Vụ đông năm 2010, Thái Thụy phấn đấu gieo trồng 6.000 ha cây vụ đông các loại,  là vụ huyện đặt mục tiêu mở rộng về diện tích lớn nhất từ trước đến nay. Trong điều kiện đồng đất chua mặn, quỹ đất thịt nặng lớn, lại  không phải là vùng có truyền thống thâm canh cây vụ đông nên để đạt được kế hoạch đề ra ngay từ vụ lúa xuân, Thái Thụy đã chủ động triển khai đề án sản xuất liên hoàn cả năm với chủ trương: xuân muộn-mùa sớm-vụ đông rộng.

Căn cứ vào thực tế đồng đất từng vùng phân bổ diện tích thực hiện cụ thể cho các xã, thị trấn; trích kinh phí 1,5 tỷ đồng hỗ trợ giống, tập huấn KHKT, động viên, khen thưởng những tổ chức, cá nhân tích cực tham gia trồng cây vụ đông. Ngay ở vụ mùa, toàn huyện đã bố trí gieo cấy được 4.000 ha diện tích lúa mùa trà sớm để chủ động quỹ đất trồng cây vụ đông ưa ấm.

Khi lúa đến độ thu hoạch tổ chức các đoàn đi kiểm tra công tác triển khai thực hiện sản xuất vụ đông ở các địa phương, rà soát lại  những xã khả năng không đạt chỉ tiêu diện tích tập trung chỉ đạo đôn đốc quyết liệt hơn. Bước vào vụ sản xuất, do thời vụ thu hoạch lúa mùa chậm hơn so với kế hoạch khoảng 10 ngày nên huyện chỉ đạo các HTX vận động, đôn đốc xã viên khẩn trương thu hoạch lúa mùa đến đâu làm đất trồng cây vụ đông ngay đến đó.

Những diện tích lúa thu hoạch trước 5/10 trồng đậu tương, ngô, bí đá, ớt, rau màu sớm; diện tích lúa thu hoạch sau 5/10 đến 15/10 trồng hành, tỏi, khoai lang, cà chua sớm; diện tích lúa thu hoạch sau 15/10 trồng khoai tây, salat, rau các loại.

Đầu tháng 10, khi chúng tôi về, đi dọc một số xã từ khu Bắc sang khu Nam đã thấy xen lẫn những ruộng lúa chín vàng với những thửa trồng cây vụ đông. Nông dân tận dụng từng tấc đất của diện tích lúa đã gặt, thậm chí thu hoạch sớm khi lúa chín sinh lý để tra hạt đậu tương, rẽ lúa đặt bầu cây bí, dưa hấu, ngô ra ruộng trước khi thu hoạch lúa mùa.

Nhiều hộ tiếc đất, tranh thủ thời vụ đến 15/10 vẫn tra hạt đậu tương, hi vọng cuối năm có thêm thu nhập ngoài 2 vụ lúa. Dừng chân ở xã Thụy Sơn, nhìn khắp các cánh đồng chỗ nào cũng thấy trồng bí. Chủ nhiệm HTX dịch vụ nông nghiệp Trần Đạo Thúy cho biết: vụ đông năm 2010, Thụy Sơn dự kiến gieo trồng khoảng 180 ha cây vụ đông, trong đó bí  đã trồng đạt trên 100 ha, ngoài ra còn có ớt, dưa chuột, sa lát, khoai lang, khoai tây, rau màu các loại.

Riêng cây bí là cây trồng chủ lực của xã từ nhiều năm nay, quy vùng sản xuất tập trung quy mô lớn nhất huyện và cho hiệu quả kinh tế cao. Chi phí trồng 1 sào bí chưa đầy 100 ngàn đồng, công chăm sóc ít nhưng  thu nhập từ 1,5 đến 2 triệu đồng/sào. Trên cánh đồng thôn Thượng Phúc Tây, ông Nguyễn Đức Lạc vừa thoăn thoắt đặt bầu bí lên luống vừa kể với chúng tôi “Năm ngoái, gia đình tôi trồng 4 sào bí, chưa đầy 2 tháng cho thu hoạch, sau khi trừ chi phí lãi 6 triệu đồng, bằng cấy cả một vụ lúa đấy”.

Đến hết tháng 10, ước tính toàn huyện Thái Thụy đã gieo trồng được khoảng 4.000 ha cây vụ đông, trong đó đậu tương khoảng 800 ha, ngô 500 ha, dưa bí các loại 1.000 ha, khoai lang 600 ha, ớt 120 ha, hành tỏi 400 ha, còn lại là rau màu các loại. Nhìn các cánh đồng lúc này, đậu tương đã ra 3-4 lá, ngô, khoai lang, ớt đã lên xanh, dưa bí  cũng lan kín mặt ruộng. 

Theo con đường 39B, chúng tôi tìm về xã Thái Hoà, nơi quy vùng sản xuất đậu tương lớn nhất huyện. Chủ nhiệm HTX Lại Văn Uẩn hồ hởi khoe: Thái Hoà có 274 ha đất canh tác thì đến thời điểm này, toàn xã đã gieo trồng  được 250 ha, trong đó riêng đậu tương đạt 150 ha, còn lại là ngô, khoai lang, khoai tây, dưa hấu, rau màu các loại.

Giải thích lý do tại sao trong khi hầu hết các địa phương đều không đạt được chỉ tiêu sản xuất cây đậu tương huyện giao nhưng riêng Thái Hoà đến thời điểm này đã đạt mục tiêu diện tích vụ đông của cả năm, anh Uẩn cho biết “ Ngay từ vụ hè thu, xã gieo trồng được 80 ha đậu tương nên  không chỉ chủ động được toàn bộ nguồn giống cho vụ đông mà còn có giống cung ứng cho Công ty giống cây trồng Thái Bình.

Đến vụ sản xuất, HTX tích cực tuyên truyền vận động kết hợp chỉ đạo ráo riết đến tận các thôn xóm, từng thửa ruộng, hướng dẫn xã viên thu hoạch lúa đến đâu trồng ngay cây vụ đông đến đó nên chỉ trong thời gian chưa đầy 1 tuần toàn bộ diện tích đậu tương đã được tra hạt đúng trong khung thời vụ tốt nhất. Cứ theo đà này, dự kiến năm nay toàn bộ diện tích đất canh tác của Thái Hoà sẽ được lấp kín bởi cây vụ đông”.

Và cũng nhờ tinh thần sản xuất như ở Thái Hoà, Thụy Sơn nên đến thời điểm này Thái Thụy mới có được tổng diện tích cây vụ đông như vậy. Tuy nhiên về chỉ tiêu diện tích gieo trồng cây vụ đông ưa ấm trong toàn huyện đã không đạt được kế hoạch, nhất là cây đậu tương chỉ đạt 800 ha ( kế hoạch 2.000 ha).

Quỹ thời gian từ nay đến cuối vụ không còn nhiều trong khi vẫn còn 2.000 ha cây ưa lạnh  phải gieo trồng nên ngoài sự chỉ đạo quyết liệt của huyện, mỗi xã, thị trấn, từng hộ nông dân cần phải cần phải dồn sức hơn nữa, mở rộng diện tích để mục tiêu gieo trồng cây vụ đông năm nay trở thành hiện thực.

 Bài và ảnh: Nguyễn Hình