Những ngày đầu tháng 2, khi người người, nhà nhà tất bật chuẩn bị đón tết Nguyên đán thì gia đình bà Cao Thị Thấm, thôn An Vinh cùng người dân xã Vũ An gấp rút làm đất, xuống giống, quyết tâm gieo trồng xong cây màu xuân trước tết. Bà Thấm cho biết: Ngay sau khi HTX cấp phát giống, gia đình tôi bắt tay vào lên luống, gieo hạt, cố gắng hoàn thành trong tết để sau tết tập trung cấy lúa. Vụ xuân tôi trồng 2 sào đậu tương rau và 5 sào lạc, trong đó 2 sào lạc đỏ thương phẩm, 3 sào lạc giống. Đậu tương rau và lạc giống chúng tôi trồng theo hợp đồng liên kết với công ty qua HTX. Trung bình mỗi sào cây màu xuân sau 2 - 3 tháng trồng cho thu lãi từ 2 - 3 triệu đồng. Vùng đồng nội đất pha cát thuận lợi trồng màu nên không ruộng nào bỏ hoang cả.

Vụ xuân năm 2023, bà Phạm Thị Hoa, thôn Phụng Thượng thu được 10 triệu đồng từ 3 sào lạc xuân. Với bà Hoa, lạc đỏ như “của để dành” bởi hiệu quả kinh tế cao, thu hoạch tới đâu thương lái thu mua tới đó hoặc có thể phơi để bán khô nên không lo cảnh “được mùa mất giá”. Bà Hoa cho biết: Diện tích này trước đây chúng tôi cấy lúa. Khi xã có chủ trương chuyển đổi sang trồng cây màu vụ xuân theo công thức cây màu xuân - cây màu hè - lúa mùa - cây vụ đông, hệ số sử dụng đất nâng lên, thu nhập của chúng tôi cũng được nâng lên rất nhiều so với 2 vụ lúa - 1 vụ màu trước đây.

Vụ xuân năm nay, xã Vũ An trồng hơn 80ha cây màu xuân, chủ lực là khoai tây, lạc, đậu tương rau. Trong đó, hơn 60ha chuyển đổi từ 2 vụ lúa - 1 vụ màu sang 2 hoặc 3 vụ màu - 1 vụ lúa. Để nâng cao trình độ sản xuất và hỗ trợ người dân phát triển sản xuất, HTX SXKD DVNN xã đã chuyển giao kỹ thuật canh tác, tổ chức nạo vét toàn bộ hệ thống kênh, mương tưới, mương tiêu phục vụ sản xuất, điều tiết nguồn nước tưới hợp lý, thuận lợi cho thành viên trồng, chăm sóc cây màu. Cùng với đó, HTX phối hợp với doanh nghiệp cung ứng giống, vật tư nông nghiệp, hướng dẫn các biện pháp phòng trừ sâu bệnh, bao tiêu sản phẩm cho hơn 30ha lạc giống, đậu tương rau. Công tác phòng, chống rét cho cây trồng cũng được xã quan tâm triển khai, khuyến cáo người dân không gieo trồng khi nhiệt độ thấp kéo dài, thực hiện chăm sóc, bón phân cho cây trồng đầy đủ, tăng khả năng chống chịu, hướng dẫn che phủ rơm, rạ, nilon... Đồng thời, thường xuyên cập nhật thông tin về thời tiết để người dân chủ động phương án ứng phó thích hợp. 

Ông Nguyễn Quang Thế, Giám đốc HTX cho biết: Để duy trì được phong trào trồng cây màu xuân, HTX chủ động xây dựng kế hoạch sản xuất, đưa các cây trồng có năng suất, giá trị kinh tế cao vào sạn xuất gắn với thị trường tiêu thụ ổn định. Trong hơn 80ha trồng cây màu xuân của Vũ An, khoảng 70% diện tích canh tác theo công thức 4 vụ/năm: cây màu xuân (lạc, đậu tương rau) - cây màu hè (dưa gang) - lúa mùa - cây vụ đông. Vụ xuân năm nay, HTX tiếp tục ký hợp đồng với Công ty Cổ phần Tập đoàn ThaiBinh Seed trồng lạc giống với giá mua cao hơn giá thị trường tại thời điểm mua 1.000 đồng/kg; Công ty Cổ phần Thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao trồng đậu tương rau xuất khẩu với giá 8.500 đồng/kg quả tươi. Ngoài việc bảo đảm đầu ra cho nông sản, HTX còn ký hợp đồng với đơn vị diệt chuột, từ đầu vụ xuân đến nay đã tổ chức 5 đợt đặt bả nên lượng chuột giảm rất nhiều, nông dân yên tâm sản xuất. HTX tập trung đôn đốc bà con tranh thủ đất đủ ẩm, trời ấm để xuống giống, phấn đấu kết thúc gieo  trồng trong tháng 2.

Vụ xuân là vụ sản xuất có chỉ số an toàn cao khi ít chịu tác động bất thuận từ thời tiết. Năm nay, toàn tỉnh phấn đấu gieo trồng 15.000ha cây màu xuân. Đến giữa tháng 2, các địa phương trồng được khoảng 9.000ha. Từ ghi nhận tại xã Vũ An cho thấy, việc tổ chức sản xuất rau màu theo vùng quy hoạch, từng bước hình thành các chuỗi liên kết trong bao tiêu sản phẩm ở các địa phương vùng đồng màu đã mang lại nguồn thu nhập ổn định và cao hơn hẳn cho nông dân. Do đó, các địa phương cần quan tâm quy hoạch vùng, xây dựng chuỗi liên kết tạo đầu ra ổn định để khai thác tối đa lợi thế về đất đai, con người, nâng cao thu nhập cho nông dân.

Nông dân xã Vũ An (Kiến Xương) gieo trồng lạc xuân. 

Lưu Ngần