Trước đây, gia đình anh Nguyễn Tất Hà, thôn Vĩnh Ninh, xã Đông Tân chỉ có 4 sào ruộng cấy giống lúa Đài thơm. Từ khi có chủ trương tích tụ ruộng đất, đặc biệt là từ khi có máy cấy, anh Hà đã mạnh dạn mượn thêm ruộng của nhân dân địa phương để sản xuất. Anh Hà tâm sự: Tôi không dám nghĩ rằng sẽ có ngày cấy tới 10 mẫu ruộng mà chỉ mất từ 2 - 3 ngày. Vừa nhanh, kịp khung thời vụ, lúa cấy bằng máy lại đều khóm, dễ chăm bón, cây phát triển đẻ nhánh nhiều, bông to hơn, năng suất lúa cũng cao hơn. Mặc dù sản xuất với quy mô lớn nhưng đến kỳ thu hoạch, thương lái đến tận ruộng để thu mua thóc nên gia đình rất yên tâm sản xuất. 

Tại cánh đồng thôn Tăng, xã Phú Châu, mặc dù đang trong thời vụ gieo cấy nhưng số lượng nông dân trên cánh đồng cũng không nhiều mà thay vào đó là các máy cấy đang vận hành hết công suất, phủ xanh cánh đồng, bảo đảm cấy lúa trong khung thời vụ tốt nhất. Ông Phạm Văn Hinh, Giám đốc HTX DVNN Phú Châu cho biết: Vụ xuân năm 2025, xã Phú Châu phấn đấu gieo cấy gần 260ha lúa xuân, trong đó nhóm lúa chất lượng cao chiếm 45% và nhóm lúa có năng suất cao chiếm 55% diện tích. So với phương pháp cấy truyền thống, phương pháp cấy bằng máy đem lại hiệu quả rất tích cực, đó là giảm công lao động, giảm chi phí nhân công và giống, đẩy nhanh tiến độ sản xuất bảo đảm khung thời vụ tốt nhất; ít tốn công trong quá trình chăm sóc mạ khay; lúa cấy máy ít bị sâu bệnh so với phương pháp cấy truyền thống; năng suất lúa cao hơn dẫn tới hiệu quả sản xuất cao hơn so với cấy truyền thống. 

Cùng với đó, việc cấy bằng máy cũng tạo thuận lợi cho HTX trong quá trình chỉ đạo, hướng dẫn chăm sóc, phòng, trừ sâu bệnh cho lúa. Chính những ưu thế đó đã tạo động lực để nông dân trên địa bàn xã mạnh dạn thay đổi phương thức sản xuất từ thủ công, truyền thống sang ứng dụng cơ giới hóa. Nếu như năm 2013, ở Phú Châu chỉ có 1 máy cấy thì đến nay toàn xã đã có hơn 20 máy cấy, diện tích cấy máy chiếm tới 97 - 98% tổng diện tích gieo cấy toàn xã. Là một trong những “đại điền” ở xã Phú Châu với gần 20 mẫu ruộng, ông Đỗ Xuân Hưởng, thôn Tăng đã đầu tư mua 3 máy cấy phục vụ sản xuất cho gia đình, đồng thời cấy thuê cho bà con ở địa phương và các vùng lân cận. Ông Hưởng cho biết: Hiện nay, hầu hết các khâu làm đất, cấy, phun thuốc bảo vệ thực vật, thu hoạch đều có máy móc hỗ trợ nên mặc dù sản xuất với diện tích lớn nhưng gia đình tôi không mất quá nhiều công sức. Ngoài diện tích ruộng của gia đình, tôi còn cấy thuê cho bà con ở địa phương và các vùng lân cận với diện tích hơn 60 mẫu. 

Trung bình mỗi vụ gia đình anh Trần Văn Vịnh, thôn Nguyên Lâm, xã Liên Hoa (Đông Hưng) bán từ 1.500 - 2.000 khay mạ cho nông dân các địa phương.

Đến nay, huyện Đông Hưng đã gieo cấy được gần 70% diện tích lúa xuân, trong đó diện tích lúa cấy bằng máy khoảng 5.000ha. Toàn huyện hiện có hơn 400 máy cấy các loại, trong đó có hơn 300 máy cấy được hỗ trợ; các địa phương có diện tích lúa cấy bằng máy phổ biến như Phú Châu, Phong Dương Tiến, Đông Hoàng, Đông Vinh, Đông Kinh, Xuân Quang Động... Ông Lã Quý Thắng, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện cho biết: Phòng đã tham mưu UBND huyện chỉ đạo các địa phương tuyên truyền, hướng dẫn nông dân bám sát thời vụ sản xuất, cơ cấu giống lúa và bố trí nhân lực, phương tiện tiến hành cấy lúa xuân, bảo đảm cấy hết diện tích trong khung thời vụ tốt nhất; tích cực đưa cơ giới hóa vào sản xuất; đồng thời, khuyến khích người dân tập trung đất đai, cấy cùng trà, cùng giống nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho công tác chỉ đạo sản xuất, phòng, trừ sâu bệnh, thu hoạch, từ đó góp phần tăng hiệu quả sản xuất. Cùng với đó, các HTX SXKD DVNN trong toàn huyện tích cực điều hành, chỉ đạo sản xuất theo đúng khung thời vụ, phấn đấu hoàn thành gieo cấy lúa xuân trước ngày 15/2; chủ động hướng dẫn nông dân các biện pháp chăm sóc, bảo vệ an toàn cho lúa sau cấy; tổ chức tốt các dịch vụ vật tư nông nghiệp, thủy nông, khoa học kỹ thuật... tạo điều kiện thuận lợi cho nông dân sản xuất vụ xuân. 

Minh Hương