Những năm qua, Đảng bộ, chính quyền địa phương đã nỗ lực triển khai cuộc “cách mạng ngọt hoá ruộng đồng”, tích cực chuyển đổi cơ cấu cây trồng kết hợp khai thác những lợi thế từ biển giúp dân xoá đói giảm nghèo, vươn lên làm giàu. Nhờ vậy, hầu hết các chỉ tiêu phát triển kinh tế trong 5 năm 2005-2010 đều đạt và vượt kế hoạch đề ra, tạo nền tảng vững chắc xây dựng mô hình nông thôn mới trên quê hương anh hùng.

Chủ tịch UBND xã Giang Văn Nhiệm dẫn chúng tôi đi một vòng thăm vùng cấy lúa, trồng màu và đầm nuôi trồng thuỷ sản của địa phương. Chỉ tay ra khu cánh đồng, nơi bà con đang hối hả làm đất chuẩn bị cấy lúa mùa anh kể: Thái Thượng có gần 170 ha đất nông nghiệp, 5,3 km bờ biển. Trước đây, người dân chưa biết khai thác lợi thế này mà sống chủ yếu dựa vào cây lúa. Đồng ruộng canh tác rất khó khăn, hầu hết diện tích cấy lúa dài ngày nên năng suất lúc nào cũng xếp thứ hạng “bét” của  huyện.

Nhưng  hơn 10 năm trở lại đây, xã kiên trì huy động sức dân, tranh thủ nguồn hỗ trợ của Nhà nước, tiết kiệm ngân sách địa phương tổ chức đào đắp, nạo vét mương máng, đắp đê ngăn mặn. Đến nay, hệ thống thủy lợi nội đồng cơ bản được hoàn thiện nên ruộng nào cũng có đường đi, nước dẫn đến nơi ruộng. 3 HTX dịch vụ nông nghiệp thống nhất chỉ đạo xã viên chuyển từ cấy nhiều trà sang 1 trà duy nhất bằng các giống lúa ngắn ngày. Trong đó, ưu tiên 70 đến 75% diện tích  cấy các giống lúa lai, bởi chỉ có giống này  mới  thích hợp với vùng đất chua mặn và cho năng suất cao.

Còn lại 25 đến 30% diện tích cấy các giống lúa thuần và giống lúa chất lượng. Những “cải tổ” trong sản xuất đã góp phần đưa năng suất lúa của Thái Thượng liên tục trong 5 năm qua đạt bình quân từ 126 đến 136 tạ/ha, vươn lên nằm trong tốp những xã có năng suất lúa dẫn đầu huyện. Do đặc điểm là vùng đất cát cao, có quỹ đất màu lớn, bà con bố trí cơ cấu giống lúa, trà lúa hợp lý nên đồng ruộng của Thái Thượng quanh năm được bao phủ bởi một màu xanh, đất không một ngày ngơi nghỉ. Cây vụ đông mở rộng chiếm khoảng 90% diện tích đất hai lúa. Vùng  chuyên màu đạt gần 40 ha, luân canh từ 3 đến 4 vụ /năm cho thu nhập gấp 2 đến 3 lần cấy lúa.

Tại các khu dân cư, nhân dân tích cực cải tạo vườn tạp trồng cây ăn quả và hoè. Riêng cây hoè vốn là cây truyền thống, cho giá trị kinh tế cao trên vùng đất này. Ước tính, toàn xã có khoảng 18.700 cây, hàng năm cho sản lượng từ 30 đến 37 tấn nụ hoè, giá trị thu trên 1 tỷ đồng. Gần chục hộ có vốn đã tận dụng diện tích vườn đầu tư trồng, kinh doanh hoa, cây cảnh, mỗi năm lãi từ 30 đến 50 triệu đồng. Đến nay,  giá trị thu nhập trên 1 ha canh tác toàn xã đạt 46,4 triệu đồng, tăng gần 5 triệu đồng so với năm 2005.

Cùng với những nỗ lực chuyển đổi cơ cấu cây trồng, những năm qua, Thái Thượng tập trung khai thác lợi thế  ven biển, phát triển nghề nuôi trồng và khai thác hải sản. Khi nghề nuôi trồng  gặp  khó khăn, xã vận động bà con đầu tư vốn, nhân lực tìm ngư trường khai thác nguồn lợi hải sản nên các phương tiện tăng cả về số lượng, công suất và trang thiết bị. Toàn xã hiện có 92 phương tiện khai thác hải sản, trong đó 2 tàu đánh bắt xa bờ, 24 thuyền vây, 53 thuyền don, 13 thuyền đánh bắt các loại hải sản khác; thu hút khoảng 650 lao động tham gia.

Mỗi năm, đội thuyền này đánh bắt từ 2.000 đến 2.500 tấn tôm cá, don, vọp.... cho giá trị thu nhập khoảng 17 tỷ đồng, chiếm 85% giá trị sản xuất kinh tế biển của xã, tăng 47% so với mục tiêu phấn đấu. Dân Thái Thượng những năm qua không chỉ được mùa từ sản xuất nông nghiệp mà còn thực sự giàu lên nhờ biển. Bình quân, chủ tàu thuyền mỗi tháng ít nhất thu nhập từ 5 đến 10 triệu đồng/hộ. Lao động làm thuê, người đi khai thác nguồn lợi thuỷ sản ven bờ có nguồn thu từ 1,5 đến 3 triệu đồng/người/tháng.

Anh Nhiệm phấn khởi khoe thêm với chúng tôi: Cũng nhờ xác định được hai mũi nhọn trọng tâm đẩy mạnh phát triển kinh tế nên đến nay, nguồn thu từ sản xuất nông nghiệp và kinh tế biển chiếm tỷ trọng 67,83% tổng giá trị sản xuất của địa phương. Đời sống vật chất và tinh thần của bà con được cải thiện rõ rệt. Trong 5 năm, toàn xã có 683 ngôi nhà ở và công trình phụ kiên cố được xây dựng với tổng nguồn đầu tư gần 33 tỷ đồng.  95 đến 97% hộ gia đình đăng ký xây dựng gia đình văn hoá, qua bình xét trên 90% số hộ  đạt tiêu chuẩn. 8/8 thôn đều thực hiện tốt các nội dung xây dựng khu dân cư tiên tiến. Mỗi năm, xã đầu tư khoảng 100 triệu đồng tổ chức các hoạt động văn hoá thể thao nên nhân dân rất phấn khởi. Tình đoàn kết trong cộng đồng dân cư luôn bó bện, bà con góp công, góp của kết hợp một phần hỗ trợ của Nhà nước  xây dựng 19 ngôi nhà cho hộ nghèo. Đến nay, tỷ lệ hộ nghèo của Thái Thượng còn 11,3%, giảm 7,2% so với năm 2005.

Nguyễn Hình