Có mặt tại cảng cá Cửa Lân (Tiền Hải) cùng với cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Cửa Lân (Bộ đội Biên phòng tỉnh) thực hiện kiểm tra thủ tục hành chính đối với các tàu, chủ tàu, thuyền trưởng khi chuẩn bị ra khơi, Thiếu tá Bùi Kim Chung, Phó Đồn trưởng Đồn Biên phòng Cửa Lân cho biết: Thực hiện chống khai thác IUU, lực lượng biên phòng thường xuyên tổ chức tuần tra, kiểm soát và phối hợp với các lực lượng chức năng kịp thời phát hiện, xử lý tàu cá vi phạm khai thác IUU. Kiên quyết không cho tàu cá xuất bến nếu không bảo đảm đầy đủ thủ tục, giấy tờ, trang thiết bị an toàn theo quy định. Phối hợp với chính quyền địa phương rà soát, thống kê các tàu cá, hỗ trợ đăng ký đối với tàu cá “3 không” để người dân được bảo đảm quyền lợi.

Theo ông Phạm Văn Vang, Phó Chủ tịch UBND huyện Tiền Hải, địa phương đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo các xã ven biển tăng cường các giải pháp chống khai thác IUU, đặc biệt là việc tàu cá hoạt động sai tuyến, ngắt kết nối thiết bị giám sát hành trình. Ngoài ra, ngành chuyên môn của huyện luôn sâu sát nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của ngư dân, kiến nghị, đề xuất lên cấp trên hỗ trợ, đồng hành cùng ngư dân trong việc làm các thủ tục để xóa tàu “3 không”. Các địa phương cũng thành lập tổ công tác hỗ trợ, hướng dẫn chủ tàu chưa đăng ký, giấy phép khai thác thủy sản hết hạn, thực hiện các hồ sơ, thủ tục bảo đảm hoàn thành việc đăng ký, đăng kiểm, cấp giấy phép khai thác thủy sản theo quy định. Đến tháng 10/2024, huyện Tiền Hải đã làm thủ tục đăng ký cho 29 tàu từ 6 - 12m và 12m trở lên, còn 18 tàu dự kiến đến ngày 15/11 thực hiện đăng ký theo quy định.

Đồn Biên phòng Cửa Lân (Bộ đội Biên phòng tỉnh) kiểm tra thủ tục hành chính đối với chủ tàu khai thác thủy sản của huyện Tiền Hải.

Ông Hoàng Minh Giang, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản cho biết: Ngày 23/10/2017, Ủy ban châu Âu (EC) đã cảnh báo thẻ vàng đối với thủy sản khai thác của Việt Nam do vi phạm quy định về khai thác IUU và đã đưa ra 4 nhóm khuyến nghị như: hoàn thiện khung pháp lý; hệ thống theo dõi, giám sát và kiểm soát hoạt động tàu cá, yêu cầu mỗi địa phương phải nắm chắc, quản lý được số lượng tàu cá và thực hiện các thủ tục, giấy tờ theo quy định và kiểm soát, theo dõi được hoạt động của tàu cá khi hoạt động trên biển thông qua việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình trên tàu; thực thi pháp luật để bảo đảm ngăn chặn tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài khai thác thủy sản trái phép, đẩy mạnh thực hiện kiểm tra, kiểm soát và xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật đối với các vi phạm về khai thác IUU; truy xuất nguồn gốc thủy sản từ khai thác. EC đã có 4 lần kiểm tra việc thực hiện chống khai thác IUU và ghi nhận những nỗ lực của Việt Nam, tuy nhiên vẫn chưa đạt yêu cầu. Dự kiến vào cuối năm 2024 EC sẽ tổ chức thanh tra lần thứ năm.

Tàu của ngư dân huyện Thái Thụy cập bến cá Vĩnh Trà.

Đối với Thái Bình, thực hiện chống khai thác IUU, bên cạnh những kết quả tích cực đã đạt được, việc gỡ “thẻ vàng” tại các huyện ven biển vẫn còn không ít tồn tại, hạn chế, kết quả chưa được như mong muốn. Trong đó, với tàu cá “3 không”, UBND tỉnh đã công bố danh sách 81 tàu cá đã được đóng mới, cải hoán, mua bán, tặng cho trước ngày Thông tư số 06/2024/ TT-BNNPTNT, ngày 6/5/2024 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang hoạt động không đủ thành phần hồ sơ để được đăng ký. Để nỗ lực triển khai các giải pháp xóa tàu “3 không”, thời gian qua, Chi cục Thủy sản phối hợp với UBND các xã, thị trấn, lực lượng biên phòng hướng dẫn hồ sơ, tổ chức đăng ký, cấp giấy phép khai thác thủy sản 35/38 tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 6 - 12m (3 tàu còn lại không đủ điều kiện để đăng ký do hư hỏng và chủ tàu không sử dụng đi khai thác thủy sản). Số tàu còn lại, Chi cục Thủy sản tiếp tục phối hợp với các huyện Thái Thụy, Tiền Hải, Kiến Xương và Bộ đội Biên phòng tuyên truyền, đôn đốc các chủ tàu thực hiện đăng ký với các tàu cá đủ điều kiện theo quy định. Trước khi các tàu cá hoàn tất các thủ tục, các địa phương đã bố trí khu neo đậu riêng biệt tại cảng cá, quản lý, giám sát, không để tàu đi khai thác thủy sản khi chưa thực hiện đăng ký, cấp giấy phép khai thác thủy sản theo quy định. Đối với tàu cá đã đăng ký nhưng chưa thực hiện cấp giấy phép hoặc hết hạn giấy phép khai thác thủy sản, hàng tuần, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thông báo danh sách (có thông tin, địa chỉ cụ thể) gửi các địa phương để thông báo đến từng chủ tàu, yêu cầu chủ tàu thực hiện các thủ tục, giấy phép khai thác thủy sản trước khi hoạt động trên biển.

Những tồn tại của tàu cá “3 không” cũng ảnh hưởng rất lớn đến việc thực hiện khuyến nghị của EC về chống khai thác IUU. Vì vậy, việc tháo gỡ khó khăn đối với tàu cá “3 không” là nhiệm vụ cấp thiết, khẩn trương đối với cơ quan chuyên môn và các huyện ven biển, bảo đảm giúp ngư dân tiếp tục bám biển để ổn định cuộc sống.

Mạnh Thắng