

Với quyết tâm hướng đích nông thôn mới nâng cao vào năm 2025 theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng bộ xã nhiệm kỳ 2020 - 2025, HTX DVNN xã Quỳnh Nguyên đang tích cực tham mưu cấp ủy, chính quyền địa phương lựa chọn cây khoai tây để đăng ký sản phẩm OCOP, góp phần nâng cao giá trị của cây khoai tây trên đồng đất Quỳnh Nguyên.  

 Khoai tây được giá, thu hoạch đến đâu thương lái bao tiêu sản phẩm đến đó nên ông Khổng Minh Luyến, thôn Phương Quả Nam, xã Quỳnh Nguyên (Quỳnh Phụ) rất phấn khởi. 

Hiếu Nghĩa - Nguyễn Cường