Tây Tiến có gần 300ha diện tích đất nông nghiệp. Với đặc điểm đất thịt nặng, lại là vùng trũng úng nhất huyện nên sản xuất nông nghiệp ở Tây Tiến trước những năm 1995 gặp không ít khó khăn. Việc cơ cấu giống lúa chưa có nhiều đổi mới, còn nhiều giống lúa truyền thống có thời gian sinh trưởng dài, kém năng suất khiến việc canh tác của nông dân địa phương không đạt hiệu quả cao. Ðể tạo bước ngoặt cho trồng trọt ở địa phương, từ năm 1996 Tây Tiến đã phối hợp với các đơn vị đưa tiến bộ kỹ thuật mới gieo mạ trên nền đất cứng vào sản xuất, đồng thời đưa giống lúa ngắn ngày vào gieo cấy với 60% diện tích. Việc chuyển đổi cơ cấu giống lúa đã từng bước tạo sự thay đổi trong quan niệm sản xuất của người nông dân.

Ông Phạm Quốc Vương, Chủ tịch UBND xã cho biết: Các giống lúa chất lượng cao như Bắc thơm, nếp hàng hóa có nhiều đặc điểm ưu việt hơn so với các giống lúa truyền thống như hạt cơm ăn ngon, đậm đà, mùi thơm nhẹ, gieo cấy được cả vụ xuân và vụ mùa, thời gian sinh trưởng ngắn. Theo đánh giá của đại đa số nông dân địa phương, đây là giống lúa ưa chân vàn đất trũng, không tốn nhiều công chăm sóc và có khả năng chống chịu tốt với sâu bệnh. Gia đình chị Lượng Thị Tố Loan ở thôn Ðông Cao 1 khi mới cấy thử nghiệm giống lúa mới chất lượng cao cũng băn khoăn không biết năng suất, hiệu quả ra sao. Ðến khi thu hoạch, thấy diện tích cấy lúa chất lượng cao cho năng suất cao, hạt đều và chắc, bán lại được giá, nên những năm sau gia đình chị đã quyết định gieo cấy 100%  diện tích bằng giống lúa chất lượng cao.

Chị Loan chia sẻ: Giống lúa chất lượng cao khi xuống giống cũng chăm sóc như các giống gieo cấy trước đây. Thời gian từ khi gieo cấy đến lúc thu hoạch chỉ từ 100 - 105 ngày, ngắn hơn hẳn so với giống lúa truyền thống, việc chăm sóc, thu hoạch cũng thuận tiện hơn rất nhiều. Với ưu điểm đó, gia đình tôi tiếp tục lựa chọn các giống lúa chất lượng cao này đưa vào gieo cấy ở vụ mùa năm 2014 với diện tích hơn 4 sào. Hiện gia đình tôi đã thu hoạch xong lúa mùa, năng suất ước đạt 1,7 tạ/sào.

Ông Phạm Quốc Vương cho biết thêm, việc đưa các giống lúa chất lượng cao vào gieo cấy được địa phương và Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp (HTX DVNN) chú trọng đổi mới theo hướng ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Hàng năm HTX phối hợp với các đơn vị tổ chức nhiều lớp tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật cho nông dân, đồng thời thường xuyên chú trọng nạo vét, tu bổ hệ thống thủy lợi nội đồng bảo đảm tưới, tiêu phục vụ sản xuất. Từ những cánh đồng với các loại giống lúa cho năng suất, chất lượng thấp, đến nay Tây Tiến đã có thể tự hào về diện tích lúa chất lượng cao của mình.

Vụ mùa năm 2014, toàn xã gieo cấy trên 50% diện tích giống lúa chất lượng cao, năng suất bình quân gần 2 tạ/sào. Tuy năng suất của các giống lúa chất lượng cao thấp hơn một số giống khác song giá trị kinh tế lại cao gấp 1,3 - 1,5 lần. Ðiển hình như vụ mùa 2013, nông dân xã Tây Tiến bán lúa chất lượng cao với giá từ  920.000 - 1.000.000 đồng/tạ, trong khi các giống lúa khác chỉ có giá từ 600.000 - 750.000 đồng/tạ.

Chị Ðầu Thị Mỹ, thôn Ðông Cao 1 cho biết: Vụ mùa năm 2013, gia đình tôi cấy 3 mẫu chủ yếu là giống lúa chất lượng cao, năng suất đạt 1,6 tạ/sào. So với giống lúa khác, các giống lúa chất lượng cao có nhiều ưu điểm hơn như thời gian sinh trưởng ngắn, độ mẩy cao, có thể cấy được cả 2 vụ và khả năng chống chịu sâu bệnh tốt, thóc bán được giá cao và khá ổn định. Vì vậy, vụ mùa năm 2014 gia đình tôi tiếp tục cấy hơn 3 mẫu lúa chất lượng cao, ước tính năng suất đạt 1,7 - 1,8 tạ/sào.

Việc đưa vào sản xuất các giống lúa chất lượng cao ở Tây Tiến đã góp phần đưa thu nhập bình quân của người dân địa phương lên mức 20 triệu đồng/người/năm, tăng gấp đôi so với những năm 2004 - 2005. Không chỉ giúp nông dân nâng cao thu nhập, đây còn là cơ hội để người nông dân nâng cao trình độ thâm canh và ý thức sản xuất lúa gạo hàng hóa, góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế trong sản xuất nông nghiệp ở địa phương.

Mai Thư