Xã Thụy Duyên hiện có nhiều mô hình trồng cây thanh long ruột tím cho hiệu quả kinh tế cao, doanh thu hàng trăm triệu đồng/năm. Nổi bật là mô hình của anh Trịnh Tiến Mạnh ở thôn Hóa Tài. Năm 2011, qua sự giúp đỡ của bạn bè đi xuất khẩu lao động, làm việc trong các trại giống cây ăn quả tại Malaysia, anh Mạnh mua được 1.600 đầu cành giống cây thanh long ruột tím đưa về trồng bên 600 trụ bê tông với diện tích gần 8 sào tại gia trại của gia đình. Nhờ có kinh nghiệm, kỹ thuật trồng và chăm sóc cây thanh long trước đây nên chỉ sau gần một năm trồng, cây thanh long ruột tím đã ra quả, cho thu hoạch 10kg/trụ/năm, đạt 6 tấn quả/năm, doanh thu gần 200 triệu đồng. Ngoài ra, năm đầu tiên anh còn bán giống cho Viện Nghiên cứu rau quả (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), các hộ dân trong huyện, tỉnh về trồng, thu hơn 700 triệu đồng. Sang năm thứ hai, 8 sào thanh long ruột tím cho thu hoạch trung bình trên 40kg/trụ/năm, đạt trên 24 tấn quả/năm, với giá bán trung bình 25.000 - 30.000 đồng/kg doanh thu đạt khoảng 600 triệu đồng. Đầu năm 2015, anh còn mở rộng trồng thanh long ruột tím lên gần 1ha bằng mô hình trồng bên cột bê tông hình chữ A, cho năng suất cao gấp đôi so với trồng bên trụ thẳng.

Nhận thấy cây thanh long ruột tím cho hiệu quả kinh tế cao, đầu năm 2013, gia đình ông Nguyễn Văn Bưởi (thôn Bái Thượng, xã Thụy Phúc) đã trồng 50 trụ thanh long ruột tím trên diện tích 240m² tại khu ruộng chuyển đổi của gia đình. Ông Bưởi cho biết: Sau 10 tháng trồng, số thanh long ruột tím đã ra hoa kết trái với sản lượng đạt trên 5 tạ quả, bán với giá 25.000 đồng/kg thu được hơn 12 triệu đồng/năm; sang năm thứ hai, sản lượng tăng gấp 4 - 5 lần so với năm đầu. Trồng thanh long ruột tím cho thu nhập gấp nhiều lần so với cấy lúa. Hiện nay, từ số thanh long ruột tím đã trồng tôi còn nhân giống trồng thêm khoảng 400 trụ với diện tích 3 sào, đây sẽ là cây trồng chủ lực để phát triển kinh tế gia đình trong thời gian tới.

Thanh long ruột tím thuộc họ xương rồng, rất dễ trồng và chăm sóc, có thể cho thu hoạch 10kg/trụ/năm sau mười tháng kể từ khi trồng, thời gian phát triển có thể kéo dài tới 20 năm, năng suất có thể đạt từ 70 - 100kg/trụ/năm. Ngoài ra, thanh long ruột tím còn có nhiều ưu điểm vượt trội so với các giống thanh long ruột đỏ hay ruột trắng như hình thức quả đẹp, thơm và ngon hơn thanh long ruột trắng; cành cây phát triển/trụ thưa hơn, thoáng hơn nên hạn chế sâu bệnh phát sinh; cho thu hoạch quả từ 18 - 20 đợt/năm, gối nhau trong thời gian từ 12 - 18 ngày/đợt; có thể trồng tại nhiều loại đất như phù sa, đất chua, bạc màu…

Hiện nay, toàn huyện Thái Thụy có trên 3ha trồng cây thanh long ruột tím, chủ yếu tại xã Thụy Duyên. Thanh long ruột tím ngoài tiêu thụ tại địa phương còn được tiêu thụ tại một số siêu thị lớn ở Hà Nội, Quảng Ninh, Hải Phòng... Một số hộ trồng thanh long ruột tím như gia đình anh Mạnh tự đứng ra liên kết và thu gom để cung cấp cho các siêu thị.

Hiệu quả kinh tế đã thấy rõ, tuy nhiên, trong quá trình phát triển cây thanh long ruột tím còn gặp nhiều khó khăn như: chưa hình thành được vùng chuyên canh tập trung sản xuất theo hướng hàng hóa, sản xuất còn nhỏ lẻ, giống cây chủ yếu là người dân tự mua bán, trao đổi cho nhau nên chất lượng chưa cao, nhiều hộ trồng còn thiếu kiến thức, kỹ thuật trồng và chăm sóc để cho năng suất cao, bảo quản quả khi thu hoạch, chưa có nhiều chính sách khuyến khích phát triển sản xuất… Để tiếp tục phát triển cây thanh long ruột tím đạt hiệu quả cao và bền vững, trong thời gian tới cần có sự quan tâm vào cuộc của ngành Nông nghiệp, các doanh nghiệp và người dân để giải quyết vấn đề tiêu thụ sản phẩm, quy hoạch vùng sản xuất, có chính sách phát triển sản xuất theo hướng an toàn, mở rộng thị trường tiêu thụ, xây dựng thương hiệu thanh long ruột tím của huyện…

Trần Tuấn