Chúng tôi về HTX DVNN Bình Định (Kiến Xương) vào thời điểm bà con xã viên nơi đây đang tập trung chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh bảo vệ lúa xuân. Trên cánh đồng mẫu sản xuất lúa giống trải dài một màu xanh mơn mởn, hứa hẹn mùa vụ bội thu cả năng suất và sản lượng.

Qua trao đổi về hiệu quả xây dựng cánh đồng mẫu, ông Trần Thanh Sơn, Chủ nhiệm HTX DVNN xã Bình Định cho biết: Xây dựng cánh đồng mẫu thực sự đem lại hiệu quả, nâng cao giá trị trên hec ta canh tác, giảm chi phí sản xuất, ngày công lao động và để nhân dân đồng thuận, tạo thói quen sản xuất mới trên cánh đồng mẫu thì vai trò HTX DVNN rất quan trọng. Theo đó, HTX phải xây dựng được đề án sản xuất cụ thể và phát huy được vai trò của mình trong mọi công việc, nhất là công tác tuyên truyền, thuyết phục xã viên, hướng họ áp dụng phương thức mới; bố trí cơ cấu giống lúa phù hợp với đồng đất địa phương, cung ứng các loại vật tư nông nghiệp và phải tìm đầu ra cho nông sản.

Những năm gần đây, Bình Định phát huy vai trò hoạt động của HTX trong việc ký kết làm “cầu nối” tin cậy giữa nông dân với các doanh nghiệp trong việc thực hiện hợp đồng bao tiêu nông sản. Từ năm 2009 đến năm 2013, đã hình thành được 4 vùng sản xuất lúa giống trên diện tích 150 ha. Mô hình cánh đồng mẫu chủ yếu sản xuất giống lúa BC15. Tham gia mô hình, các hộ nông dân được hỗ trợ về giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật theo hình thức trả chậm, 100% chi phí tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật được HTX hỗ trợ, việc làm đất, cấy tập trung do HTX đứng ra tổ chức, điều phối với tổ làm đất, tạo ra mức giá hợp lý, có lợi cho bà con xã viên. Do áp dụng đồng bộ khoa học kỹ thuật từ khâu làm đất đến khâu thu hoạch nên năng suất của lúa cấy tại cánh đồng mẫu đạt trên 135 tạ/ha, cao hơn so với lúa ngoài  mô hình. Hầu như tất cả số lượng lúa giống ký hợp đồng đều được thu mua hết, với giá 1kg lúa giống được quy đổi 1,25 kg thóc thịt theo giá thị trường.

Trong quá trình thực hiện hợp đồng, doanh nghiệp thường xuyên cử cán bộ bám đồng, nhắc nhở nông dân tuân thủ quy trình sản xuất lúa giống. Khi có phát sinh vướng mắc gì, doanh nghiệp và HTX cùng bàn bạc giải quyết. Tất cả nhằm đạt mục tiêu cuối cùng là bảo đảm chất lượng lúa giống cung cấp ra thị trường.

Ngoài các vùng sản xuất lúa giống, HTX còn tham mưu với UBND xã quy hoạch vùng tập trung để sản xuất vụ đông, tập hợp các hộ xã viên tham gia. HTX chịu trách nhiệm tổ chức các hoạt động dịch vụ cung ứng vật tư nông nghiệp, thu mua nông sản của nông dân theo đúng hợp đồng đã ký và vận chuyển cho doanh nghiệp. Nông dân khi thu hoạch phải bán toàn bộ nông sản thu hoạch cho doanh nghiệp.

Điển hình vụ đông vừa qua, HTX đã hỗ trợ 100% giống đậu tương, bí đỏ, bí xanh, dưa và 50% giá ngô cùng với kinh phí cày lật đất với tổng số tiền lên đến gần 70 triệu đồng, trong đó doanh nghiệp đã thu mua 5 ha dưa chuột bao tử cho xã viên với giá thỏa thuận 2.500 đồng/kg.

Ông Trần Thanh Sơn cho biết thêm, điều đáng mừng trong sản xuất nông nghiệp ở Bình Định là ngày càng có nhiều xã viên HTX tích cực hưởng ứng tham gia vào cánh đồng mẫu. Sau đại hội xã viên vừa qua, các hộ xã viên đã nhất trí triển khai cánh đồng mẫu lên thành 6 vùng với diện tích 300 ha, có 1.795 hộ tham gia. Để đảm nhận việc tiêu thụ nông sản cho bà con xã viên, HTX phải thực hiện tốt các khâu như tổ chức mô hình sản xuất, cung ứng giống và thực hiện chuyển giao khoa học kỹ thuật cho nông dân, bảo đảm lúa giống làm ra đạt chất lượng tốt.

Đến nay, HTX DVNN Bình Định đã tiêu thụ cho nông dân được 1.541 tấn lúa khô, doanh thu đạt 13 tỷ đồng, xã viên hưởng lợi so với bán lúa ra thị trường tự do trên 3 tỷ đồng. Thông qua hoạt động liên kết sản xuất và tiêu thụ lúa giống, HTX DVNN Bình Định không chỉ xây dựng được vùng nguyên liệu tập trung chuyên sản xuất lúa giống chất lượng cao, mà hơn thế còn tạo mối quan hệ hợp tác lâu dài, tự nguyện giữa doanh nghiệp và nông dân, góp phần gắn sản xuất với thị trường, qua đó tăng hiệu quả trong sản xuất nông nghiệp.

Mạnh Thắng