Trước khi “ra quân” sản xuất vụ mùa, Nam Thắng đã tổ chức đánh giá lại kết quả vụ mùa và vụ đông trước. Năng suất lúa mùa năm 2012 bình quân toàn xã đạt 42,5 tạ/ha; tổng diện tích gieo trồng cây vụ đông đạt 50 ha; cả 2 chỉ tiêu đều giảm so với kế hoạch. Ngoài nguyên nhân chính do bão số 8 quá lớn gây thiệt hại nặng còn một số nguyên nhân chủ quan: một số thôn cấy chậm so với lịch vụ từ 3 - 5 ngày, việc điều hành chăm sóc, bảo vệ lúa của một số hộ chưa bảo đảm kỹ thuật... dẫn tới lúa mùa sinh trưởng, phát triển muộn, thu hoạch gặp bão lớn, giảm năng suất từ 30 - 40%. Rút kinh nghiệm trong chỉ đạo sản xuất vụ mùa và vụ đông năm 2012, vụ mùa năm nay, Nam Thắng triển khai đề án sản xuất vụ mùa và vụ đông bài bản, chu đáo hơn.

Khác với các xã trong huyện, đề án sản xuất vụ mùa và vụ đông không phải do HTX DVNN xây dựng mà do UBND xã trực tiếp xây dựng, giao cho HTX DVNN tổ chức thực hiện. Trước khi nói về mục tiêu, giải pháp vụ mùa, đồng chí Vũ Văn Thanh, Phó Chủ tịch UBND xã Nam Thắng cho chúng tôi tham khảo một số quyết định quan trọng của xã như: thành lập Ban Chỉ đạo sản xuất vụ mùa và vụ đông 2013; thành lập các tiểu ban giúp việc; quyết định trưng dụng cán bộ các phòng, ban của UBND xã, các đoàn thể phối hợp thực hiện... từ đó thấy rõ quyết tâm tạo bước đột phá mới ở địa phương. Vụ mùa năm nay, bằng các biện pháp thâm canh đồng bộ, Nam Thắng phấn đấu gieo cấy 281 ha, năng suất 62 tạ/ha và sản lượng 1.742 tấn. Gắn kế hoạch sản xuất vụ mùa với vụ đông, Nam Thắng bố trí gieo trồng 100 ha cây rau màu các loại.

Trong đó, cây vụ đông ưa ấm từ 35 - 40 ha, còn lại là rau màu ưa lạnh. Nhằm đạt được cả 2 mục tiêu trên, Nam Thắng có chủ trương đổi mới một bước cơ cấu giống vụ mùa để tạo sức bật về thâm canh và hình thành truyền thống, tập quán canh tác mới. Xã bố trí hai dòng lúa, thứ nhất là nhóm lúa chất lượng cao gồm Hoa Khôi 4 và RVT cấy ở 2 cánh đồng mẫu với diện tích 200 ha; trong đó RVT là giống ngắn ngày cấy sớm để tạo quỹ đất sau thu hoạch gieo trồng cây vụ đông ưa ấm và rau màu có giá trị vào một vùng tập trung, thuận lợi cho điều hành tưới tiêu, chăm sóc, bảo vệ. Diện tích còn lại, Nam Thắng ký hợp đồng sản xuất lúa giống BC 15 cho các đơn vị.

Cùng với chuyển đổi cơ cấu giống, Nam Thắng chỉ đạo khâu làm đất bằng các biện pháp cương quyết như: tuyên truyền nông dân sớm thu hoạch lúa xuân chấp nhận “xanh nhà hơn già đồng” để phòng lũ bão, bảo vệ thành quả vụ xuân; tổ chức ký kết hợp đồng và phân chia diện tích cụ thể cho các chủ máy đa năng, chủ máy cày tay; xử lý các chủ máy đã nhận ruộng nhưng để trễ lịch làm đất. Tổ chức tuyên truyền, vận động nhân dân giữ lấm mặt ruộng, sử dụng vôi bột rắc trước khi máy vào lồng bừa, vừa tăng độ tơi xốp, phì nhiêu cho đất; hạn chế đốt rơm rạ gây ô nhiễm, triệt tiêu mầm mống sâu bệnh gối vụ gây hại lúa mùa.

Vụ mùa ở Nam Thắng thường xuất hiện một số đối tượng gây hại, như rầy, đục thân, đạo ôn, khô vằn... vài năm nay xuất hiện bệnh sọc đen. Để bảo vệ lúa mùa ngay từ đầu vụ, Nam Thắng đã sử dụng số thuốc được hỗ trợ của huyện phun cho toàn bộ các trà mạ trước khi đưa ra đồng cấy. UBND xã giao cho tổ dịch vụ bảo vệ thực vật (BVTV) điều tra dự tính, dự báo sâu bệnh phát sinh, đồng thời phối hợp với Trung tâm học tập cộng đồng và thôn tổ chức tập huấn phòng trừ sâu bệnh và ký kết hợp đồng cung ứng thuốc BVTV. Khâu tưới tiêu được Nam Thắng chủ động, với phương châm phòng úng từ xa, như hoàn thành kế hoạch khơi thông dòng chảy ngay từ đầu vụ, kết hợp với đào, nạo vét giao thông, thủy lợi nội đồng, tiến hành sửa chữa máy bơm, cống đập và xử lý nghiêm việc lấn chiếm cản trở dòng chảy. Các khâu bón phân, kỹ thuật chăm sóc và thời vụ gieo cấy cũng được triển khai xuống các thôn và các hộ. Toàn xã sẽ tổ chức xuống đồng gieo cấy trà mùa sớm từ ngày 30/6 đến 2/7; kết thúc gieo cấy lúa mùa đại trà vào ngày 18/7.

Song song với việc thực hiện kế hoạch sản xuất vụ mùa, Nam Thắng đã có những khởi động cho vụ đông. Nét mới ở vụ đông năm nay của Nam Thắng là bố trí diện tích theo vùng quy hoạch trên cánh đồng mẫu; đổi mới công tác tuyên truyền vận động (giao cho Hội Phụ nữ, Hội Nông dân); giao HTX DVNN tìm thị trường và sớm ký kết hợp đồng tiêu thụ các sản phẩm vụ đông mà địa phương có thế mạnh như: khoai tây, bầu bí. UBND xã xây dựng các mức thưởng thi đua bằng tiền cho các thôn và các đoàn thể thực hiện thắng lợi mục tiêu vụ mùa và vụ đông năm 2013.

Trung tuần tháng 6, cùng với kỹ sư Nguyễn Thanh Liêm, Phó Trưởng phòng Nông nghiệp & PTNT huyện Tiền Hải về Nam Thắng, chúng tôi được Chủ nhiệm  HTX DVNN - Vũ Xuân Hồ đưa đi thăm hai cánh đồng mẫu với tổng diện tích hơn 200 ha. Đồng chí Chủ nhiệm phấn khởi cho biết, toàn bộ khâu làm đất đã xong, giống được chuẩn bị đầy đủ và đã ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm cho 200 ha cấy giống Hoa Khôi và RVT. Hình thành được hai cánh đồng mẫu có diện tích lớn nhất từ trước tới nay, không phải lo đầu ra cho sản phẩm, đó là những tín hiệu vui, báo hiệu một vụ mùa đại thắng ở Nam Thắng.

Bài, ảnh: Phan Lợi