Cùng đi với Phó Chủ nhiệm HTX DVNN Nguyễn Thanh Năm, chúng tôi xuống cánh đồng thôn 2, gặp bác Vũ Thị Tỵ  đang gieo đậu tương, nghỉ giải lao bác vui vẻ cho biết: Gia đình bác cấy hơn 1 mẫu các giống lúa Bắc thơm số 7, BC15 (trong khung thời vụ tốt nhất). Năng suất có kém hơn năm trước do mưa trên diện rộng khi lúa đang phơi màu. Sau thu hoạch, gia đình bác gieo 7 sào đậu tương.  Trồng đậu tương dễ làm, vốn ít, công ít, sâu bệnh ít, sản phẩm dễ tiêu thụ. Còn lợi nữa là rễ đậu tương chứa nhiều đạm, lá làm xốp đất, ruộng lại sạch cỏ, rất thuận lợi cho việc cấy lúa xuân.

Cùng chủ đề về cây đậu tương, trưởng thôn 2 Phạm Thanh Hiền cho biết: Công tác chuẩn bị cho sản xuất vụ đông ở thôn 2 rất tích cực, ngay từ đầu vụ mùa, thôn thường xuyên tuyên truyền trên hệ thống loa truyền thanh, chỉ đạo bà con nông dân cấy đúng lịch thời vụ. Khi lúa đỏ đuôi, thôn tổ chức tu sửa nạo vét mương máng kịp thời phục vụ tưới, tiêu cho sản xuất vụ đông. Theo chủ trương, bà con nông dân gặt đến đâu gieo đậu tương đến đấy, vừa vét nước, vừa gieo hạt vì lịch thời vụ gieo đậu tương kết thúc trước 5/10. Thôn 2 là một trong những thôn bà con nông dân gieo đậu tương nhiều nhất xã. Điển hình như gia đình anh Nguyễn Công Thành, Nguyễn Tất Ứng, ngoài diện tích của gia đình, các anh còn mượn thêm ruộng để trồng cây vụ đông với diện tích khoảng 1 mẫu. Diện tích gieo đậu tương của thôn đạt trên 50 mẫu, chủ yếu gieo tập trung trên cánh đồng mẫu.

Tính tới thời điểm hiện nay, lúa đã chín rộ, theo kế hoạch thì đến ngày 5/10 Vũ Đoài sẽ thu hoạch xong lúa mùa. Thời tiết nắng ráo rất thuận tiện cho bà con xã viên hoàn thành việc thu hoạch lúa mùa. Qua trao đổi, Phó Chủ nhiệm HTX DVNN cho biết thêm: Để sản xuất vụ đông trở thành vụ sản xuất chính thứ 3,  đạt được hiệu quả cao, hàng năm HTX DVNN tham mưu cho UBND xã xây dựng kế hoạch, triển khai đến các thôn, đồng thời quy hoạch các vùng cho từng loại cây trồng.

Bên cạnh đó, hệ thống thủy lợi đã được đầu tư xây dựng, cơ bản đáp ứng được nhu cầu tưới tiêu cho gieo trồng vụ đông. Đầu năm 2013, xã đã xây dựng chương trình hành động về phát triển cây vụ đông theo kế hoạch từng năm, trọng tâm là gieo trồng đậu tương trên cánh đồng mẫu. Rút kinh nghiệm từ những vụ đông trước, Vũ Đoài đã hướng dẫn bà con nông dân chủ động chuẩn bị các loại giống, vật tư cần thiết để thâm canh các loại cây màu đạt hiệu quả.

Với phương châm đa dạng hóa các loại cây trồng, mạnh dạn tăng diện tích cây trồng mới, vụ đông năm nay Vũ Đoài phấn đấu gieo trồng trên 242 ha; trong đó, đậu tương 120,56 ha, khoai tây 13,1 ha, ngô 50,1 ha, khoai lang 15 ha, bí xanh 11 ha còn lại là rau màu các loại. Để khuyến khích nông dân làm vụ đông, ngoài cơ chế hỗ trợ của huyện (hỗ trợ 100% giống bí xanh, ngô 50% giống, 40.000 đồng/sào khoai tây, 30.000 đồng/sào đậu tương), Vũ Đoài đã hỗ trợ thêm cho nông dân 20.000 đồng/sào đậu tương trồng trên cánh đồng mẫu và 10.000 đồng/sào không trồng ở cánh đồng mẫu.

Với những biện pháp thiết thực, cộng với niềm vui được mùa đã tạo ra khí thế làm vụ đông sôi nổi theo phương châm “sáng lúa chiều màu”. Năm nay, trên cánh đồng mẫu 64 ha được gieo trồng 100% diện tích cây vụ đông. Đến nay, 50 ha ngô đã gieo trồng xong, diện tích đậu tương gieo trồng xong trước 2/10, bí xanh đang trong bầu, lên được 2 lá, khi được 4 lá sẽ đưa ra ruộng đặt bầu.

Mặc dù làm vụ đông đã dần đi vào nền nếp nhưng để thực sự ổn định và có hiệu quả cao thì vẫn có những khó khăn cần phải giải quyết, nhất là đầu ra cho sản phẩm. Hầu hết các loại cây trồng như đậu tương, rau màu các loại, nếu trồng với diện tích nhỏ thì có thể tiêu thụ được nhưng khi nhân rộng, khối lượng sản phẩm nhiều thì giá bán thấp, khiến nông dân bị thua lỗ. Mong rằng các cấp, ngành quan tâm hơn nữa đến khâu tiêu thụ để nông dân yên tâm sản xuất, nâng cao giá trị cho mỗi đơn vị diện tích cây vụ đông.

Bài, ảnh: Mạnh Thắng