Những ngày cuối năm, về xã Trung An, vùng chuyên canh rau lớn nhất huyện Vũ Thư, nông dân đang tất bất thu hoạch rau vụ tết. Trong câu chuyện với chúng tôi, ông Trịnh Văn Điều, Giám đốc HTX nông nghiệp xanh Trung An cho biết: Với trên 40ha chuyên canh rau, HTX quy hoạch 10ha sản xuất rau theo tiêu chuẩn VietGAP với khoảng 70 hộ dân tham gia, sản xuất theo chuỗi liên kết khép kín. HTX cung ứng vật tư nông nghiệp, hướng dẫn kỹ thuật đồng thời bao tiêu sản phẩm cho bà con. Toàn bộ rau an toàn vùng VietGAP được sơ chế, đóng gói, dán tem có chứng nhận VietGAP, truy xuất nguồn gốc, đưa vào hệ thống siêu thị tại Thái Bình và tiêu thụ tại một số tỉnh lân cận, mang lại thu nhập cao hơn so với cách làm truyền thống. Sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, HTX đã có sản phẩm rau xà lách xoăn được chứng nhận OCOP 3 sao. Đó là sự khởi đầu tốt đẹp, từng bước xây dựng thương hiệu rau Trung An.

Năm 2023 cũng là năm tạo dựng nhiều đổi thay căn bản đối với người dân xã Đông Hoàng (Tiền Hải) khi 250ha lúa có liên kết sản xuất với Công ty TNHH Hưng Cúc mang lại thu nhập cao cho nông dân. Để xây dựng được vùng liên kết tập trung với quy mô trên 100ha/vụ, sản xuất theo công thức “5 cùng” (cùng làm đất, cùng giống lúa, cùng thời vụ, cùng chăm sóc, cùng thu hoạch) không hề dễ dàng. 

Ông Đỗ Xuân Phú, Giám đốc HTX SXKD DVNN cho biết: Thực hiện Nghị quyết số 40/2020/NQ-HĐND, ngày 9/12/2020 của HĐND tỉnh phê duyệt chính sách hỗ trợ liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Thái Bình, giai đoạn 2021 - 2025, tỉnh triển khai dự án liên kết sản xuất tiêu thụ lúa gạo trên thị trường trong nước và hướng tới xuất khẩu, địa phương chúng tôi may mắn được tham gia trong 3 năm (2023 - 2025). Vụ xuân 2023, chúng tôi quy tụ được 100ha với 280 hộ tham gia; vụ mùa, diện tích tăng lên 150ha, bán cho công ty được trên 1.000 tấn thóc. Đây cũng là vụ lúa đạt giá trị cao nhất từ trước tới nay với nông dân Đông Hoàng thu nhập từ 1,8 - 2 triệu đồng/sào/vụ. Nông dân rất phấn khởi và hiểu được những lợi ích của liên kết sản xuất, cụ thể là một số nông dân bỏ ruộng những năm trước đây đã quay trở lại canh tác và đăng ký tham gia dự án ở những vụ tiếp theo.

Những cánh đồng “không dấu chân người” xuất hiện ngày càng nhiều.

Cánh đồng xuân này ngập tràn nắng gió với những con đường thẳng tắp trải bê tông. Không còn những mảnh ruộng to nhỏ, cao thấp với chằng chịt bờ ngăn, thay vào đó là những thửa ruộng phẳng lì, rộng thênh thang hàng mẫu. Những cánh đồng “không dấu chân người” xuất hiện ngày càng nhiều, không phải vì nông dân bỏ hoang không canh tác mà bởi máy móc thay thế sức người từ làm đất, gieo mạ, cấy, phun thuốc bảo vệ thực vật, thu hoạch... mang lại hiệu quả cao hơn. Cơ cấu lại đồng ruộng, hiện đại hóa trong sản xuất nông nghiệp đã và đang làm thay đổi diện mạo làng quê, thay đổi cơ cấu và nâng cao hiệu quả lao động, sản xuất của người dân.

Với những người con xa quê như chị Lê Thị Hoa, xã Quỳnh Thọ (Quỳnh Phụ), mỗi khi có dịp trở lại với đồng ruộng, cảm giác vừa thân thuộc vừa lạ lẫm. “Trên cánh đồng hôm nay, tôi thẫn thờ đứng nhìn mê mải mà không thể định hình ra đám ruộng ngày xưa mình từng cùng mẹ cha cày bừa, cấy hái. Những đám ruộng cao thấp nhờ có máy móc san sửa đã trở nên bằng phẳng mênh mông. Con mương uốn lượn ngày nào lởm chởm cây cỏ may xâu kín gấu quần bây giờ đã được bê tông hóa. Cũng không còn con đường khấp khểnh dấu chân trâu từ đồng đi về làng” - chị Hoa tâm sự.

Vùng chuyên canh rau theo hướng VietGAP xã Trung An (Vũ Thư).

Cánh đồng chào đón mùa xuân mới bằng màu xanh của những dảnh lúa non. Vẫn đồng ruộng ấy, vẫn những người nông dân bầu bạn với đồng ruộng suốt bốn mùa chẳng quản nắng mưa nhưng nay, tư duy canh tác mới đã và đang hình thành những vùng chuyên canh tập trung quy mô lớn mang lại hiệu quả kinh tế cao và “mùa xuân” của đồng ruộng sẽ nối dài hơn xuân của đất trời.

Lưu Ngần