Mặc dù vậy, ở từng địa phương vẫn có hộ, cụm dân cư mất mùa riêng do rầy và lùn sọc đen gây ra. Lùn sọc đen là loại bệnh mới, môi trường truyền bệnh là rầy lưng trắng, có sức lan toả rộng, hoành hành tàn phá lúa và hoa màu nhanh chóng. Có sự mất mùa riêng là do một số hộ và người lao động chưa kịp hiểu biết, cũng có người chủ quan. Để bảo vệ lúa và hoa màu vụ xuân năm 2011, Tiền Hải đã và đang triển khai các biện pháp ngăn chặn từ xa đối với 2 đối tượng rầy và lùn sọc đen.

Theo báo cáo của UBND huyện, lùn sọc đen tập trung vào diện tích lúa trỗ sau ngày 15/9, chủ yếu ở các xã khu Namon> của huyện. Thiệt hại do lùn sọc đen gây ra khoảng vài trăm ha, làm giảm sản lượng khoảng 2000 tấn. Là một trong số các huyện, thành phố có diện tích bị nhiễm lùn sọc đen lớn nhưng cũng phải ghi nhận sự chỉ đạo quyết liệt của Tiền Hải trong suốt vụ mùa vừa qua.

Ngay đầu vụ, UBND huyện đã có công điện số 06 (ngày 2/7) chỉ đạo các xã tập trung gieo mạ và bảo vệ mạ mùa. Ngày 22/7 và 4/8, huyện có công điện số 07, 08  chỉ đạo các xã kiểm tra đồng ruộng, hướng dẫn nông dân nhổ bỏ, chôn vùi khóm bị bệnh, cấy dặm và chăm sóc, các xã tạm dừng các cuộc họp không cần thiết tập trung vào chiến dịch phòng, chống bệnh lùn sọc đen và sâu cuốn lá nhỏ. Cũng ngày 4/8, Huyện uỷ ra chỉ thị 01, chỉ đạo các cấp uỷ, chính quyền xã  và các ngành của huyện tập trung cao độ phòng chống sâu bệnh, bảo vệ lúa mùa.

Huyện giao cho các đồng chí ủy viên Ban Thường vụ Huyện uỷ phụ trách cụm, huyện uỷ viên phụ trách xã về ngay cơ sở chỉ đạo và chịu trách nhiệm trước Huyện uỷ về kết quả chiến dịch phòng trừ sâu bệnh (từ 5 đến ngày 8 tháng 8). Từ ngày 30 tháng 8 đến 27/9, UBND huyện tiếp tục có các công điện khẩn yêu cầu các xã, HTXDVNN, hộ gia đình và các ngành, các đoàn thể tập trung vào chiến dịch dập rầy, quyết tâm bảo vệ lúa mùa.

Từ phòng NN- PTNT, trạm bảo vệ thực vật, công ty quản lý, khai thác thuỷ nông đến quản lý thị trường, công an... đều vào cuộc quyết liệt để bảo vệ mục tiêu diện tích, năng suất và tổng sản lượng vụ mùa. Đông Long là một trong những xã đầu tiên của huyện bị nhiễm bệnh trên diện rộng, nguy cơ mất trắng rất lớn. Đồng chí chủ tịch UBND và chủ nhiệm HTXDVNN  cho biết, chưa vụ nào xã và bà con nông dân vất cả, tốn kém cho việc chăm sóc bảo vệ lúa như năm nay.

Vụ mùa 2010, toàn xã gieo cấy 302 ha, thì có 198 ha bị bệnh lạ (lùn sọc đen). Tiếp  nhận chỉ thị của Huyện uỷ, công điện của UBND huyện, Đông Long đã thành lập ban chỉ đạo và triển khai các văn bản hướng dẫn xuống cơ sở kịp thời. Đảng uỷ giao cho các đoàn thể quần chúng tập trung tuyên truyền đến hộ về tính nghiêm trọng và khẩn cấp của bệnh lùn sọc đen. Cán bộ xã cùng thôn lội ruộng của từng hộ, kiểm tra, lấy mẫu cây lúa bị bệnh, hướng dẫn cho nhân dân nhận biết và cách phòng trừ...

Vì vậy kết thúc vụ thu hoạch, Đông Long là xã được mùa lớn, với năng suất 60 tạ/ha. Bài học mà Đông Long rút ra là làm cho dân hiểu, dân đồng tình thì khó đến mấy vẫn thành công.

Vụ xuân 2011 có ý nghĩa rất lớn đối với Đảng bộ và nhân dân Tiền Hải, vì đó là vụ sản xuất lúa đầu tiên đưa nghị quyết đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2011 - 2015 vào cuộc sống. Rầy và lùn sọc đen có thể khẳng định là nguy cơ, thảm hoạ, “sát thủ”  lớn nhất  đối với lúa và hoa màu.

Vì  thế biện pháp ngăn chặn từ xa, từ sớm là hết sức cần thiết. Ngày 15/10/2010, thực hiện chủ trương của UBND tỉnh, Tiền Hải đã phối hợp với Sở NN – PTNT tổ chức hội nghị “đầu bờ” về phòng chống bệnh lùn sọc đen và thăm quan thực địa tại một số xã bị lùn sọc đen tàn phá. Ngay sau hội nghị, Tiền Hải mở đợt tuyên truyền về nguy cơ sâu bệnh vụ xuân, đặc biệt là rầy và lùn sọc đen để nông dân nâng cao nhận thức.

Huyện đã sao chụp, truyền tải xuống xã các văn bản: hướng dẫn một số biện pháp cơ bản phòng trừ bệnh lùn sọc đen trên ngô và hoa màu của Bộ NN – PTNT; Chỉ thị 58 (ngày 5/5/2010) của Bộ về quy định biện pháp phòng trừ bệnh lùn sọc đen hại lúa; kết quả và những kinh  nghiệm rút ra về phòng chống bệnh lùn sọc đen vụ mùa năm 2010 của chi cục BVTV tỉnh gửi về các xã, HTXDVNN triển khai học tập và phổ biến đến tận hộ nông dân ngay trong tháng 10 và tháng 11.

Phòng NN – PTNT Tiền Hải đã cử cán bộ xuống cơ sở hướng dẫn cách vệ sinh đồng ruộng nhằm huỷ bỏ môi trường qua vụ của rầy lưng trắng và vết bệnh còn tồn tại trên rạ, rơm, trên bờ cỏ, lá các loại cây màu vụ mùa và vụ đông. Toàn huyện đẩy nhanh tiến độ thu hoạch lúa mùa, gieo trồng cây vụ đông; cày lật đất sớm cũng là giải pháp tốt để hạn chế môi trường truyền bệnh qua vụ, qua đông đối với lúa và hoa màu vụ xuân 2011.

Phan Đức Lợi