Để phát triển chăn nuôi bền vững, nhiều hộ chăn nuôi trên địa bàn tỉnh đã quan tâm đến chăn nuôi an toàn sinh học, chủ động đầu tư xây dựng hệ thống xử lý chất thải góp phần đáng kể vào việc giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Ông Bùi Văn Dư, xã Hồng Vũ (Kiến Xương) mạnh dạn nuôi thử nghiệm 1.500 con ngan Pháp thương phẩm theo mô hình an toàn sinh học. Sau gần 3 tháng nuôi, ông Dư xuất bán trên 5.100kg, thu về trên 300 triệu đồng. 

Ông Dư cho biết: Tham gia mô hình, chúng tôi được tập huấn kiến thức, kỹ thuật chăn nuôi theo hướng an toàn sinh học, sử dụng thuốc thú y, vắc-xin đầy đủ theo nguyên tắc “4 đúng” nên đạt hiệu quả phòng ngừa bệnh cao. Cân đối thu, chi, sau 3 tháng nuôi gia đình tôi thu lãi khoảng 43 triệu đồng. Không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế, tạo ra sản phẩm chất lượng, mô hình chăn nuôi an toàn sinh học đã giúp bà con chuyển đổi nhận thức, tập quán chăn nuôi. 

Từ nhiều năm nay, trang trại chăn nuôi tổng hợp của anh Phạm Xuân Thủy, xã Vũ Đoài (Vũ Thư) thường xuyên duy trì ổn định 100.000 con gà thịt, 1.000 con lợn theo phương pháp chăn nuôi an toàn sinh học. 

Anh Thủy chia sẻ: Việc chăn nuôi với tổng đàn lớn, do đó vấn đề bảo vệ môi trường trong chăn nuôi rất quan trọng. Để đàn vật nuôi khỏe mạnh, trang trại không ô nhiễm cần phát triển theo hướng an toàn sinh học. Đối với trang trại của tôi, chuồng trại được đầu tư hệ thống làm mát, quạt thông gió, chuồng nuôi được vệ sinh và phun khử trùng tiêu độc định kỳ, môi trường xung quanh chuồng trại, đường đi được rải vôi bột. Trên lối vào trang trại được bố trí hố nước vôi khử trùng tiêu độc cho phương tiện vận chuyển và người ra vào khu chuồng. Riêng chất thải từ việc nuôi gà, nhờ ứng dụng đệm lót sinh học nên chuồng trại không phát sinh mùi gây ô nhiễm. 

Đặc biệt, chính việc chú trọng bảo vệ môi trường trong chăn nuôi mà đàn gia cầm của gia đình anh Thủy rất hiếm khi bị dịch bệnh và mang lại hiệu quả kinh tế cao, hàng năm trang trại cho thu nhập 1,7 tỷ đồng. 

Theo số liệu thống kê của Sở Nông nghiệp và Môi trường, đến nay, toàn tỉnh duy trì đàn trâu, bò trên 60.000 con; đàn lợn 695.000 con; đàn gia cầm ước 14 triệu con. Để phát triển chăn nuôi hiệu quả, bền vững, không ô nhiễm môi trường cần nhân rộng các mô hình sản xuất an toàn sinh học, trong đó người chăn nuôi kiểm soát được con giống, thức ăn, thuốc thú y, quản lý được quy trình chăn nuôi, từ đó ổn định sản xuất. 

Bà Nguyễn Thị Bến, Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Chăn nuôi cho biết: Toàn tỉnh hiện có khoảng 1.558 trang trại, trong đó 39 trang trại chăn nuôi quy mô lớn; 491 trang trại chăn nuôi quy mô vừa; 1.028 trang trại chăn nuôi quy mô nhỏ. Tỷ lệ chăn nuôi theo phương thức trang trại, công nghiệp đã đạt khoảng 50% đối với chăn nuôi lợn, 40% đối với chăn nuôi gia cầm và khoảng 20% đối với chăn nuôi trâu, bò. Các trang trại quy mô lớn, nhỏ đều xây dựng khu xử lý chất thải, đã có 18.050 công trình biogas xử lý chất thải chăn nuôi, các trang trại chăn nuôi quy mô lớn sử dụng các công trình biogas loại từ 30m³ đến 200m³ lắp đặt liên hoàn. Nhằm bảo đảm môi trường trong chăn nuôi, thời gian qua các ngành chức năng đã tích cực tuyên truyền, vận động các hộ dân từng bước ứng dụng công nghệ chăn nuôi theo hướng an toàn sinh học, bảo đảm vệ sinh môi trường, nhất là các trang trại chăn nuôi lớn, nhất thiết phải có hầm biogas, sử dụng đệm lót sinh học. Bên cạnh đó, các địa phương đã quy hoạch vùng chăn nuôi tập trung xa khu dân cư vừa tạo điều kiện cho các hộ có nhu cầu mở rộng diện tích trang trại vừa tiện cho việc xây dựng hệ thống xử lý nước thải trong chăn nuôi, đặc biệt góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Bên cạnh đó, thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp tích cực như ứng dụng thành tựu khoa học và công nghệ trong xử lý chất thải rắn, nước thải để bảo vệ môi trường khu vực nông thôn, trọng tâm là xử lý ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi. Tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người dân nông thôn về bảo vệ môi trường, xây dựng các chính sách ưu đãi, hỗ trợ, thu hút đầu tư cho công tác bảo vệ môi trường nông thôn. Áp dụng các biện pháp đủ mạnh, có tính răn đe trong xử lý các vi phạm về ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi. Để phát triển chăn nuôi bền vững, ngành chuyên môn khuyến cáo các hộ dân cần đầu tư xử lý chất thải bằng chế phẩm sinh học như: sử dụng men vi sinh để trộn vào thức ăn, nước uống làm tăng tỷ lệ tiêu hóa thức ăn, giảm mùi hôi thối trong phân và nước tiểu, hoặc sử dụng các loại men vi sinh để phun, rắc vào nền chuồng hoặc nước thải để giảm ô nhiễm môi trường. Xây dựng công trình biogas xử lý chất thải. Đầu tư hệ thống máy ép tách phân, công nghệ này còn khá mới mẻ và chưa được áp dụng đại trà tại nhiều trang trại. Đây là công nghệ xử lý phân hiện đại, rất phù hợp với các trang trại chăn nuôi lợn với số lượng đầu con lớn. 

Với nhiều giải pháp, các mô hình chăn nuôi an toàn sinh học được triển khai bước đầu đem lại hiệu quả tích cực. Tuy nhiên, để lan tỏa trong cộng đồng về bảo vệ môi trường chăn nuôi rất cần sự vào cuộc tích cực hơn nữa của các ngành, địa phương đặc biệt là các hộ chăn nuôi trên địa bàn tỉnh. 

Trang trại của ông Phạm Bá Vang, thành phố Thái Bình đã áp dụng chăn nuôi an toàn sinh học trong nuôi lợn.

Mạnh Thắng