Nhưng hầu hết diện tích đều nuôi đơn. Vừa qua, phòng Nông nghiệp &PTNT huyện Thái Thụy đã thực hiện thành công mô hình nuôi cá vược thương phẩm kết hợp với cá rô phi lai xa và động vật hai mảnh vỏ (vộp) trong đầm nước lợ tại xã Thụy Liên.

Cả 3 đối tượng nuôi không chỉ sinh trưởng, phát triển tốt, cho hiệu quả kinh tế cao mà còn tạo môi trường sinh thái bền vững, mở ra một hướng đi mới cho nghề nuôi trồng thủy sản (NTTS) của địa phương.

Mô hình được thực hiện trên diện tích 5.000m2 ao NTTS nươc lợ của anh Nguyễn Văn Liệu  tại thôn Trà Bôi, xã Thụy Liên trong thời gian 9 tháng. Đầu tháng 12/2010 khi chúng tôi về, cá vược và rô phi đang thu hoạch. Anh Liệu cho biết: được phòng Nông nghiệp huyện hỗ trợ một phần giống, vốn, KHKT thực hiện mô hình, sau khi lựa chọn địa điểm, tháng 4/2010, anh cải tạo vệ sinh ao và thả 1.665 con cá vược, 2.500 cá rô phi và 500 kg vộp.

Trước đó,  hai vợ chồng đã từng nuôi cá vược có chút ít kinh nghiệm nhưng khi thực hiện mô hình nuôi xen ghép mới này dù đã tuân thủ đúng theo quy trình hướng dẫn về cải tạo ao nuôi, chọn con giống sạch bệnh -chất lượng nhưng vẫn thấy lo. Ngày nào anh cũng có mặt ngoài đầm để theo dõi môi trường nước nuôi, cho cá ăn, phòng trị bệnh cho chúng.

Ngày nước cường, tiến hành thay nước bảo đảm môi trường nước nuôi, tạo điều kiện cho cá sinh  trưởng và phát triển tốt.  Nín lặng chờ đợi suốt 8 tháng  chỉ đến khi khi cá và vộp lớn nhanh, cho hiệu quả kinh tế rất cao, anh  mới thở phào nhẹ nhõm. Tỷ lệ sống của con nuôi đạt từ 70 đến 90%, trung bình trọng lượng cá vược đạt 1,5kg/con, cá rô phi đạt 0,5kg/con, vộp đạt 25con/kg. Anh Liệu dự kiến, tổng sản lượng của mô hình đạt gần 1,8 tấn cá Vược, 1 tấn cá rô phi, trên 1,6 tấn vộp cho giá trị 150 triệu đồng, trừ chi phí 100 triệu đồng, lợi nhuận 50 triệu đồng. Như vậy, nếu đầu tư 1 ha sẽ lãi 100 triệu đồng.

Đồng chí Phạm Văn Tân, cán bộ phòng nông nghiệp huyện cho biết: đây là mô hình nuôi ghép 3 đối tượng với nhau rất phù hợp, được thực hiện dựa trên kết quả nghiên cứu kỹ về đặc điểm, tập tính sống của từng loài.

Trong đó, cá vược là loài rất dễ nuôi, sống trong ao, hồ, đầm, ruộng trũng  ở cả môi trường nước ngọt, mặn, lợ. Loại cá này rất phàm ăn, tuy nhiên khi nuôi đơn, một vấn đề người nuôi cá gặp phải là lượng thức ăn cho cá thường dưa thừa, ảnh hưởng xấu đến môi trường nước nuôi, dễ gây dịch bệnh, làm giảm chất lượng đàn cá.

Nhưng khi nuôi ghép cá rô phi với cá vược thì do rô phi là loài ăn tạp, chúng có thể sử dụng chất thải của cá vược làm thức ăn trực tiếp. Còn động vật hai mảnh vỏ là loại ăn các sinh vật hữu cơ trong môi trường nước do đó khi nuôi ghép sẽ luôn tạo ra môi trường sạch để cá và vộp sinh trưởng phát triển tốt. Đặc biệt, cá rô phi và cá vược không chỉ tăng trưởng nhanh mà chất lượng thịt cũng thơm ngon hơn. 

Thái Thụy hiện có gần 1.600 ha diện tích nuôi trồng thuỷ sản nước lợ, trong đó diện tích nuôi cá vược, rô phi hàng năm chỉ đạt từ 150 đến 200 ha, còn lại hầu hết diện tích nuôi quảng canh tôm sú.

Tuy nhiên hiện nay người nuôi tôm ngày càng gặp nhiều rủi ro do môi trường bị ô nhiễm, dịch bệnh phát sinh, chất lượng con giống không bảo đảm nên hiệu quả nuôi giảm dần, diện tích đầm bỏ hoang ngày một tăng.

Vì vậy, sau thành công của những mô hình nuôi cá vược, cá rô phi những năm qua và đặc biệt là mô hình nuôi xen ghép 3 đối tượng: cá vược-rô phi- động vật hai mảnh vỏ trong đầm nước lợ ở Thụy Liên thì việc nghiên cứu nhân rộng mô hình là điều rất cần thiết, phù hợp với điều kiện thực tế của những vùng nuôi tôm sú, nhất là những vùng đầm đang thoái hoá, xuống cấp như hiện nay.

Tuy nhiên,  đây là mô hình mới, việc xây dựng thành công mới chỉ là điểm khởi đầu bởi để chuyển dần những diện tích nuôi tôm sú sang nuôi cá vẫn còn là vấn đề nan giải. Dù cho hiệu quả kinh tế cao nhưng tính ra mỗi ha nuôi ghép 3 đối tượng cần nguồn vốn trên 200 triệu đồng không phải nông dân nào cũng có thể nuôi được nhất là sau bao năm lao đao kệt quệ cả vốn lẫn lãi vì con tôm sú.

Vì vậy, để phát triển NTTS bền vững, Thái Thụy cần khẩn trương rà soát, đánh giá lại thực trạng các đầm nuôi trồng thủy sản, vận động nhân dân đa dạng hoá con nuôi, những hộ không có vốn dồn đổi ruộng cho những hộ có điện đầu tư sản xuất trên quy mô lớn. Tăng cường hỗ trợ các hộ nuôi về vốn, giống, KHKT để họ yên tâm đầu tư cho sản xuất và sản xuất hiệu quả.

Nguyễn Hình